Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 20 listopada 2018 roku (data prezentaty) powód P. F. (1) wniósł o zmianę wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w W. z dnia 03 grudnia 2015 roku sygn. akt V RC 338/15, poprzez obniżenie kwoty alimentów płatnych przez powoda na rzecz małoletniego pozwanego T. F., reprezentowanego przez przedstawicielkę ustawową L. L., z kwoty 2.000 zł miesięcznie do kwoty 1.210 zł miesięcznie (k. 4-6).

W odpowiedzi na pozew z dnia 04 marca 2019 roku (data prezentaty) przedstawicielka ustawowa L. L. działająca w imieniu małoletniego pozwanego T. F., reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz małoletniego pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych (k. 87-94).

Strony podtrzymały swoje stanowiska do zamknięcia rozprawy (k. 336-343)

S ąd ustalił następujący stan faktyczny:

T. F. ur. (...) pochodzi z nieformalnego związku (...).

Wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w W. z dnia 03 grudnia 2015 roku sygn. akt V RC 338/15 zasądzono alimenty od P. F. (1) na rzecz małoletniego T. F. w wysokości 2.000 zł miesięcznie od dnia 04 maja 2015r. (k. 9, 14).

Sytuacja stron by ła wówczas następująca:

Małoletni T. F. miał 4 lata. Mieszkał z matką w wynajętym mieszkaniu, koszt wynajmu i utrzymania mieszkania wraz z mediami wynosił 2.300 zł miesięcznie. Uczęszczał do prywatnego przedszkola. Początkowo było to przedszkole (...), którego koszt wynosił 1.450 zł miesięcznie i był ponoszony po połowie przez rodziców. Następnie został przepisany przez matkę do przedszkola „H. P. z odpłatnością 1.570 zł miesięcznie. Uczęszczał na zajęcia koszykówki za kwotę 120 zł miesięcznie. Nie wymagał stałej specjalistycznej opieki medycznej, cierpiał na koślawość stóp i kolan.

Koszty utrzymania małoletniego wynosiły około 3800 zł, w tym: przedszkole – 1570 zł, wyżywienie – 400 zł, środki higieniczne i leki – 100 zł, ubrania – 200 zł, udział w kosztach utrzymania mieszkania – 1.150 zł, rozrywka – 200 zł, wakacje – 250 zł.

L. L. miała 30 lat, artysta-plastyk. Zdobyła certyfikat z języka angielskiego. Nie miała innych dzieci poza małoletnim T.. Pracowała w (...) S.A. jako Junior C. A.. Zajmowała się projektami postaci i lokacji do gier video. Od kwietnia 2015 roku do marca 2015 roku zarabiała od 3.260 zł do 3.570 zł netto miesięcznie. Od 01 maja 2015 roku do 31 lipca 2015 roku osiągała dochody rzędu średnio 6.962 zł netto miesięcznie. W roku 2014 osiągnęła dochód w kwocie 23.011 zł.

P. F. (1) miał 31 lat. Pracował w G. jako animator. Wcześniej pracował w (...) w Ł.. W przeszłości był czołowym animatorem Studia (...) – ma – for. Od października 2014 roku był zatrudniony w (...) S.A. Współpracował z (...) Sp. z o.o. Raz w roku współpracował z (...) studiem produkcyjnym ORKA. W 2012 roku osiągnął dochód w kwocie 23.022 zł. W roku 2013 – 28.974 zł, zaś w roku 2014 – 19.279 zł. Swoje średnie miesięczne zarobki oceniał na kwotę 5.000 zł.

Dobrowolnie łożył na utrzymanie syna. Spędzał z dzieckiem dwa weekendy w miesiącu, święta naprzemiennie.

Obecnie sytuacja stron wygl ąda następująco:

Małoletni T. F. od września 2019 roku uczęszcza do publicznej szkoły podstawowej (k. 166-167, 341-343). Wydatki związane z edukacją to opłata za świetlicę – 50 zł rocznie, składka rodzicielska – 40 zł rocznie, materiały szkolne około 450 zł oraz stołówka – 240 zł miesięcznie (k. 342). Trzy razy w tygodniu uczęszcza na dodatkowe zajęcia z języka angielskiego, których łączny koszt to około 300 zł miesięcznie. Chodzi również na zajęcia z ceramiki (k. 193-194, 341 342, 202-204).

W marcu 2019 roku przeszedł szkolenie narciarsko-snowbordowe, koszt to 600 zł (k. 211). Kolejne szkolenie odbył w lutym 2020 roku. Koszt to 840 zł (k. 327) Z uwagi na skoliozę uczęszcza na rehabilitację. Zabiegi odbywają się w ramach prywatnej opieki medycznej (k. 247v-248).

L. L. w październiku 2016 roku zakupiła mieszkanie przy ul. (...) w W. o pow. 43 m2. Czynsz wynosi 366,44 zł. Do kosztów utrzymania mieszkania wchodzą nadto wydatki na opłaty licznikowe i media. Zakup był współfinansowany kredytem hipotecznym, którego miesięczna rata wynosi 2.400 zł. Łączna wartość kredytu to 335.000 zł. Wkład własny matki pozwanego wyniósł 50.000 zł, pochodził z premii uzyskanej po premierze gry (...). Poza kredytem hipotecznym matka mał. pozwanego nie ma innych zobowiązań. Ma 50.000 zł oszczędności (k. 100, 101, 102, 166v-167, 341-343).

L. L. współpracuje z (...) S.A. Pracuje na cały etat w godzinach 8:30-16:30. Nie ma możliwości pracy zdalnej (k. 167). W roku 2017 osiągnęła dochód po odliczeniach w wysokości 57.435, 50 zł (k. 96-97). Z PIT-38 oraz PIT-37 wynika, że w roku 2018 osiągnęło dochód kolejno: 2.831, 50 zł (k. 345-346) oraz 74.918, 70 zł (przy przychodzie 133.347,00 zł i kosztach uzyskania przychodów – 58.428, 30 zł) (k. 347-351). W roku 2019r. jej dochód wyniósł łącznie 92.727, 90 zł (k. 352-353). Zgodnie z zaświadczeniem z dnia 16.01.2020r. średnie miesięczne wynagrodzenie matki mał. pozwanego w 2019r. wyniosło 12.295 zł netto (k. 192).

Wynagrodzenie przedstawicielki ustawowej mał. pozwanego w roku 2018 wynosiło od 7.655,00 zł do 9.634,00 zł netto. W tym samym roku, na podstawie porozumienia, wypłacono jej ponadto wynagrodzenie w wysokości 22.003,00 zł netto. W roku 2019 wynagrodzenie przedstawicielki ustawowej wahało się od 9.386,00 zł netto do 17.683,00 zł miesięcznie. Od wynagrodzenia przedstawicielki ustawowej pobierana jest kwota 89 zł na prywatny pakiet medyczny (k. 98, 99, 166v-167, 192, 247).

Od września 2019 roku L. L. zatrudnia opiekunkę, za wynagrodzeniem 25 zł za godzinę, trzy razy w tygodniu. Opłata za opiekę w październiku wyniosła 1850 zł, w listopadzie była to kwota 1800 zł, zaś w grudniu 900 zł. (k. 196-198, 199, 200, 201)

P. F. (2) w latach 2015-2016 prowadził warsztaty na Uniwersytecie (...). Wcześniej prowadził także warsztaty w Meksyku i Chile (k. 165-166). W 2019 roku wchodził w skład komisji selekcyjnej do konkursu filmów animowanych w Azerbejdżanie (k. 337-341)

W roku 2017 osiągnął dochód w wysokości 102.335, 46 zł, w tym kwotę 97.139, 16 zł za granicą (k. 170, 163). W roku 2018 osiągnął przychód w wysokości 358,86 zł objęty ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych oraz dochód w wysokości 38.596, 35 zł z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej na ogólnych zasadach (k. 169, 171). Łączny dochód powoda w roku 2019 wyniósł 32.519, 85 zł (k. 355-360).

Decyzją z dnia 11 września 2018 roku został uznany za osobę bezrobotną bez prawa do zasiłku (k. 21). Następnie w styczniu 2019 roku zawarł umowę o dzieło z (...) Sp. z o.o. za wynagrodzeniem 64.000 zł brutto, płatnym w transzach po 8.000 zł brutto miesięcznie od 28 lutego 2019 roku do lutego 2020 roku. Od w/w kwoty potrącana była kwota 1.720 zł tytułem zwrotu kosztów mieszkania. Kwota wynagrodzenia netto po potrąceniach wynosiła 5.715, 00 zł. Na podstawie wskazanej umowy powód nie ponosił kosztów podróży służbowych do Czech (k. 138-148, 164, 165-166, 172-173, 323, 324-325).

Od marca 2020 roku ponownie współpracuje ze (...) S.A., za wynagrodzeniem na akord od 3.000 zł do 7.000 zł netto miesięcznie (k. 337-341).

Od stycznia 2019 roku do lutego 2020 roku powód mieszkał w P.. Obecnie zamierza mieszkać w G., w mieszkaniu wynajmowanym. Prowadzi gospodarstwo domowe wspólnie z partnerką. Dzieli z nią po połowie koszty wynajmu mieszkania (k. 165-166, 337-341).

Powód nie ma zaległości alimentacyjnej. Deklaruje, że obecnie jego zobowiązania wynoszą około 19.000 zł, w tym kredyt zaciągnięty na zapłatę kaucji, czynszu i alimentów w kwocie 4.800 zł (k. 337).

Powód łoży na utrzymanie syna. Utrzymuje z nim regularny kontakt – od jednego do dwóch weekendów w miesiącu w zależności od wykonywanego zlecenia. W 2019 roku zabrał syna na wakacje do W.. Kupuje mu prezenty (k. 339).

P. ższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o materiał dowodowy zgromadzony w aktach sprawy, w tym w szczególności na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, zeznań powoda P. F. (1) (k. 165v-166v, 337-341) i przedstawicielki ustawowej Lei L. (k. 166v-167v, 341-343) oraz akt sprawy sygn. V RC 338/15.

Dokumenty zgromadzone w aktach przedmiotowej sprawy, poza kserokopią paragonów, były dla Sądy wiarygodnym dowodem. Nie były kwestionowane przez żadną ze stron. Nie było powodów, dla których Sąd winien uczynić to z urzędu.

Dowód z kserokopii paragonów nie był dla Sądu wiarygodny. Paragon stanowi dowód wyłącznie tego, że danego dnia, w danym sklepie dokonano określonego zakupu. Nie pozwala jednak zidentyfikować nabywcy towaru ujętego na paragonie, co przesądza o jego nieprzydatności dla ustalenia istotnych okoliczności sprawy.

Zeznania stron były dla Sądu wiarygodne w części, w której pozostają w zgodności z ustalonym stanem faktycznym.

S ąd zważył, co następuje:

W myśl art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Zgodnie natomiast z art. 135 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonywanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka może polegać też w całości lub części na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie.

Przyjmuje się, za uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 roku (III CZP 91/86), że „przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu - odpowiedni do jego wieku i uzdolnień - prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody.”

Granicę obowiązku alimentacyjnego stanowią uzasadnione potrzeby dziecka. „Zgodnie z utrwaloną w orzecznictwie zasadą, dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami i to zarówno wtedy, gdy żyją z nimi wspólnie, jak i wtedy, gdy żyją oddzielnie. Oznacza to, że rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne odpowiadające tym, w jakich żyją sami. Nie będzie to jednak dotyczyło potrzeb będących przejawem zbytku.” (por. Z. Krzemiński, Alimenty i ojcostwo. Komentarz, Oficyna, 2008, wyd. III opubl. Lex).

Zgodnie z art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Przez „zmianę stosunków” należy rozumieć istotne zwiększenie lub zmniejszenie się możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego, jak również istotne zwiększenie lub zmniejszenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. Przy czym podstawę takiego powództwa może stanowić tylko taka zmiana stosunków, która nastąpiła nie wcześniej, niż po uprawomocnieniu się wyroku zasądzającego alimenty, albowiem powództwo nie może zmierzać do weryfikacji prawomocnego orzeczenia sądu dotyczącego obowiązku alimentacyjnego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 maja 1999 roku sygn. akt I CKN 274/99; wyrok Sądy Najwyższego z dnia 27 lipca 1999 roku, sygn. akt I CKN 687/98).

W ocenie Sądu, od czasu prawomocnego ustalenia obecnego wymiaru obowiązku alimentacyjnego powoda zaszły takie okoliczności, które przemawiają za obniżeniem alimentów na rzecz małoletniego pozwanego.

Dotychczasowa kwota alimentów została ustalona wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa z dnia 03 grudnia 2015 roku, sygn. akt V RC 338/15, w wysokości 2.000 zł miesięcznie. W ocenie Sądu nastąpiły istotne zmiany uzasadniające rewizję wysokości alimentów.

Zmniejszyły się wydatki na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb małoletniego. Przede wszystkim trzeba wskazać, że od 01.09.2019r. mał. pozwany uczęszcza do publicznej szkoły podstawowej, w związku z tym znacznie obniżyły się koszty związane z edukacją dziecka. Obecnie wydatki na świetlicę, radę rodziców oraz materiały szkolne wynoszą ok. 60 zł miesięcznie, a także dodatkowo 200 zł za posiłki w stołówce. Sąd uwzględnił, że wydatki te ponoszone są przez około 10 miesięcy w roku (tj. w czasie roku szkolnego).

W związku z zakupem lokalu przez przedstawicielkę ustawową w październiku 2016r., zmniejszyły się również wydatki związane w udziałem małoletniego w kosztach mieszkania. Obecnie wynoszą one około 225 zł, w co należało wliczyć opłatę czynszową, opłaty licznikowe oraz media. Kredyt hipoteczny jest wyłącznym zobowiązaniem przedstawicielki ustawowej mał. pozwanego wobec tego nie podlegał uwzględnieniu.

Sąd ustalił, że wydatek na opiekunkę jest usprawiedliwiony w wysokości 1250 zł miesięcznie. Nie budzi wątpliwości, że przedstawicielka ustawowa, jako osoba w pełni aktywna zawodowo, musi posiłkować się pomocą osób trzecich - w szczególności, że nie ma możliwości uzyskania pomocy ojca dziecka, który mieszka w innym mieście, a zachodzi konieczność, np. zaprowadzania mał. pozwanego na zajęcia dodatkowe. Kwota wskazana przez matkę jest jednak zawyżona. Trzeba zaznaczyć, że wysokość wynagrodzenia opiekunki zależna jest od faktycznie przepracowanej liczby godzin. Zasady doświadczenia życiowego, a także materiał dowodowy, wskazują na to, że kwota ta może znacząco różnić się w zależności od miesiąca. Oczywistym jest bowiem, że opieka taka nie jest sprawowana stale, tj. należy odliczyć chociażby czas, który dziecko spędza z ojcem, urlopującą matką czy dalszą rodziną.

Łącznie usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniego to kwota w wysokości około 3400 zł miesięcznie, w co poza w/w kosztami wchodzą także wydatki na: wyżywienie 500 zł, zajęcia dodatkowe - język angielski 300 zł, ceramikę – 150 zł, odzież i obuwie 300 zł, wakacje – 200 zł i rozrywkę – 200 zł.

Możliwości zarobkowe matki uległy istotnemu zwiększeniu. W 2015r. osiągała dochody rzędu średnio 6962 zł netto miesięcznie, a w 2019r. dochody w kwocie 12.295 zł miesięcznie netto (k. 192).

Co do możliwości zarobkowych powoda, to nie została wykazana jakakolwiek istotna zmiana. Podobnie jak poprzednio, sytuacja finansowa powoda charakteryzuje się pewną niestabilnością, która wynika ze specyfiki wykonywanej przez niego pracy. Nie budzi jednak wątpliwości Sądu, że umiejętności i doświadczenie powoda są atrakcyjne nie tylko na rodzimym, ale także zagranicznym rynku pracy, o czym świadczy chociażby fakt prowadzenia warsztatów poza granicami kraju czy udział w komisji oceniającej w Azerbejdżanie. Kolejne kontrakty zapewniają mu pewną ciągłość wynagrodzenia, a jego wysokość na przestrzeni lat jest porównywalna.

Uwzględniając powyższe, w szczególności z uwagi na zmniejszenie wydatków na uzasadnione potrzeby małoletniego oraz istotny wzrost wynagrodzenia matki pozwanego, Sąd doszedł do przekonania, że zasadne jest obniżenie alimentów na rzecz małoletniego do kwoty 1700 zł miesięcznie, poczynając od dnia 01 września 2019 roku, tj. od daty rozpoczęcia przez niego edukacji w szkole państwowej, co istotnie przyczyniło się do zmniejszenia kosztów jego utrzymania. Wprawdzie matka mał. pozwanego zatrudniła opiekunkę, ale ustały koszty jakie przypadały na mał. pozwanego w związku z wynajmowaniem lokalu przez L. L.. Koszty te zostały ustalone w sprawie sygn. akt V RC 338/15 na kwotę 1.150 zł. Sąd uwzględnił także okoliczność, iż matka mał. pozwanego lokal zakupiła w październiku 2016r., a więc w okresie do września 2019r. wyposażyła pokój mał. syna i wydatki te zostały pokryte z alimentów, które otrzymywała na rzecz syna od powoda. Określając alimenty na kwotę 1700 zł miesięcznie Sąd miał na uwadze również to, iż powód spędza jedynie 1 bądź 2 weekendy z synem w miesiącu. Powód nie dąży do rozszerzenia kontaktów gdyż miejsce zamieszkania i wykonywania pracy powoda jest poza W.. Powód pracował nawet w Czechach, a obecnie w G.. Duże odległości od miejsca zamieszkania syna powodują, iż te kontakty nie są częste. Jednakże należy podkreślić, iż powód ponosi istotne koszty przejazdu z miejsca zamieszkania, które wynika z jego miejsca zatrudnienia do miejsca zamieszkania pozwanego.

Na marginesie należy zaznaczyć, iż świadczenie z tytułu 500+, zgodnie z przepisem art. 135 § 3 kro nie wpływa na zakres świadczeń alimentacyjnych.

W pozostałym zakresie powództwo jako niezasadne podlegało oddaleniu.

Wobec powyższego Sąd orzekł jak w pkt 1 i 2 sentencji w trybie art. 133 §1 kro, art. 135 kro i art. 138 kro.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 96 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz art. 100 kpc. M.. T. F. jako strona pozwana w sprawie o obniżenie alimentów nie ma obowiązku ponoszenia kosztów sądowych i wobec tego całą opłatą od pozwu został obciążony powód chociaż jego żądanie zostało w części uwzględnione. Jeżeli chodzi o koszty procesu Sąd zniósł je wzajemnie między stronami. Jak wyżej wskazano powód poniósł opłatę od pozwu, ponadto powód nie zamieszkuje w W. i w związku ze stawiennictwem poniósł dodatkowe koszty.