XVI C 14/19 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie z 2019-04-18

Sygn. akt XVI C 14/19


WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 kwietnia 2019 roku

Sąd Rejonowy dla W. M.w W., XVI Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR Tomasz Niewiadomski

Protokolant: Ewelina Lasek

po rozpoznaniu w dniu 18 kwietnia 2019 roku w W.

na rozprawie

w sprawie z powództwa S-C. Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego z siedzibą w W.

przeciwko D. K. (1)

o zapłatę

zarzutów pozwanego od nakazu zapłaty wydanego w dniu 30 stycznia 2009 roku w sprawie II Nc 967/09

I.  uchyla nakaz zapłaty wydany w dniu 30 stycznia 2009 roku w sprawie II Nc 967/09 i powództwo oddala;

II.  zasądza od powoda S-C. Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego z siedzibą w W. na rzecz pozwanego D. K. (1) kwotę 647 (sześćset czterdzieści siedem) złotych tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt XVI C 14/19

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 26 stycznia 2009 roku ( data prezentaty k. 1) powód – S-C. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny z siedzibą w W. – wniósł o zasądzenie od pozwanego – D. K. (1) kwoty 1 619,87 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Przedmiotem żądania pozwu było także zasądzenie od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, iż w dniu 18 sierpnia 1999 roku pozwany zawarł z Bankiem (...) S.A. umowę kredytu odnawialnego nr 678-99 dla posiadaczy (...) – 170 – 4. Z uwagi na naruszenie przez pozwanego warunków tej umowy została ona wypowiedziana. Następnie na mocy umowy z dnia 7 października 2005 roku wierzytelność z tytułu w/w umowy została zbyta na rzecz powoda. Pomimo wezwania do zapłaty, pozwany nie spełnił tego żądania ( pozew k. 3 – 5).

W dniu 30 stycznia 2009 roku tut. Sąd w sprawie o sygn. akt II Nc 967/09 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym w którym uwzględniono żądanie pozwu w całości ( nakaz zapłaty k. 24).

Pozwany w dniu wniesienia pozwu nie mieszkał jednak pod adresem wskazanym w pozwie. Z tego względu faktyczne i skuteczne doręczenie odpis nakazu zapłaty miało miejsce dopiero w dniu 26 lutego 2018 roku ( potwierdzenie odbioru k. 50).

W zarzutach od w/w nakazu zapłaty pozwany wniósł o jego uchylenie i oddalenie powództwa w całości. Podniesiono w nim cały szereg zarzutów – w tym braku legitymacji czynnej powoda, nieistnienia roszczenia oraz wreszcie jego przedawnienia. W ocenie pozwanego dołączone dokumenty nie potwierdzają by wobec niego istniała jakaś należność. Zakwestionowano także skuteczność umowy cesji takiej wierzytelności.

Ponadto wskazano, iż gdyby roszczenie powoda istniało to miałoby związek z działalnością gospodarczą poprzednika prawnego powoda. Tym samym uległo ono przedawnieniu ( zarzuty od nakazu zapłaty k. 53 – 54).

W odpowiedzi na zarzuty powód podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie. Zwrócono uwagę, iż roszczenie w stosunku do pozwanego ma źródło w umowie kredytu odnawialnego nr (...)- (...)-170-4 zawartej z (...) S.A. Pozwany nie wykonał jej postanowień dlatego został wystawiony bankowy tytuł egzekucyjny, któremu następnie Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie w sprawie I Co 2647/02 nadał klauzulę wykonalności. Na postawie tego tytułu wykonawczego egzekucję prowadził Komornik Sądowy B. M. w sprawie XVIII Km 1232/02. Zakończyło się ono umorzeniem z powodu bezskuteczności w dniu 23 września 2003 roku. Przejście w/w wierzytelności na rzecz powoda nastąpić miało na mocy umowy cesji z dnia 7 października 2005 roku ( odpowiedź na zarzuty k. 97 – 100).

W piśmie z dnia 6 marca 2019 roku (data prezentaty) pełnomocnik pozwanego podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie ( pismo przygotowawcze k. 127).

Na rozprawie w dniu 2019 roku nikt się nie stawił. Pełnomocnicy o terminie zostali powiadomieni ( protokół rozprawy k. 130; potwierdzenie odbioru k. 134).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 18 sierpnia 1999 roku D. K. (1) zawarł z (...) Bankiem (...) spółką akcyjną z siedzibą w W. umowę kredytu odnawialnego nr (...)dla posiadaczy superkonta nr (...) – 270 – 41 – 111. Na mocy jej postanowień w/w bank przekazał D. K. (2) do dyspozycji kwotę 2 000 złotych. Kredyt odnawialny oznaczał, iż każda spłata całości lub wykorzystanej części kredytu powodowała, iż odnawiał się on do wysokości określonej w umowie i mógł być wielokrotnie wykorzystywany w całości lub w częściach. Okres wykorzystywania kredytu nie mógł przekraczać 12 miesięcy licząc od dnia pierwszej wypłaty kredytu odnawialnego. Ostatnim dniem spłaty kredytu odnawialnego był dzień który datą odpowiadał dniowi pierwszej wypłaty kredytu ( umowa k. 6 - 8).

D. K. (1) nie wykonał postanowień w/w umowy. Jego rachunek oszczędnościowo – kredytowy nr (...)-579 790 894 ( (...)- (...)-270-41) został zamknięty wskutek decyzji Oddziału z powodu nie wyrównania salda debetowego w terminie. Saldo debetowe wraz z odsetkami w wysokości 2 675,89 złotych w dniu 17 stycznia 2002 roku zostało przeksięgowane do windykacji ( pismo k. 106).

W dniu 20 sierpnia 2002 roku został wystawiony bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) z którego wynikało, iż zadłużenie D. K. wobec Banku (...) SA wynosi 2 399,27 złotych ( kopia bankowego tytułu egzekucyjnego k. 108), któremu następnie Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie w sprawie I Co 2647/02 nadał klauzulę wykonalności. Na postawie tego tytułu wykonawczego egzekucję prowadził Komornik Sądowy B. M. w sprawie XVIII Km 1232/02. Zakończyło się ono umorzeniem z powodu bezskuteczności w dniu 23 września 2003 roku ( kopia wniosku o wszczęcie egzekucji k. 109; kopia postanowienia k. 110).

Pismem z dnia 5 lipca 2005 roku (...) Bank (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. wezwała D. K. (1) do uregulowania niespłaconych należności z tytułu w/w umowy w łącznej wysokości 1 619,87 złotych ( wezwanie do zapłaty k. 11; k. 112).

W dniu 7 października 2005 roku pomiędzy (...) Bankiem (...) spółką akcyjną z siedzibą w W. a S-C. Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym Niestandaryzowanym Funduszem Sekurytyzacyjnym z siedzibą w W. została zawarta umowa przelewu wierzytelności ( umowa k. 115 - 118).

Następnie D. K. (1) został powiadomiony o zbyciu przysługującej przeciwko niemu wierzytelności z tytułu w/w umowy ( zawiadomienie k. 10, k. 114). W dniu 12 marca 2008 roku został wystawiony wyciąg z ksiąg rachunkowych i ewidencji analitycznej wierzytelności z którego miało wynikać zadłużenie D. K. (2) w stosunku do S-C. Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego z siedzibą w W. w wysokości 1 619,87 złotych ( wyciąg k. 12).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów złożonych do akt przez strony oraz zeznania pozwanego, którym Sąd dał wiarę w całości. W odniesieniu do dokumentów, które zostały przedłożone w formie zwykłych kserokopii, strony nie zakwestionowały rzetelności ich sporządzenia ani nie żądały złożenia przez stronę przeciwną ich oryginałów (zgodnie z art. 129 kpc). Również i Sąd badając te dokumenty z urzędu, nie dopatrzył się w nich niczego, co uzasadniałoby powzięcie jakichkolwiek wątpliwości co do ich wiarygodności i mocy dowodowej, dlatego stanowiły podstawę dla poczynionych w sprawie ustaleń. Dodatkowo czyniąc ustalenia faktyczne Sąd uwzględnił zgodne twierdzenia stron w trybie art. 229 kpc oraz twierdzenia strony, którym przeciwnik nie zaprzeczył w trybie art. 230 kpc.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie wobec czego należało je oddalić. Nie ulega wątpliwości, iż podstawę merytorycznego rozstrzygnięcia każdej sprawy cywilnej stanowi materiał procesowy (tzn. fakty i dowody) zebrany w toku postępowania, o czym przesądza treść art. 316 § 1 i art. 328 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 roku – Kodeks postępowania cywilnego (tj. Dz. U. z 2018 roku, poz. 1360 ze zm., powoływana dalej w skrócie jako kpc). Jednak zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny (tj. Dz. U. z 2018 roku, poz. 1025 ze zm., powoływany dalej w skrócie jako kc) oraz art. 232 kpc to strony obowiązane są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Powyższe przepisy stanowią normatywną podstawę zasady kontradyktoryjności, zgodnie z którą ciężar dowodu spoczywa na stronach postępowania cywilnego. To one są wyłącznym dysponentem toczącego się postępowania, do nich należy gromadzenie materiału i wreszcie to one ponoszą odpowiedzialność za jego wynik (uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 1996 roku, I CKU 45/96, OSNC 1997, nr 6–7, poz. 76, z glosą A. Zielińskiego, Palestra 1998, nr 1–2, s. 204; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 1997 roku, II CKN 70/96, OSNC 1997, nr 8, poz. 113).

Są one także konsekwencją fundamentalnej cechy prawa cywilnego którą jest równorzędność podmiotów stosunków cywilnoprawnych , a nie podporządkowanie jednego podmiotu prawa innemu podmiotowi. Tym samym podmioty zbiorowe, nawet prowadzącej działalność gospodarczą w bardzo szerokim i rozległym zakresie, nie mogą być nigdy traktowane w sposób bardziej uprzywilejowany niż osoby fizyczne – w tym także w kwestii obowiązku udowodnienia istnienia i wysokości dochodzonego roszczenia.

Zatem w niniejszej sprawie to powód był zobligowany do wykazania, iż zgodnie z przepisami prawa cywilnego pozwany jest zobowiązany do uiszczenia na jego rzecz kwoty dochodzonej pozwem. Jednak dokonując analizy zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd uznał, iż nie wykazano istnienia po stronie pozwanej takiego obowiązku, co w efekcie musiało skutkować podjęciem merytorycznego rozstrzygnięcia w postaci oddalenia powództwa. W ocenie Sądu wszystkie zarzuty podniesione przez stronę pozwaną okazały się trafne, co skutkowało ostatecznie uznaniem powództwa za niezasadne.

Przede wszystkim należało zwrócić uwagę na fakt, iż powodowy fundusz inwestycyjny jako podstawę swoich roszczeń wskazywał umowę nr (...). Tymczasem taka umowa nie została dołączona do akt sprawy. Sąd nie miał więc możliwości zbadania jej treści, w tym choćby weryfikacji czy nie zawierała postanowień abuzywnych. W zasadzie już powyższa okoliczność samoistnie obligowała Sąd do oddalenia powództwa.

Do akt sprawy złożono natomiast inną umowę kredytu odnawialnego nr 678-99 dla posiadaczy superkonta nr (...) – 270 – 41 – 111 ( k. 6 – 8). Nawet przyjmując, iż pełnomocnik powoda omyłko wskazał numer umowy w pozwie i kolejnym piśmie przygotowawczym, a roszczenie wywodził jednak z umowy złożonej do akt sprawy, to i tak powód nie wykazał w ogóle przejścia na niego uprawnień z tytułu ewentualnie przysługującej Bankowi (...) S.A. wierzytelności względem pozwanego. Do pozwu została dołączona jedynie umowa przeniesienia wierzytelności z dnia 7 października 2005 roku. Brak jednak dowodu na to, że przedmiotem w/w umowy był także wierzytelność dochodzona w niniejszej sprawie wobec pozwanego. Oczywiście nie może nim być nieczytelna tabelka znajdująca się na karcie 123 akt sprawy gdyż nie ma pod nią jakichkolwiek czytelnych podpisów stron. Oprócz podpisu notariusza są tam natomiast tylko nieczytelne dwa podpisy. Tymczasem analiza części wstępnej umowy z 7 października 2005 roku wskazuje, iż każda z jej stron była reprezentowana łącznie przez dwie osoby. Zatem pod załącznikiem powinny być 4 podpisy aby mógł być on uznany za ważny element w/w umowy. Powyższy warunek nie został jednak spełniony.

Dodatkowo należy wskazać, iż nie ma żadnego potwierdzenia, iż tabelka znajdują się na karcie 123 to w ogóle element umowy z 7 października 2005 roku. Tym samym nie została wykazana legitymacja czynna powoda , co samoistnie także przemawiało za merytorycznym rozstrzygnięciem o oddaleniu powództwa.

Twierdzenia powoda miał rzekomo udowadniać wyciąg z ksiąg rachunkowych powodowego funduszu i ewidencji analitycznej nr (...) z dnia 12 marca 2008 roku. Tymczasem stosownie do treści art. 194 ust. 2 ustawy z dnia 27 maja 2004 o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (tj. Dz.U. z 2018 roku, poz. 56 ze zm.), wyciąg z ksiąg rachunkowych powodowego funduszu nie ma mocy prawnej dokumentu urzędowego w niniejszym postępowaniu, zatem oczywiście nie stanowi dowodu na istnienie wierzytelności względem pozwanego w wysokości w nim wskazanej.

Wyciąg z ksiąg rachunkowych jest dokumentem prywatnym w rozumieniu art. 245 kpc który stanowi dowód wyłącznie tego, iż osoba, która go podpisała złożyła zawarte w dokumencie oświadczenie. Obowiązujący obecnie przepis art. 194 ust. 2 w/w ustawy wprost przy tym pozbawia wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego mocy prawnej dokumentów urzędowych w postępowaniu cywilnym. Dane ujmowane w księgach rachunkowych funduszu i w wyciągu z tych ksiąg mogą stanowić dowód jedynie tego, że określonej kwoty wierzytelność jest wpisana w księgach rachunkowych względem określonego dłużnika na podstawie opisanego w tych księgach zdarzenia ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 31 maja 2017 roku, I ACa 1056/16, Legalis nr 1657135). Oczywiście fakt zaksięgowania wierzytelności przez powoda nie oznacza automatycznie, że wierzytelność istnieje.

W zarzutach od nakazu zapłaty pozwany podniósł również zarzut przedawnienia roszczenia powoda. Odnosząc się do niego – choć jak wskazano, powództwo i tak nie zasługuje na uwzględnienie – wskazać trzeba, że zgodnie z art. 117 § 1 i 2 kc, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu; po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. W myśl natomiast art. 120 § 1 i art. 123 § 1 kc, bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, zaś przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia, przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje bądź przez wszczęcie mediacji. Termin przedawnienia dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi trzy lata (art. 118 kc).

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy jest stosunkowo ubogi i dlatego nie pozwala na precyzyjne ustalenie terminu wymagalności roszczenia dochodzonego w niniejszej sprawie. Tym niemniej z pewnością roszczenie było już wymagalne w dniu 18 stycznia 2002 roku ( pismo k. 106). Powództwo zostało wytoczone w styczniu 2009 roku, a więc z pewnością od wielu lat roszczenie było przedawnione. Było oczywiście związane działalnością gospodarczą (...) Banku (...) spółki akcyjnej z siedziba w W..

Wskazać należy, iż powód nie udowodnił, iż w powyższym okresie podejmowane były czynności, które na mocy art. 123 § 1 kc powodowałyby skutek w postaci przerwania biegu terminu przedawnienia. Nie zmieniają trafności tej konkluzji dokumenty świadczące o zainicjowaniu postępowania egzekucyjnego przez (...) S.A. na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego opatrzonego klauzulą wykonalności. W żaden sposób nie wynika z nich, iż dotyczą należności dochodzonej w niniejszej sprawie. Poza tym Sąd podziela w pełni stanowisko, iż nabywca wierzytelności niebędący bankiem nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności. Nie zachodzą w takiej sytuacji przesłanki określone w art. 123 § 1 pkt 2 kc (identyczne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29 czerwca 2016 roku, III CZP 29/16, OSNAPiUS 2017 nr 5, poz. 55, str. 31).

W świetle powyższych okoliczności należy wskazać, iż powództwo nie mogło być uwzględnione gdyż powód nie wykazał istnienia swojej legitymacji czynnej . Powyższa konstatacja musiała skutkować podjęciem merytorycznego rozstrzygnięcia w postaci oddalenia powództwa (podobnie H. Pietrzkowski: Zarys metodyki pracy sędziego w sprawach cywilnych, Warszawa 2007, str. 64).

Gdyby jednak powód wykazał legitymację czynną to powództwa i tak podlegałoby oddaleniu gdyż roszczenie wobec pozwanego mające źródło w umowie kredytu odnawialnego nr 678-99 dla posiadaczy superkonta nr (...) – 270 – 41 – 111 z 18 sierpnia 1999 roku – z pewnością uległo przedawnieniu. Ponadto do akt sprawy nie dołączono innych umów które mogłyby źródłem roszczeń wobec pozwanego.

Zgodnie z art. 495 § 1 kpc w zw. z art. 496 kpc w razie prawidłowego wniesienia zarzutów od nakazu zapłaty, po przeprowadzeniu rozprawy sąd wydaje wyrok, w którym nakaz zapłaty w całości lub w części utrzymuje w mocy albo go uchyla i orzeka o żądaniu pozwu, bądź też postanowieniem uchyla nakaz zapłaty i pozew odrzuca lub postępowanie umarza. Wobec powyższego, Sąd w pkt. I sentencji wyroku uchylił nakaz zapłaty wydany w dniu 30 stycznia 2009 roku przez Sąd Rejonowy dla W. M.w W. w sprawie o sygn. akt II Nc 967/09 i powództwo oddalił.

Podstawą rozstrzygnięcia o kosztach postępowania (punkt II sentencji wyroku) stanowił art. 98 kpc, ustanawiający zasadę odpowiedzialności stron za wynik postępowania. Stronę powodową należało uznać za stronę przegrywającą niniejsze postępowanie, wobec czego ponosi ona jego koszty w całości, w tym koszty poniesione przez pozwanego.

Na w/w koszty pozwanego złożyły się: opłata od zarzutów od nakazu zapłaty w wysokości 30 złotych ( potwierdzenie wpłaty k. 73), równowartość uiszczonej opłaty skarbowej od dokumentu pełnomocnictwa w wysokości 17 złotych ( potwierdzenie przelewu k. 56) oraz wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 600 złotych. Zostało ono ustalone na podstawie § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu - w brzmieniu obowiązującym na dzień wytoczenia powództwa (tj. Dz. U. z 2013 roku, poz. 461 ze zm.).

Mając na uwadze wszystkie przytoczone w niniejszym uzasadnieniu okoliczności faktyczne i treść przepisów prawa, Sąd orzekł jak w sentencji.

Zarządzenie: (...).

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Ewa Średnicka
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Tomasz Niewiadomski
Data wytworzenia informacji: