Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 30 grudnia 2014 roku (data prezentaty) powód A. A. (1), wówczas jako małoletni reprezentowany przez matkę E. A., wniósł o zmianę wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 05 lutego 2004 roku sygn. akt III C 1784/03 w pkt. 3 przez podwyższenie alimentów zasądzonych od pozwanego P. A. na rzecz małoletniego A. A. (1) z kwoty po 400 zł do kwoty po 1.000 zł miesięcznie. Ponadto wniósł o ustanowienie zabezpieczenia przez ustalenie, że na czas toczącego się postępowania pozwany będzie obowiązany do płacenia na rzecz powoda alimentów w wysokości 1.000 zł miesięcznie (k. 1-9).

Postanowieniem z dnia 27 sierpnia stycznia 2015 roku Sąd udzielił zabezpieczenia poprzez podwyższenie alimentów do kwoty po 550 zł miesięcznie (k. 204-207).

Pismem z dnia 18 sierpnia 2016 roku pełnomocnik powoda rozszerzył powództwo żądając podwyższenia alimentów do kwoty po 1.200 zł miesięcznie oraz udzielenia zabezpieczenia poprzez podwyższenie alimentów do 800 zł miesięcznie (k. 199).

Ostatecznie powód utrzymał żądanie podwyższenia alimentów do kwoty po 1.200 zł miesięcznie, ewentualnie do minimum 900 zł miesięcznie, zaś pozwany uznał powództwo do kwoty po 700 zł i wniósł o jego oddalenie w pozostałym zakresie (k.424).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód A. A. (1) urodził się w dniu (...) (kopia skróconego odpisu aktu urodzenia k. 12, oryginał akta III C 1784/03). Pochodzi ze związku małżeńskiego E. A. z domu K. i P. A..

Wyrokiem z dnia 05 lutego 2004 roku Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie III C 1784/03 rozwiązał przez rozwód związek małżeński rodziców powoda. Wyrokiem tym ustalono miejsce zamieszkania A. A. (1) przy matce a ponadto określono udział ojca dziecka w kosztach utrzymania syna na kwotę 400 zł miesięcznie (kopia wyroku k. 13, akta III C 1784/03).

Sytuacja stron w dacie orzekania o wysokości dotychczasowego

PowódAleksander A. miał 6 lat. Mieszkał z rodzicami.

Matka powoda E. A. miała 27 lat. Posiadała wykształcenie wyższe, pracowała w Telewizji (...). Zarabiała 1.500 zł miesięcznie. Mieszkała razem z synem i pozwanym w spółdzielczym lokalu własnościowym przy ul. (...) w W.. Lokal ten wygrała wraz z pozwanym w przetargu za kwotę ponad 120.000 zł.

Pozwany P. A. miał 33 lata. Posiadał wykształcenie średnie – elektromechanik. Pracował jako kierowca w oparciu o umowę zlecenia za kwotę 2.381 zł brutto, jednak w dacie orzekania był już bezrobotny.

Aktualnie sytuacja stron jest następująca:

Powód A. A. (1) obecnie ma 19 lat. Jest uczniem Technikum Fototechnicznego w W., zaś termin ukończenia nauki przewidziany jest na 2018 roku (k. 130, 212,333). Powód w przeszłości powtarzał trzecia klasę w gimnazjum (k. 422). Uczęszczanie do szkoły o takim profilu wiąże się z koniecznością zakupu materiałów i przyrządów – zakupu aparatu fotograficznego (2.000 zł), statywów, materiałów (k. 22, 422). Ponadto powód miał niedawno zakupiony nowy komputer, który wykorzystuje do obróbki zdjęć (k.422).

Powód ma problemy z cerą związane z trądzikiem, co wiąże się z koniecznością zakupu kosmetyków do pielęgnacji twarzy. Przez pewien czas używał zaleconych leków, jednak prowadziły one do wysuszenia skóry. Ponadto używa specjalistycznego szamponu do włosów (k. 422).

Miesięczne koszty utrzymania powoda jego matka w czasie, gdy powód był małoletni, oceniała początkowo na kwotę ok. 1.700 zł, a w tym: czynsz ½ - 230 zł, boks ½ - 48 zł, kablówka ½ - 67 zł, telefon – 100 zł, ubezpieczenie mieszkania – 4 zł, gaz ½ - 7,50 zł, prąd ½ - 42 zł, bilet miesięczny – 50 zł, pomoce do szkoły – 33 zł, książki – 33 zł, komputer – 31 zł, wydatki drobne (np. kino) – 100 zł, obiady – 240 zł, śniadania – 180 zł, kolacja – 180 zł, odpoczynek letni 133 zł, odpoczynek zimowy – 133 zł, leki – 60 zł, ubezpieczenie (...) 40 zł, komitet rodzicielski – 8 zł. W powyższym zestawieniu wydatków nie zostały uwzględnione koszy ponoszone na zakup odzieży, obuwia, ubrań, środków czystości i wyposażenia mieszkania. (k. 112, 131 – 135, 138 – 144, 150 – 151, 185 – 194).

Następnie, po rozszerzeniu powództwa, wydatki oceniono na 2.000 zł miesięcznie w tym: 230 zł czynsz, 48 zł boks, 47zł prąd, 9,30 zł gaz, 35 zł TV, 75 zł telefon, 3,75 zł ubezpieczenie, 33 zł woda do szkoły, 8,30 komitet, 33 zł podręczniki, 550 zł jedzenie, 208 wyjazdy wakacyjne, 49 zł bilety, 161 zł odzież, 34zł wyprawka,90 zł leczenie i lekarstwa, 81,50 zł chemia, 28 zł usługi(m.in. fryzjer), innw 299 zł (k 289).

Powód po upełnoletnieniu się ocenił swoje koszty utrzymania na 2.000 zł miesięcznie. Na kwotę tą zaliczył: 230 zł udziału w czynszu, 49 zł karata miejska, 50 zł kosztów szkolnych (rocznie: komitet 100 zł, 100 zł przybory, 350-400 zł książki, 60 zł ubezpieczenie), wyżywienie 500 zł, 50-60 zł ubrania, 50 zł pakiet medyczny, 40 zł lekarstwa na trądzik, dentysta 79 zł, wydatki na A. 50 zł miesięcznie (700 zł karabin, kulki 30 zł), połowa pakietu internetowego 45 zł, leki 50 zł. Powód wskazał, że na koszty szkolne zalicza m.in. nowy plecak co rok (k. 422). Powód uczęszcza na zajęcia sportowe oraz na praktyki do ZOO, gdzie zabiera obiad na wynos (k. 422). Obecnie powód nie uczęszcza na zajęcia z matematyki, uczęszczał w 2015 roku, kosztowały 70 zł za lekcję (k. 422)

Matka powoda E. A. ma 40 lat. Posiada wykształcenie wyższe – magisterskie z kulturoznawstwa i licencjat z socjologii i ekonomii (k. 9). Nadal jest zatrudniona jest w Telewizji (...) S.A., obecnie na stanowisku starszy specjalista, za co otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 4.713,61 zł brutto miesięcznie, tj. 3.360,61 zł netto miesięcznie (k. 90). Po potrąceniach (prywatna opieka, pożyczka pracownicza) otrzymuje wypłatę 2.658,96 zł (k. 173-175). W 2013 roku matka powoda uzyskała dochód w wysokości 56.418,81 zł, co dało dochód po odliczeniach w wysokości 47.850,85 zł (zaświadczenie z US k. 91-92). W 2014 roku matka powoda uzyskała dochód w wysokości 56.418,81 zł, co dało dochód po odliczeniach w wysokości 47.850,85 zł (PIT-37 k. 104-111). Spłaca kredyt wzięty na zakup samochodu, którego miesięczna rata wynosi około 480 zł, z końcem okresu kredytowania w 2018 roku (k. 177). Ma także pożyczkę gotówkową w mBanku z ratą 51 zł, do listopada 2018 roku (k. 180-181). Czynsz administracyjny za mieszkanie wynosi 460 zł (k. 182). Ponadto czynsz najmu garażu wynosi 65 zł (k. 185).

Ponadto do października 2015r. matka powoda spłaca nieoprocentowaną pożyczkę w kwocie 4.500 zł, która została zaciągnięta przez nią w zakładzie pracy. Dodatkowo w styczniu 2015r. kupiła na kredyt buty dla powoda, które kosztowały 550 zł. (k. 196).

W kwietniu 2004 roku zawarła z pozwanym umowę o podział majątku wspólnego oraz darowizny, na mocy której otrzymała mieszkanie w W. przy ul. (...) zaś pozwanemu 42.500 zł spłaty, własność samochodu F. (...) o wartości 14.000, oraz ruchomości o wartości 5.000 zł. Ponadto E. A. darowała połowę udziałów w mieszkaniu przy ul. (...) synowi A. (kopia aktu k.14-21).

Pozwany P. A. ma 46 lat. Od kilku lat pracuje w T.. Od 01 lipca 2015 roku jest zatrudniony jest w (...) w T., gdzie otrzymuje wynagrodzenie w wysokości pensji minimalnej – w 2015 było to 1750 zł brutto miesięcznie, 1.286,16 zł netto miesięcznie, w 2016 roku była to kwota 1.850 zł brutto, tj. 1.355,69 zł netto (k. 211, 300a, 334, 420-420v). Praca pozwanego polega na kierowaniu samochodem ciężarowym (kategoria C), kursuje do Ł., P., po T., nie pracuje w weekendy, ma 10-11 przerwy między kursami (k. 423). Poprzednio przez rok pracował jako kierowca w firmie (...), gdzie zajmował się kierowaniem pojazdu ciężarowego o wadze powyżej 3,5 tony (k. 224). Jego wynagrodzenie wynosiło wówczas 1.680 zł brutto, plus dodatki (k. 271). Dodatki za pracę w nocy wynosiły od 23,10 zł do 81,90 zł miesięcznie (k. 384).

Pozwany szacuje, że koło 2010 roku pracując w W. zarabiał 3.000-4.000 zł miesięcznie na działalności gospodarczej, z czego ostatecznie miał 2.000 zł czystego zarobku (k. 424)

Za rok podatkowy 2013 pozwany składał jedynie zeznanie podatkowe PIT-28, w którym wykazał zerowy przychód za 2013 rok (k. 252-256). W 2014 roku osiągnął 13.677,49 zł dochodu po odliczeniach z przychodu 17.499,88 zł (PIT-37 k. 248-251). W 2015 roku osiągnął 13.519,59 zł dochodu po odliczeniach z przychodu 17.098,01 (PIT-37 k. 335-337).

Pozwany ma konto w Banku (...), ma na nim niewielkie kwoty (k. 371). Na konto powoda wpływają czasem kwoty od jego partnerki, m.in. 3.500 zł prezentu (k. 424). Pozwany ma dwunastoletni samochód O. (...), od trzech lat zepsuty. Jest użytkownikiem działki ogrodniczej w T., którą dostał od partnerki na urodziny. Działka nie jest jego własnością (k. 424).

W skład miesięcznych kosztów utrzymania pozwanego wchodzą następujące wydatki: czynsz – 600 zł, alimenty – 550 zł. Obecnie pozwany nie ma zobowiązań finansowych do spłaty – przy pomocy rodziców i parterki spłacił dług telekomunikacyjny w kwocie 3.000 zł (k. 423, 424).

Pozwany pozostaje w związku partnerskim, mieszka razem z partnerką w jej mieszkaniu. Pozwany ponosi koszt czynszu – 598 zł a partnerka spłaca czynsz (k. 421, 423).E. G., partnerka pozwanego, jest nauczycielem, zarabia 3.300 zł netto (k. 421). Ma córkę w wieku 19 lat i syna w wieku 21 lat, którzy nie mieszkają z matką (k. 421). Jest współkredytobiorcą kredytu w wysokości 224.000 zł na 30 lat zaciągniętego w 2011 roku (k. 389, 420)

Pozwany od trzech lat nie spotyka się z synem, ich kontakty ograniczają się do wspólnych wizyt u dziadków (k. 423).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy, w szczególności na podstawie zeznań powoda (k. 421-423), pozwanego (informacyjne: k.196, zeznania: 423-424), świadków: E. A. (informacyjne jako przedstawicielka ustawowa: k. 195-196), K. B. (k. 301-303), E. G. (k. 420-421).

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 kro, rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się (§ 3 w/w art.).

Jak stanowi natomiast treść art. 135 § 1 i 2 kro, zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Zmiana obowiązku alimentacyjnego, zgodnie z art. 138 kro możliwa jest w razie zmiany stosunków tzn. wtedy, gdy zmianie ulegają uzasadnione potrzeby uprawnionego albo możliwości zarobkowe zobowiązanego. Zmiana taka musi jednak być istotna.

Od dnia poprzedniego orzeczenia alimentacyjnego - wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 05 lutego 2004 roku sygn. akt III C 1784/03 -upłynął okres ponad dwunastu lat. W ocenie Sądu, w tym czasie nastąpiła zmiana, w rozumieniu art. 138 kro, uzasadniająca podwyższenie obowiązku alimentacyjnego pozwanego względem powoda.

Na pierwszym miejscu wskazać należy, że po stronie powoda, wraz z osiągnięciem przez niego pełnoletniości nie zaszły zmiany w zakresie posiadania przez niego możliwości do samodzielnego lub częściowo samodzielnego utrzymania. Powód jest w trakcie zdobywania wykształcenia w szkole średniej – technikum, którego ukończenie przypadnie planowo w 2018 roku. Powód nie posiada obecnie możliwości zarobkowych, nie posiada także majątku z którego mógłby czerpać pożytki. Powód pozostaje nadal na utrzymaniu obojga rodziców, co jest przez nich oboje akceptowane oraz uzasadnione dalszym pobieraniem nauki przez powoda.

Koszty utrzymania powoda jego matka określiła początkowo na około 1.700 zł miesięcznie, szacunek ten został następnie zweryfikowany do 2.000 zł miesięcznie, co ostatecznie potwierdził powód. Szacunek ten nie został wprost zakwestionowany przez pozwanego, który skupił się na aspekcie braku możliwości łożenia alimentów w żądanej wysokości.. W ocenie Sądu kwota uzasadnionych kosztów ponoszonych na utrzymanie powoda jest niższa od kwoty wskazanej przez stronę powodową i wynosi około 1.800 zł miesięcznie. Na kwotę tą Sąd zalicza: 230 zł czynsz, 47zł prąd, 9,30 zł gaz, 45 zł TC i Internet, 75 zł telefon, 100 zł wydatki szkolne, 550 zł jedzenie, 208 wyjazdy wakacyjne, 49 zł bilety, 160 zł odzież, 90 zł leczenie i lekarstwa, 80 zł chemia, 28 zł usługi(m.in. fryzjer), inne w tym zakup potrzebnych sprzętów 100 zł. Sąd pominął koszt boksu, gdyż nie stanowi to składowej uzasadnionych potrzeb powoda. Sąd ocenił część wydatków na podstawie wskazań matki powoda, nie zaś samego powoda, np. kosztu ubrań, gdyż uznać należy, że wydatki wskazane przez samego powoda były rażąco niskie, nieprzystające do poziomu życia stron – co najpewniej było wynikiem braku wystarczającej wiedzy powoda na temat tych kosztów.

W ocenie Sądu sytuacja pozwanego pozwala mu na partycypowanie w kosztach utrzymania syna kwotą 900 zł alimentów. Ocenić należy, że obecnie uzyskiwane przez pozwanego zarobki w wysokości pensji minimalnej nie wypełniają pełni możliwości zarobkowych pozwanego. Brak jest bowiem podstaw do oceny, że uzasadnione jest, że pozwany przez dwanaście lat tak znacząco obniżył swoje faktyczne zarobki na skutek istotnych zmian na rynku pracy. Zauważyć należy, że w 2004 roku pozwany zarabiał około średniej pensji wg. GUS, zaś obecnie osiąga jedynie pensję minimalną. W ocenie Sądu brak jest powodów aby kierowca zawodowy z doświadczeniem zarabiał zaledwie pensję minimalną, a więc zarobki typowe dla osób bez szczególnych umiejętności, wykonujących prace o niskich wymaganiach.

Matka powoda jest osobą lepiej sytuowaną od pozwanego, jest właścicielką nieruchomości, osiąga wyższe zarobki. W ocenie Sądu brak jest jednak podstawy do obciążenia pozwanego obowiązkiem alimentacyjnym na rzecz syna w mniejszym wymiarze niż matki dziecka. Powód nie jest już osobą wymagającą opieki matki, jednak jako osoba młoda, niesamodzielna, mieszkająca z matką stanowi dla matki pewne obciążenie, jak chociażby w kwestii przygotowywania posiłków, zaś pozwany praktycznie nie kontaktuje się z synem. Okoliczności te przemawiają aby obowiązek alimentacyjny rodziców był pomiędzy nimi równo rozłożony.

Mając na uwadze powyższe, Sąd doszedł do przekonania, że zasadne jest zwiększenie wysokości alimentów płatnych przez pozwanego na rzecz syna.

Pozwany posiada możliwości zarobkowe pozwalające mu na łożenie na rzecz syna kwoty po 900 zł miesięcznie. Ważąc powyższe Sąd podwyższył obowiązek alimentacyjny pozwanego na rzecz powoda do kwoty po 900 zł miesięcznie, omyłkowo wskazując datę od dnia 30 grudnia 2015 roku zamiast 30 grudnia 2014 roku tj. dnia wniesienia powództwa.

O czym, na mocy art. 133 § 1 kro w zw. z art. 135 § 1 i 2 kro w zw. z art. 138 krio, orzeczono jak w pkt 1 sentencji. W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu z uwagi na jego niezasadność.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. art. 102 k.p.c. obciążając pozwanego kosztami postępowania w zakresie opłaty od pozwu obliczonej podług wysokości podwyższonych alimentów, oraz nie obciążając pozwanego kosztami adwokackimi strony powodowej, albowiem sytuacja ekonomiczna pozwanego nie jest wystarczająca dobra aby podołać wszystkim tym kosztom.