Treść orzeczenia V RC 879/15 - Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie

V RC 879/15 - uzasadnienie Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie z 2016-10-11

Sygn. akt V RC 879/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 10 grudnia 2015 roku D. L., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o zmianę obowiązku alimentacyjnego ustalonego wobec małoletnich A. L. (1) i M. L. (1) wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie Wydział VI Cywilny Rodzinny Odwoławczy z dnia 9 lipca 2009 roku w sprawie o sygn. akt VI C 428/09 poprzez obniżenie alimentów płatnych przez D. L. na rzecz A. L. (1) i M. L. (1) z dotychczasowej kwoty po 3 000 zł miesięcznie na każde dziecko, łącznie 6 000 zł miesięcznie na dwoje dzieci, do kwoty po 1 500 zł miesięcznie na każde dziecko, łącznie 3 000 zł na dwoje dzieci. W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż sytuacja majątkowa powoda uległa zmianie, bowiem z dniem 27 czerwca 2015 roku spółka (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. wypowiedziała powodowi umowę z dnia 2 stycznia 2003 roku - ze skutkiem na dzień 30 września 2015 roku (powód ze stosunku pracy otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 23 000 zł netto). Od daty rozwiązania umowy o pracę powód jest bezrobotny. Z dniem 1 listopada 2015 roku zawiesił prowadzoną działalność gospodarczą. Rozpoczął poszukiwania nowej pracy, jednakże jego starania pozostają nieskuteczne. Wszelkie zobowiązania, w tym zobowiązania alimentacyjne, powód realizuje korzystając ze zgromadzonych oszczędności. W ocenie powoda koszty utrzymania i wychowania małoletnich synów wynoszą około 4 000 zł miesięcznie (pozew k. 3-41).

W odpowiedzi na pozew z dnia 17 marca 2016 roku małoletni pozwani, działający przez przedstawicielkę ustawową A. L. (2), reprezentowaną przez profesjonalnego pełnomocnika, wnieśli o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanych kosztów procesu według norm przepisanych, podnosząc, iż od daty ustalenia obowiązku alimentacyjnego w wyroku rozwodowym koszty utrzymania małoletnich nie zmniejszyły się. Chłopcy mają szereg zajęć dodatkowych, potrzebują spotykać się z kolegami i częściej wyjeżdżają. A. L. (1) wymaga przy tym specjalistycznej opieki medycznej. W ocenie przedstawicielki ustawowej małoletnich pozwanych koszty utrzymania każdego z synów, na które składają się m. in. koszty jedzenia, ubrania, leków, środków higieny, wizyt lekarskich, ubezpieczenia, opłat związanych ze szkołą, koszty wypoczynku i rozrywki, wynoszą około 3 600 zł miesięcznie. W ocenie przedstawicielki ustawowej małoletnich powód posiada znaczne możliwości zarobkowe i niewątpliwie szybko znajdzie zatrudnienie. D. L. zgromadzić miał duże oszczędności, które pozwalają mu na kontynuowanie dotychczasowego stylu życia, pomimo utraty zatrudnienia (odpowiedź na pozew k. 70-189).

Pismem z dnia 29 marca 2016 roku powód wniósł o zabezpieczenie powództwa poprzez obniżenie na czas toczącego się postępowania alimentów płatnych na rzecz pozwanych M. L. (1) i A. L. (1) z kwoty 3 000 zł miesięcznie na rzecz każdego z pozwanych do kwoty 1 500 zł miesięcznie na rzecz każdego z pozwanych, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z odsetkami ustawowymi w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat (wniosek o udzielenie zabezpieczenia - k. 192-220).

Postanowieniem z dnia 12 kwietnia 2016 roku, wydanym w niniejszej sprawie, Sąd Rejonowy dla Warszawy - Mokotowa w W. oddalił wniosek powoda o udzielenie zabezpieczenia na czas toczącego się postępowania, wskazując, iż dotychczas zebrany materiał dowodowy nie daje podstaw do uznania, że od czasu ustalenia aktualnej wysokości alimentów zaszła istotna zmiana okoliczności, uzasadniająca obniżenie świadczeń na rzecz małoletnich pozwanych (postanowienie - k. 238-243).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni A. L. (1) urodzony dnia (...) oraz M. L. (1) urodzony w dniu (...) pochodzą ze związku małżeńskiego A. L. (2) (z domu J.) i D. L..

(dowód: odpis skrócony aktu urodzenia M. L. (1) - k. 5 akt sprawy Sądu Okręgowego w Warszawie o sygn. VI C 428/09, odpis skrócony aktu urodzenia A. L. (1) - k. 6 akt sprawy Sądu Okręgowego w Warszawie o sygn. VI C 428/09, odpis skrócony aktu małżeństwa - k. 4 akt sprawy Sądu Okręgowego w Warszawie o sygn. VI C 428/09)

Obowiązek alimentacyjny D. L. względem małoletnich synów: A. L. (1) i M. L. (1) ustalony został wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 9 lipca 2009 roku, sygn. akt VI C 428/09, na mocy którego zobowiązano w/w do spełniania świadczeń alimentacyjnych na rzecz małoletnich synów w kwocie 3 000 zł miesięcznie na każde dziecko, łącznie 6 000 zł miesięcznie na dwoje dzieci, płatne z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, do rąk ich matki A. L. (2). Wysokość alimentów została ustalona w oparciu o zgodne żądanie stron zgłoszone w postępowaniu rozwodowym.

(dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 9 lipca 2009 roku, sygn. akt VI C 428/09 - k. 47-48 akt sprawy Sądu Okręgowego w Warszawie o sygn. VI C 428/09)

Rodzice małoletnich w dniu 23 kwietnia 2009 roku zawarli umowę ustanawiającą miedzy nimi rozdzielność majątkową oraz dokonującą częściowego podziału majątku wspólnego. Matce dzieci przypadły, m. in.: samochód marki C. (...) o nr rej. (...) oraz środki zgromadzone na indywidualnym koncie emerytalnym o nr (...), prowadzonym przez (...)/ (...) Suisse. D. L. uzyskał zaś: prawa i obowiązki z umowy przedwstępnej, której przedmiotem był lokal mieszkalny położony w W. w wielolokalowym budynku mieszkalnym przy ul. (...) oraz miejsce postojowe w lokalu garażowym położonym w tym samym budynku, w tym roszczenie o rozliczenie kwoty 575 000 zł wpłaconej na poczet ceny nabycia lokal, zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia przez D. L. działalności gospodarczej pod nazwą Doradztwo (...), jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych, środki zgromadzone na indywidualnym koncie emerytalnym o nr 100-157-081 prowadzonym przez Fundusz (...) Subfundusz Akcji SKARBIEC-AKCJA. D. L. zobowiązał się do zwolnienia A. L. (2) z obowiązku spłacania: kredytu hipotecznego udzielonego na podstawie umowy nr (...) z dnia 25 października 2007 roku zawartej z Bankiem (...) S.A. z siedzibą w W. w celu sfinansowania nabycia lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w W. przy ul. (...) oraz kredytu hipotecznego udzielonego na podstawie umowy nr (...) z dnia 16 stycznia 2006 roku zawartej z (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. w celu sfinansowania nabycia lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w W. przy ul. (...), przyjmując na siebie odpowiedzialność względem niej za to, że wierzyciele nie będą żądali od A. L. (2) spełniania świadczeń w wykonaniu wskazanych powyżej umów kredytowych.

(dowód: zeznania przedstawicielki ustawowej małoletnich pozwanych A. L. (2) - k. 608-610, umowa majątkowa małżeńska, umowa częściowego podziału majątku wspólnego i umowa przedwstępna podziału pozostałej części majątku wspólnego sporządzona dnia 23 kwietnia 2009 roku przed D. J. notariuszem w W. za Rep. A nr 1758/2009 - k. 25-29 akt sprawy Sądu Okręgowego w Warszawie o sygn. VI C 428/09)

W toku postępowania rozwodowego strony zawarły ugodę dotyczącą podziału ostatniego składnika ich majątku wspólnego - lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w W. przy ul. (...) o powierzchni użytkowej wynoszącej 108,90 m², stanowiącego odrębną nieruchomość, dla której Sąd Rejonowy dla Warszawy - Mokotowa w W. prowadzi księgę wieczystą nr (...), dokonując podziału majątku wspólnego w ten sposób, iż A. L. (2) przypadła w/w nieruchomość lokalowa, bez spłat i dopłat na rzecz D. L..

(dowód: zeznania powoda D. L. - k. 604-607, ugoda z dnia 9 lipca 2009 roku - k. 39, k. 46 akt sprawy Sądu Okręgowego w Warszawie o sygn. VI C 428/09)

W dacie orzekania o rozwodzie związku małżeńskiego A. L. (2) i D. L. przedstawicielka ustawowa małoletnich pozwanych miała 41 lat, pracowała w wydawnictwie (...) sp. z o.o. sp. k. z siedzibą w W. na stanowisku redaktora z wynagrodzeniem w wysokości 3 660 zł miesięcznie. D. L. miał 39 lat, był zatrudniony na stanowisku dyrektora finansowego, uzyskując z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie około 20 000 zł netto miesięcznie. A. L. (1) miał wówczas 5 lat, zaś M. L. (1) - 3 lata. Małoletni uczęszczali do przedszkola (miesięczna opłata - 700 zł), dodatkowo opiekę nad nimi sprawowała opiekunka, otrzymująca z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie około 1 800 zł.

(dowód: protokół rozprawy z dnia 9 lipca 2009 roku - k. 44-46 akt sprawy Sądu Okręgowego w Warszawie o sygn. VI C 428/09, zeznania powoda D. L. - k. 604-607, zeznania przedstawicielki ustawowej małoletnich pozwanych A. L. (2) - k. 608-610)

Obecnie sytuacja stron jest następująca:

A. L. (1) ma 12 lat, ukończył kształcenie na poziomie podstawowym, uczęszczał do klasy sportowej. Kontynuuje naukę w szkole gimnazjalnej. Chłopiec uczestniczy w dodatkowych zajęciach pozaszkolnych, w tym: zajęciach karate oraz kursie języka angielskiego w szkole językowej A. H. A. i R. sp. j. Bierze udział w wyjazdach w ramach „zielonej i białej szkoły”. Ferie zimowe spędza na zorganizowanym wyjeździe narciarskim, w drugim tygodniu ferii przebywa u dziadków macierzystych. W wakacje uczestniczy w obozie karate. A. L. (1) pozostaje pod opieką specjalisty alergologa (koszt jednej wizyty lekarskiej wynosi około 100 zł) i laryngologa (jest konsultowany raz na kwartał, przy czym koszt jednej wizyty wnosi około 180-200 zł), co trzy lata wykonywane są u niego badania poziomu hormonów tarczycy (koszt jednego badania to 180 zł). Małoletni był odczulany - co pół roku przyjmuje szczepionkę. Z tego tytułu ponoszony jest wydatek w wysokości około 600 zł (koszt jednej szczepionki), jak również opłaty za kolejne zaaplikowania szczepionki. Na dzień 26 września 2016 roku zaplanowano przeprowadzenie u małoletniego operacji alergologicznej. A. L. (1) borykał się z problemami adaptacyjnymi, w związku z czym w okresie od września 2015 roku do grudnia 2015 roku uczestniczył w terapii psychologicznej, połączonej z warsztatami, której koszt, tj. 1 680 zł został pokryty przez A. L. (2). Małoletniemu podczas wizyt towarzyszyli oboje rodzice. A. L. (3) w dniu 11 marca 2016 roku został pobity na terenie szkoły przez innych uczniów. Miesięczny koszt utrzymania małoletniego wynosi 2 643 zł, na kwotę te składają się następujące wydatki: opłaty eksploatacyjne, świadczenia publicznoprawne i inne opłaty związane z mieszkaniem w części przypadającej na małoletniego - 508 zł, abonament za telefon - 50 zł, wyżywienie - 500 zł (w tym 100 zł za obiady szkolne), odzież i obuwie sezonowe (w tym stroje sportowe) - 200 zł, higiena - 30 zł, opłaty związane z edukacją szkolną (rada rodziców, wyprawka szkolna, składka klasowa, ubezpieczenie, zorganizowane wyjścia) - 100 zł, zajęcia dodatkowe - 200 zł, fryzjer - 20 zł, transport - 50 zł, opieka lekarska - 415 zł (w tym: wizyty u stomatologa - 50 zł, lekarz sportowy - 25 zł, wizyty u laryngologa - 60 zł, leki - 20 zł, koszt szczepionki odczulającej - 260 zł), rozrywka - 120 zł, wyjazdy zimowe i wakacyjne - 450 zł.

M. L. (1) ma 10 lat. Jest uczniem szkoły podstawowej, uczęszcza do klasy sportowej - w związku z czym dwa razy w roku musi uzyskać zaświadczenie o przydatności do klasy sportowej, po wcześniejszym wykonaniu podstawowych badań (morfologia i badanie moczu). Koszt jednorazowej konsultacji lekarza sportowego wynosi 100 zł. Dodatkowo uczestniczy w zajęciach gry w koszykówkę, jeździ na rolkach i łyżwach, od 3 lat pobiera dodatkowe lekcje języka angielskiego w szkole językowej A. H. A. i R. sp. j. W 2016 roku brał udział w wyjazdach w ramach „zielonej i białej szkoły”. Ferie zimowe spędza na zorganizowanym wyjeździe narciarskim, przebywa również u dziadków macierzystych. W trakcie wakacji wyjeżdża na dwutygodniowy obóz sportowy. Jest dzieckiem zdrowym. Małoletni korzysta z publicznej i prywatnej służby zdrowia, odbywa wizyty u stomatologa, ortodonty (w ramach ubezpieczenia zdrowotnego) oraz kontrolne wizyty u laryngologa, co trzy lata wykonywane są u niego badania poziomu hormonów tarczycy (koszt jednego badania to 180 zł). Korzysta z wkładek ortopedycznych. M. L. (1) w przeszłości zmagał się z alergią pokarmową. Ma nadwagę, występuje u niego niedobór żelaza, jego dieta jest nieurozmaicona. Miesięczny koszt utrzymania małoletniego wynosi 2 338 zł, na kwotę te składają się następujące wydatki: opłaty eksploatacyjne, świadczenia publicznoprawne i inne opłaty związane z mieszkaniem w części przypadającej na małoletniego - 508 zł, abonament za telefon - 50 zł, wyżywienie - 500 zł (w tym 100 zł za obiady szkolne), odzież i obuwie sezonowe (w tym stroje sportowe) - 200 zł, higiena - 30 zł, opłaty związane z edukacją szkolną (rada rodziców, wyprawka szkolna, składka klasowa, ubezpieczenie, zorganizowane wyjścia) - 100 zł, zajęcia dodatkowe - 200 zł, fryzjer - 20 zł, transport - 50 zł, opieka lekarska - 110 zł (w tym: wizyty u stomatologa - 50 zł, lekarz sportowy - 25 zł, wizyty u laryngologa - 15 zł, leki - 20 zł), rozrywka - 120 zł, wyjazdy zimowe i wakacyjne - 450 zł.

D. L. ma 46 lat, posiada wykształcenie wyższe, ukończył studia w Szkole Głównej Handlowej w W., z zawodu jest ekonomistą, biegle włada językiem angielskim, komunikuje się również po niemiecku. Od 2001 roku prowadził działalność gospodarczą, w ramach której, na podstawie umowy z dnia 2 stycznia 2003 roku, świadczył usługi kontrolne i doradcze z zakresu finansów i rachunkowości na rzecz (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., uzyskując z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości około 24 500 zł netto miesięcznie. W 2014 roku D. L. uzyskał dochód w wysokości 451 424,11 zł, w 2015 roku - w wysokości 206 843,40 zł. W dniu 27 czerwca 2015 roku spółka (...) sp. z o.o. złożyła D. L. oświadczenie o wypowiedzeniu łączącej strony umowy z dnia 2 stycznia 2003 roku ze skutkiem na dzień 30 września 2015 roku. W dniu 21 lipca 2015 roku spółka odwołała udzieloną D. L. prokurę. D. L. do chwili obecnej nie podjął pracy zarobkowej, pomimo czynionych licznych starań. W/w uczestniczy w procedurach rekrutacyjnych, odbywa spotkania z potencjalnymi pracodawcami, obniżył swoje wymagania finansowe. Z dniem 1 listopada 2015 roku zawiesił prowadzenie działalności gospodarczej. W chwili obecnej D. L. utrzymuje się ze zgromadzonych oszczędności, których znaczna część pochodzi z dokonanego przez byłych małżonków podziału majątku wspólnego. D. L. jest właścicielem dwóch nieruchomości lokalowych w W.: nr 56a przy ul. (...) (mieszkanie o powierzchni około 37 m², obciążone hipoteką umowną na zabezpieczenie roszczeń z umowy kredytu bankowego) oraz nr 20 przy ul. (...), w którym to lokalu w/w obecnie zamieszkuje. Środki na zakup mieszkania przy ul. (...) w W. pochodziły z przyznanego D. L. kredytu. W chwili obecnej wartość udzielonego przez bank kredytu przekracza wartość nieruchomości, sfinansowaniu której służył. Miesięcznie z tego tytułu D. L. uiszcza kwotę około 832 CHF. W/w wykonuje również zobowiązanie z umowy kredytowej, z której uzyskane środki służyły nabyciu własności lokalu mieszkalnego w W. przy ul. (...). Własność wskazanej nieruchomości w wyniku podziału majątku wspólnego byłych małżonków przypadła A. L. (2). W wykonaniu wskazanej umowy D. L. miesięcznie uiszcza kwotę 1 024,20 CHF. Miesięczne wydatki D. L. służące wykonywaniu zobowiązań kredytowych wynoszą około 7 500 zł. Łączna wartość ciążących na powodzie zobowiązań kredytowych to około 1 500 000 zł. Aktualnie D. L. uzyskuje jedynie dochód z umowy najmu lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w W. w kwocie 1 300 zł miesięcznie, z kwoty tej opłaca podatek w wysokości 111 zł miesięcznie oraz czynsz na rzecz wspólnoty mieszkaniowej w kwocie 446,19 zł miesięcznie. Powód na indywidualnym koncie emerytalnym zgromadził środki w wysokości 90 000 zł. Posiada bankowy program inwestycyjny o wartości 130 000 zł. Dysponuje również lokatą na kwotę 290 000 zł w banku (...) S.A. z siedzibą w W.. D. L. nie może wycofać środków zgromadzonych na wskazanej lokacie. W/w po zaprzestaniu wykonywania działalności gospodarczej zlikwidował fundusz oszczędnościowy, na którym zgromadził środki w wysokości (...)-160000 zł, przeznaczając je na spłatę zadłużenia oraz bieżące utrzymanie. Do chwili obecnej z kwoty tej na wymienione cele spożytkował około 100 000 zł. D. L. od czasu utraty stałego źródła dochodu znacząco obniżył poziom swojego życia, stara się czynić niezbędne oszczędności (zrezygnował z ponoszonych dotychczas wydatków na spożywanie posiłków w restauracjach, organizowanie imprez okolicznościowych, dalsze wyjazdy). Powód nie posiada ubezpieczenia zdrowotnego z uwagi na znaczne koszty z tym związane. W razie potrzeby korzysta z prywatnej służby zdrowia. Od 1994 roku jest leczony z powodu padaczki z napadami częściowymi złożonymi i wtórnie uogólnionymi. Wymaga stałej opieki neurologicznej, przyjmowania leków oraz wykonywania badań kontrolnych. Powód uczestniczy aktywnie w życiu małoletnich synów, pomaga im w przygotowaniu do zajęć lekcyjnych, odbywa z nimi wizyty lekarskie, stara się atrakcyjnie zorganizować im czas (chodzi z synami na basen, jeździ na rowerze, gra w gry planszowe). Z synami spędza co drugi weekend (wówczas chłopcy nocują w mieszkaniu ojca), poza tym widuje się z nimi dwa, trzy razy w tygodniu w miejscu ich zamieszkania. W wakacje zabrał M. i A. na czterodniowy pobyt nad jeziorem, a następnie przebywał z nimi u babci ojczystej chłopców. W czasie kiedy synowie pozostają pod opieką D. L., to on pokrywa wszelkie wydatki związane z zaspokajaniem ich usprawiedliwionych potrzeb. W czerwcu 2015 roku D. L., niezależnie od spełnianych świadczeń alimentacyjnych, uiścił opłatę w wysokości 1 950 zł za wyjazd A. L. (1) na zorganizowany obóz karate.

( dowód: zeznania świadka H. M. - k. 388-389, zeznania świadka A. M. - k. 390-392, zeznania świadka J. L. (1) - k. 392-393, zeznania świadka M. J. - k. 393-394, zeznania powoda D. L. - k. 604-607, zeznania przedstawicielki ustawowej małoletnich pozwanych A. L. (2) - k. 608-610, wypowiedzenie - k. 14, oświadczenie o odwołaniu prokury - k. 15, informacja z (...) k. 16-18, deklaracja dla podatku od towarów i usług za 10.2015 rok VAT-7 - k. 19, potwierdzenia przelewów - k. 20-22, k. 30-33, zaświadczenie lekarskie - k. 40, korespondencja mailowa - k. 23-29, zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2014 PIT-36L - k. 51-55, zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2015 PIT-36L - k. 56-58, dokumentacja finansowa - k. 204-212, k. 373-375, k. 386, zeznanie o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych w roku podatkowym 2015 PIT-28 - k. 2013-216, zeznanie o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych w roku podatkowym 2014 PIT-28 - k. 217-220,, wyciągi z rachunków bankowych - k. 403-545, , k. 561-590)

A. L. (2) ma 47 lat, posiada wykształcenie wyższe, z zawodu jest dziennikarką. Jest zatrudniona na stanowisku redaktora (...) w wydawnictwie (...) sp. z o.o. sp. k. z siedzibą w W. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, uzyskując z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości 61 850 zł w okresie od stycznia do grudnia 2015 roku. Miesięczne wynagrodzenie netto w/w to 3 650 zł. A. L. (2) pracę na rzecz wskazanego pracodawcy świadczy od dnia 9 marca 1998 roku. W 2014 roku A. L. (2) uzyskała dochód w wysokości 37 019,85 zł., w 2015 roku - w wysokości 36 917,25 zł. Matka małoletnich pozwanych posiada oszczędności w kwocie około 70 000 zł. Przedstawicielka ustawowa małoletnich ma przewlekłą chorobę H., boryka się z problemami ze wzrokiem, kręgosłupem, endokrynologicznymi, onkologicznymi i dermatologicznymi. Miesięcznie na swoje leczenie przeznacza kwotę około 300 zł. W/w sprawuje osobistą opiekę nad małoletnimi A. i M. L. (2), dokłada starań w ich utrzymaniu i wychowaniu.

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na postawie zgromadzonego w toku postępowania materiału dowodowego, w tym na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy Sądu Okręgowego w Warszawie o sygn. akt VI C 428/09. Sąd oparł się na treści dokumentów urzędowych załączonych do akt sprawy, gdyż zostały one sporządzone przez uprawnione do tego organy, w sposób przepisany prawem. Sąd dał również wiarę dokumentom prywatnym złożonym przez strony procesu na potrzeby niniejszego postępowania. W ocenie sądu stanowią one wiarygodne źródło zawartych w nich informacji, a żadna ze stron nie podważał ich autentyczności.

Sąd ocenił jako wiarygodne zeznania świadków: H. M., A. M., J. L. (2) oraz M. J., jak również powoda D. L. i przedstawicielki ustawowej małoletnich A. L. (2), albowiem byłe one spójne, logiczne oraz konkretne, jak również korelowały ze znajdującymi się w aktach sprawy dowodami z dokumentów. Sąd miał na uwadze, iż w/w relacjonowali jedynie okoliczności, o których posiadali wiedzę, powstrzymując się od oceny zasadności zgłoszonego w pozwie roszczenia oraz stanowiska stron procesu.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

W myśl art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Zgodnie natomiast z art. 135 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonywanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka może polegać też w całości lub części na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie. Przyjmuje się, za uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 roku (III CZP 91/86), że „przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu - odpowiedni do jego wieku i uzdolnień - prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody.”

Granicę obowiązku alimentacyjnego stanowią uzasadnione potrzeby dziecka. „Zgodnie z utrwaloną w orzecznictwie zasadą, dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami i to zarówno wtedy, gdy żyją z nimi wspólnie, jak i wtedy, gdy żyją oddzielnie. Oznacza to, że rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne odpowiadające tym, w jakich żyją sami. Nie będzie to jednak dotyczyło potrzeb będących przejawem zbytku.” (tak: Z. Krzemiński, Alimenty i ojcostwo. Komentarz, Oficyna, 2008, wyd. III opubl. Lex).

Obowiązek alimentowania, zwłaszcza rodziców wobec dzieci, z reguły utrzymuje się przez dłuższy czas. Towarzyszą temu nieodłącznie zmiany okoliczności, które kształtują zakres świadczeń alimentacyjnych. Z tego też powodu ustawodawca przewidział możliwość modyfikacji tychże świadczeń alimentacyjnych. Zgodnie z art. 138 k.r.o., w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków należy rozumieć istotne zwiększenie lub zmniejszenie się możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego, jak również istotne zwiększenie lub zmniejszenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. Przy czym podstawę takiego powództwa może stanowić tylko taka zmiana stosunków, która nastąpiła nie wcześniej, niż po uprawomocnieniu się wyroku zasądzającego alimenty, albowiem powództwo nie może zmierzać do weryfikacji prawomocnego orzeczenia sądu dotyczącego obowiązku alimentacyjnego (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 maja 1999 roku, I CKN 274/99; wyrok Sądy Najwyższego z dnia 27 lipca 1999 roku, I CKN 687/98) .

Podkreślenia wymaga, iż nie jest dopuszczalne żądanie zmiany prawomocnego orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego tylko na tej podstawie, że orzeczenie to zostało wydane w sposób wadliwy, bez należytego wyjaśnienia rzeczywistego stanu faktycznego, gdyż podstawą powództwa z art. 138 k.r.o. może być tylko późniejsza zmiana stosunków (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 lutego 1981 roku, III CRN 21/81, OSN 1981, Nr 11, poz. 217). Powództwo o zmianę wyroku w trybie art. 138 k.r.o. wchodzi w rachubę od chwili zmiany stosunków, nie wcześniej jednak niż po uprawomocnieniu się wyroku zasądzającego alimenty.

W ocenie sądu od czasu prawomocnego ustalenia obecnego wymiaru obowiązku alimentacyjnego powoda względem małoletnich dzieci, tj. od dnia 31 lipca 2009 roku - daty uprawomocnienia się wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 9 lipca 2009 roku, sygn. akt VI C 428/09, zaszły okoliczności przemawiające za zmianą wysokości alimentów na rzecz małoletnich A. L. (1) i M. L. (1).

Przeprowadzone postępowanie dowodowe pozwala na przyjęcie, iż usprawiedliwione potrzeby życiowe małoletnich A. L. (1) i M. L. od daty wyrokowania przez Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie rozwodowej z powództwa A. L. (2) przeciwko D. L. - w zakresie środków niezbędnych do ich zaspokajania - pozostają na zbliżonym poziomie. Niewątpliwym jest, iż małoletni pozwani znajdują się na zupełnie innym etapie rozwoju, aktualnie kontynuują kształcenie, w związku z czym koniecznym stało się czynienie wydatków związanych z uczęszczaniem przez nich na zajęcia lekcyjne oraz zajęcia dodatkowe, rozwijające umiejętności i uzdolnienia chłopców. Niesprzecznie wzrosły również koszty zapewnienia małoletnim odpowiedniej diety. Jednakże należy mieć na uwadze, iż około trzy lata temu ustała konieczność zapewnienia A. L. (1) i M. L. (1) opieki w czasie, kiedy ich rodzice realizowali obowiązki zawodowe, w związku z czym przedstawicielka ustawowa małoletnich nie ponosi już wydatków na przedszkole (około 700 zł miesięcznie) i pomoc opiekunki (około 1 800 zł miesięcznie). Co więcej, zdaniem sądu, zakres usprawiedliwionych potrzeb życiowych małoletnich, wpływający na wysokość należnych im od powoda świadczeń alimentacyjnych, nie może być ustalana w oparciu o poczynione przez ich rodziców jednorazowe wydatki, takie jak: koszty terapii psychologicznej A. L. (1), remont pokojów chłopców czy zakup nowych sprzętów urządzenia domowego. Wydatki z tym związane zostały już w całości pokryte, w tym ze środków przekazanych przez D. L., a potrzeby małoletnich w tym względzie zaspokojone. Przedstawicielka ustawowa małoletnich pozwanych nie wykazała przy tym, by koniecznym było ponowienie wydatków na wskazane cele. Wobec powyższego - w świetle przeprowadzonego postępowania dowodowego - ustalono, iż koszty utrzymania i wychowania małoletnich pozwany w okresie od dnia wydania wyroku przez Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie o sygn. akt VI C 428/09 do daty wyrokowania w niniejszej sprawie nie uległy istotnej zmianie.

Zasadniczo niezmienione pozostają również możliwości zarobkowe i majątkowe matki małoletnich pozwanych. W/w zatrudniona jest na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, od wielu lat świadczy pracę na rzecz tego samego pracodawcy. A. L. (2) ma zabezpieczone potrzeby mieszkaniowe, zaś wysokość osiąganego przez nią dochodu pozwala na partycypowanie w zaspokajaniu usprawiedliwionych potrzeb dzieci.

W ocenie sądu roszczenie pozwu zasługiwało na częściowe uwzględnienie, wobec ustalenia, iż od daty określenia zakresu obowiązku alimentacyjnego D. L. w stosunku do małoletnich synów w wyroku rozwodowym istotnej zmianie uległy możliwości zarobkowe i majątkowe powoda. Relewantna jest przy tym nie tyle okoliczność utraty przez D. L. stałego źródła dochodu, ile brak możliwości podjęcia przezeń pracy zarobkowej, trwający nieprzerwanie od października 2015 roku. Podzielić należy przy tym stanowisko przedstawicielki ustawowej małoletnich o wysokich kompetencjach zawodowych powoda. Niewątpliwie D. L. jest osobą wykształconą, swobodnie posługującą się językami obcymi, posiadającą wiedzę fachową i kompetencje niezbędne do zajmowania wysokich stanowisk. Jednakże dla oceny faktycznych możliwości zarobkowych powoda nie bez znaczenia pozostaje fakt, iż pomimo czynienia przezeń starań (udział w procesach rekrutacyjnych, odbywanie spotkań z potencjalnymi pracodawcami, wzmożone poszukiwania ofert pracy), jak również obniżenia wymagań w zakresie wysokości wynagrodzenia, nie jest on w stanie znaleźć zatrudnienia. Powód od niemal roku nie osiąga dochodów, które pozwalałyby mu na chociażby częściowe wykonywanie ciążących na nim zobowiązań, w związku z czym znacząco obniżył swój standard życia. Większość z wydatkowanych przezeń środków służy regulowaniu zobowiązań z umów kredytowych. D. L., jako że od roku uzyskuje jedynie dochód z wynajmu mieszkania w kwocie 1 189 zł miesięcznie, na regulowanie bieżących zobowiązań oraz na własne utrzymanie przeznaczył znaczą część zgromadzonych oszczędności. Podkreślenia wymaga, że pogorszenie się sytuacji majątkowej powoda jest istotne, a zmiana ta ma charakter dość trwały. W ocenie sądu D. L. nie jest obecnie w stanie łożyć na utrzymanie synów kwoty 6 000 zł miesięcznie. Za niezasadne uznać należy obligowanie powoda do finansowania z poczynionych oszczędności (które są znacząco niższe od wartości zaciągniętych przezeń zobowiązań) wydatków na małoletnich pozwanych, takich jak: kolejny - trzeci wyjazd wakacyjny, niesłużących zaspokajaniu ich usprawiedliwionych potrzeb, w szczególności wobec ustalenia, iż przedstawicielka ustawowa małoletnich potrzebę ponoszenia wskazanych wydatków dostrzegła dopiero po utracie przez powoda stałego źródła dochodu.

Należy mieć również na uwadze, iż powód sprawuje nad synami osobistą opiekę, zabiega o ich dobro, uczestniczy w edukacji chłopców, dba o ich zdrowie, tym samym obowiązek alimentacyjny wobec małoletnich realizuje poprzez osobiste starania o ich utrzymanie i wychowanie.

W toku postępowania dowodowego ustalono, iż koszty utrzymania i wychowania małoletnich A. L. (1) i M. L. (1), których ponoszenie jest niezbędne dla realizacji postulatu równej stopy życiowej rodziców i dzieci, wynoszą odpowiednio: 2 643 zł i 2 378 zł. W ocenie sądu zasadnym jest, by rodzice małoletnich w równym stopniu partycypowali w zaspokajaniu ich usprawiedliwionych potrzeb życiowych, jak również by przy określeniu wysokości obowiązku alimentacyjnego ojca małoletnich uwzględnić okoliczność, że to matka małoletnich w głównej mierze dokłada osobistych starań o ich utrzymanie i wychowanie. Mając powyższe na uwadze, sąd obniżył wysokość świadczeń alimentacyjnych należnych A. L. (1) i M. L. (1) od powoda do kwot po 2 000 zł na każde z dzieci, poczynając od dnia 14 grudnia 2015 roku, tj. od daty wniesienia pozwu w niniejszej sprawie. W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu.

W niniejszej sprawie pozwani zwolnieni byli z ponoszenia kosztów sądowych, dlatego też sąd obciążył powoda opłatą sądową od pozwu w wysokości 600 zł, w zakresie wartości przedmiotu sporu w części, w której jego żądanie zostało oddalone (D. L. wnosił o obniżenie świadczeń alimentacyjnych łącznie o 3 000 zł miesięcznie, sąd obniżył alimenty na małoletnich pozwanych o 2 000 zł, wobec czego przyjąć należało, iż powództwo zostało uwzględnione w 2/3, a zatem w takim samym zakresie zwrotowi podlegała uiszczona przez powoda opłata sądowa od pozwu). Rozstrzygnięcie to oparto o treść art. 98 kpc.

Mając powyższe na uwadze, sąd orzekł jak w sentencji.

Dodano: 22 listopada 2017, Opublikował(a): Aneta Wiśniewska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie
Data wytworzenia informacji: 11 października 2016