Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 10 maja 2017 roku ( data prezentaty k. 2) powód – (...) (...)w W. - wniósł o zasądzenie od pozwanego – K. Z. - kwoty 33.632,39 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty, a ponadto o zasądzenie od pozwanej na kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu powód wskazał, że pozwany oraz Bank (...) S.A. łączyła umowa pożyczki nr (...) z dnia 6 sierpnia 2007 roku, na podstawie której pozwany zobowiązał się do zwrotu środków pieniężnych wraz z należnymi odsetkami i prowizją. Pozwany miał jednak nie wywiązać się z przyjętego na siebie zobowiązania i w dniu 16 czerwca 2010 roku Bank (...) S.A. przeniósł wierzytelność z w/w umowy na rzecz powoda ( pozew k. 2-16).

W dniu 16 maja 2017 roku w sprawie II Nc 16469/17 tut. Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym uwzględnił powództwo ( nakaz zapłaty k. 17). Od powyższego orzeczenia pozwany wniósł sprzeciw, w którym zaskarżył je i wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwany zakwestionował istnienie wierzytelności dochodzonej pozwem oraz legitymację czynną powoda podnosząc, że z załączonej do pozwu dokumentacji nie wynika, aby powód nabył wierzytelność dochodzoną w niniejszym postępowaniu. Zdaniem pozwanego w/w dokumentacja jest nieczytelna i zmanipulowana. Podniesiono ponadto, że zgodnie z § 1 ust. 5 zd. 2 w zw. z § 3 ust. 3 zd. 1 umowy zbycia wierzytelności miała ona charakter warunkowy. Jej skuteczność została uzależniona od uiszczenia przez powoda na rzecz cedenta całkowitej ceny za sprzedawane wierzytelności. Tymczasem dowód dokonania takiej transakcji nie został dołączony do akt sprawy ( sprzeciw od nakazu zapłaty k. 19-22).

Na rozprawie w dniu 4 stycznia 2018 roku strona pozwana podtrzymała swoje stanowisko ( protokół k. 31).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 16 czerwca 2010 roku została zawarta umowa zbycia wierzytelności pomiędzy Bankiem (...) S.A. Grupa (...) S.A. z siedzibą w K. a(...) (...)z siedzibą w W. ( umowa k. 8 – 9).

W dniu 31 marca 2017 roku zostało sporządzone pismo (...) (...) z siedzibą w W. w którym informowano K. Z. o zakupie wierzytelności wobec niego i wezwano go do zapłaty kwoty 33.565,44 złote ( pismo k. 11).

W dniu 21 kwietnia 2017 toku (...) (...) z siedzibą w W. wystawił wyciąg z ksiąg rachunkowych i ewidencji analitycznej nr (...) (...) z którego wynikać miało, iż wysokość zadłużenia K. Z. wobec niego to 33.632,39 złotych ( wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu k. 7).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych powyżej dokumentów i kserokopii dokumentów złożonych przez strony postępowania. W ocenie Sądu dowody te, w zakresie, w jakim stanowiły podstawę poczynionych w niniejszej sprawie ustaleń faktycznych, tworzą zasadniczo spójny i niebudzący wątpliwości w świetle wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, a przez to zasługujący na wiarę materiał dowodowy. Sąd miał na uwadze fakt, iż dołączona do pozwu umowa zbycia wierzytelności została w znacznym stopniu zanonimizowała i pozbawiona określonych elementów. Dokonując oceny tego dowodu Sąd uznał, iż miała miejsce umowa zbycia wierzytelności miedzy jej stronami, tym niemniej nie wykazano, iż obejmowała ona także wierzytelność dochodzoną od poznanego w niniejszej sprawie. Dodatkowo czyniąc ustalenia faktyczne Sąd uwzględnił, zgodne twierdzenia stron w trybie art. 229 kpc oraz twierdzenia strony, którym przeciwnik nie przeczył w trybie art. 230 kpc.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo nie jest zasadne i nie zasługuje na uwzględnienie. Nie ulega wątpliwości, iż podstawę merytorycznego rozstrzygnięcia każdej sprawy cywilnej stanowi materiał procesowy (tzn. fakty i dowody) zebrany w toku postępowania, o czym przesądza treść art. 316 § 1 i art. 328 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 roku – Kodeks postępowania cywilnego (tj. Dz. U. z 2016 roku, poz. 1822 ze zm., powoływany dalej w skrócie jako kpc). Jednak zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny (tj. Dz. U. z 2017 roku, poz. 459, powoływany dalej w skrócie jako kc) oraz art. 232 kpc to strony obowiązane są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Powyższe przepisy stanowią normatywną podstawę zasady kontradyktoryjności, zgodnie z którą ciężar dowodu spoczywa na stronach postępowania cywilnego. To one są wyłącznym dysponentem toczącego się postępowania, do nich należy gromadzenie materiału i wreszcie to one ponoszą odpowiedzialność za jego wynik ( vide: uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 1996 roku, I CKU 45/96, OSNC 1997, nr 6–7, poz. 76, z glosą A. Zielińskiego, Palestra 1998, nr 1–2, s. 204; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 1997 roku, II CKN 70/96, OSNC 1997, nr 8, poz. 113). Są one także konsekwencją fundamentalnej cechy prawa cywilnego którą jest równorzędność podmiotów stosunków cywilnoprawnych , a nie podporządkowanie jednego podmiotu prawa innemu podmiotowi. Tym samym podmioty zbiorowe, nawet prowadzącej działalność gospodarczą w bardzo szerokim i rozległym zakresie, nie mogą być nigdy traktowane w sposób bardziej uprzywilejowany niż osoby fizyczne – w tym także w kwestii obowiązku udowodnienia istnienia i wysokości dochodzonego roszczenia.

Zatem w niniejszej sprawie to powód był zobligowany do wykazania, iż zgodnie z przepisami prawa cywilnego pozwany jest zobowiązany do uiszczenia na jego rzecz kwoty dochodzonej pozwem. Jednak dokonując analizy zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd uznał, iż nie wykazano istnienia po stronie pozwanej takiego obowiązku, co w efekcie musiało skutkować podjęciem merytorycznego rozstrzygnięcia w postaci oddalenia powództwa. W ocenie Sądu wszystkie zarzuty podniesione przez stronę pozwaną w sprzeciwie od nakazu zapłaty okazały się trafne, co skutkowało ostatecznie uznaniem powództwa za niezasadne.

W pierwszej kolejności należy wskazać, iż powód w ogóle nie wykazał istnienia wierzytelności dochodzonej niniejszym pozwem. Podstawę prawną roszczenia dochodzonego pozwem w niniejszej sprawie stanowić miała umowa nr (...) zawarta przez pozwanego i Bank (...) S.A. w dniu 6 sierpnia 2007 roku. Należy jednak z naciskiem zauważyć, że strona powodowa nie przedstawiła absolutnie żadnych dokumentów potwierdzających, iż pozwany zawarł kiedykolwiek powyższą umowę, a tym bardziej, że nie wywiązał się jej postanowień i w efekcie powstało wobec niego roszczenie powoda. Nie uszedł uwadze Sądu fakt, iż powód nie był w stanie nawet wskazać charakteru prawnego w/w umowy – w pozwie wskazano, iż jest to umowa „bankowa”.

Niezależnie od tego należy wskazać, iż nawet gdyby powyższa umowa istotnie została zawarta, to Sąd nie miał żadnej możliwości zbadania jej ważności - w tym przede wszystkim w aspekcie zgodności z przepisami powszechnie obowiązującego prawa. Tym bardziej nie była możliwa weryfikacja, czy nie zawierała ona np. niedozwolonych postanowień umownych, w jaki sposób była realizowana lub czy nie została rozwiązana.

W drugiej kolejności należy wskazać, iż zgodnie z art. 512 kc dopóki zbywca nie zawiadomił dłużnika o przelewie, spełnienie świadczenia do rąk poprzedniego wierzyciela ma skutek względem nabywcy, chyba że w chwili spełnienia świadczenia dłużnik wiedział o przelewie. Tymczasem dołączone do akt sprawy pismo mające rzekomo stanowić zawiadomienie dłużnika o przelewie wierzytelności ( k. 11) nie spełnia kryteriów wskazanych w powołanym przepisie.

Dodatkowo trzeba zwrócić uwagę, że do przedmiotowego pisma nie został dołączony dowód nadania do pozwanego, wobec czego nie sposób stwierdzić, czy zawarte w nim oświadczenie woli pożyczkodawcy w ogóle było skuteczne. Warto wskazać, iż zgodnie z art. 61 § 1 kc oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. W realiach niniejszej sprawy brak dowodu na okoliczność tego, że oświadczenie o wypowiedzeniu umowy dotarło do pozwanej. Powództwo nie zostało więc wykazane co do zasady .

Niezależnie od powyższych rozważań, wykluczających samoistnie możliwość uwzględnienia powództwa, należało zwrócić uwagę na kolejne okoliczności uzasadniające tego rodzaju rozstrzygnięcie. Powodowy fundusz inwestycyjny nie wykazał w ogóle przejścia na niego uprawnień z tytułu ewentualnie przysługującej Bankowi (...) S.A. wierzytelności względem pozwanego. Do pozwu została dołączona jedynie umowa przeniesienia wierzytelności z dnia 16 czerwca 2010 roku. Ponadto brak jakiekolwiek dowodu na to, że przedmiotem w/w umowy był także wierzytelność dochodzona w niniejszej sprawie – oczywiście nie może nim być tzw. „wyciąg z elektronicznego załącznika do umowy cesji.” ( k. 10) gdyż nie ma pod nim jakichkolwiek podpisów stron. Podpis pełnomocnika powoda pod dokumentem niczego nie zmienia w tej kwestii – nie uszedł uwadze Sądu fakt, iż nie spełnia on warunków poświadczenia oryginału dokumentu zawartych w art. 128 § 2 kpc. Z tych względów nie można oczywiście przyjąć, iż jest to w ogóle element w/w umowy. Tym samym nie została wykazana legitymacja czynna powoda , co także samoistnie przemawiało za merytorycznym rozstrzygnięciem o oddalaniu powództwa.

Twierdzenia powoda miał rzekomo udowadniać wyciąg z ksiąg rachunkowych powodowego funduszu i ewidencji analitycznej nr S/96/409/ (...) z dnia 21 kwietnia 2017 roku. Tymczasem stosownie do treści art. 194 ust. 2 ustawy z dnia 27 maja 2004 o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (tj. Dz.U. z 2018 roku, poz. 56 ze zm.), wyciąg z ksiąg rachunkowych powodowego funduszu nie ma mocy prawnej dokumentu urzędowego w niniejszym postępowaniu, zatem oczywiście nie stanowi dowodu na istnienie wierzytelności względem pozwanego w wysokości w nim wskazanej.

Wyciąg z ksiąg rachunkowych jest dokumentem prywatnym w rozumieniu art. 245 kpc który stanowi dowód wyłącznie tego, iż osoba, która go podpisała złożyła zawarte w dokumencie oświadczenie. Obowiązujący obecnie przepis art. 194 ust. 2 w/w ustawy wprost przy tym pozbawia wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego mocy prawnej dokumentów urzędowych w postępowaniu cywilnym. Dane ujmowane w księgach rachunkowych funduszu i w wyciągu z tych ksiąg mogą stanowić dowód jedynie tego, że określonej kwoty wierzytelność jest wpisana w księgach rachunkowych względem określonego dłużnika na podstawie opisanego w tych księgach zdarzenia ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 31 maja 2017 roku, I ACa 1056/16, Legalis nr 1657135). Oczywiście fakt zaksięgowania wierzytelności przez powoda nie oznacza automatycznie, że wierzytelność istnieje.

Należało także podzielić stanowisko pozwanego, iż zgodnie z § 1 ust. 5 zd. 2 w zw. z § 3 ust. 3 umowy zbycia wierzytelności z 16 czerwca 2010 roku miała ona charakter warunkowy. Nie ulega zatem wątpliwości, iż jej skuteczność została uzależniona od uiszczenia przez powoda na rzecz cedenta całkowitej ceny za sprzedawane wierzytelności. Tymczasem dowód dokonania takiej transakcji nie został dołączony do akt sprawy. Brak także w tym zakresie jakiegokolwiek oświadczenia Banku (...).S.A. Z pewnością takim dowodem nie może nim być jednostronne oświadczenie powoda zawarte w wyciągu z ksiąg rachunkowych ( k. 7). Powyższa okoliczność w sposób definitywny przesądza o braku wykazania legitymacji czynnej powoda w niniejszej sprawie.

Mając na względzie powyższe okoliczności, Sąd oddalił powództwo w całości jako nieudowodnione co do zasady, co do wysokości a także z uwagi na brak legitymacji czynnej powoda.

O kosztach procesu Sąd orzekł w pkt II sentencji na podstawie art. 98 § 1 i 3 kpc. Powód w całości przegrał sprawę i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu ciążył na nim obowiązek poniesienia kosztów procesu poniesionych przez stronę przeciwną. K. Z. poniósł koszty procesu w wysokości 3.617 złotych na którą to sumę złożyły się wynagrodzenie jego pełnomocnika w osobie adwokata w wysokości 3.600 złotych, ustalone zgodnie z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. poz. 1800 ze zm.), oraz opłata skarbowa od dokumentu pełnomocnictwa w wysokości 17 złotych ( potwierdzenie przelewu k. 23v).

Zarządzenie: (...).