Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22 października 2015 roku (data prezentaty), sprecyzowanym na rozprawie w dniu 26 stycznia 2016 roku, E. L. występując jako przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda Mieszka H. wniosła o zasądzenie od pozwanego Ł. H. alimentów na rzecz małoletniego powoda w kwocie po 1.400 zł miesięcznie, poczynając od dnia wniesienia pozwu oraz o zasądzenie kwoty 2.400 zł tytułem alimentów za okres od 01 lipca 2015 roku do 21 października 2015 roku (k. 2-4, 35).

Pozwany Ł. H. w odpowiedzi na pozew z dnia 22 grudnia 2015 roku (data wpływu) uznał powództwo do kwoty po 700 zł miesięcznie począwszy od dnia 10 stycznia 2016 roku oraz wniósł o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie (k. 15-16).

Na rozprawie w dniu 26 stycznia 2015 roku pozwany ostatecznie uznał powództwo do kwoty po 800 zł miesięcznie poczynając od dnia 28 grudnia 2015 roku i wniósł o oddalenie żądania w pozostałym zakresie. Przedstawicielka ustawowa podtrzymała sprecyzowane żądanie do końca postępowania (k. 38)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni powód M. H. urodził się w dniu (...) w S.. Jest synem Ł. H. i E. L. (odpis skrócony aktu urodzenia k. 5).

Do marca 2015 roku rodzice małoletniego tworzyli związek nieformalny i zamieszkiwali razem w mieszkaniu położonym na U. w W.. Strony nie wiodły dostatniego życia, pod koniec każdego miesiąca miały problemy finansowe (k.36). Na początku marca 2015 roku pozwany Ł. H. wyprowadził się. Zgodnie ze stanowiskiem przedstawicielki ustawowej, pozwany wyprowadzając się zobowiązał się do łożenia na rzecz syna po 600 zł miesięcznie. Pozwany przekazał matce 600 zł w maju 2015 roku tytułem dobrowolnych alimentów (k. 18). Przekazał też kwoty po 600 zł w lipcu i sierpniu 2015 roku (k. 19-20). Listopadzie 2015 roku przekazał 1.200 zł (k. 21). W grudniu przekazał dwukrotnie po 600 zł (k. 22-23). Przedstawicielka ustawowa wskazała ponadto, że otrzymała od pozwanego po 300 zł w marcu i kwietniu 2015 roku (k. 3).

Małoletni powód M. H. ma 6 i pół roku. Od września 2015 roku uczęszcza do pierwszej klasy publicznej szkoły podstawowej . Małoletni je obiady w szkole, które kosztują po 100 zł miesięcznie, przy czym w niektóre miesiące matka była zwolniona z opłat (k. 35). Małoletni jest chorowity, zimą choruje co dwa tygodnie. Wiosną 2015 roku u małoletniego zdiagnozowano wadę wzroku, okulary korekcyjne kosztowały 400 zł.Małoletni uczestniczy w ruchu harcerskim- jest zuchem. Roczna składka wynosi 100 zł, mundur kosztuje 100 zł. W lipcu 2015 roku małoletni był z matką nad morzem, koszt wyjazdu wyniósł 870 zł (k. 4).

Matka małoletniego wskazała, że ponosi na utrzymanie syna następujące wydatki: 450-500 zł jedzenie i chemia, 200 zł ubrania, 100 zł na leki w okresie zimowym, 60 zł rozrywka (basen, kino). Matka oceniła iż wyprawka szkolna kosztowała ją 440 zł (przy czym w piśmie wskazano, że łącznie z mundurkiem zucha). Wskazała, że musiała kupić komputer w marcu 2015 roku, gdyż ma dzięki niemu dostęp do dziennika elektronicznego a małoletni ma na czym wykonywać prace domowe z zajęć komputerowych (k. 35). Koszty leczenia stomatologicznego dziecka wyniosły w okresie od lutego do października 2015 roku 630 zł (k. 4).

Przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda E. L. ma 36 lat. Z wykształcenia jest psychologiem, nie pracowała w wyuczonym zawodzie. Mieszka razem z małoletnim powodem w mieszkaniu stanowiącym własność jej ojca (k. 35). Przedstawicielka ustawowa od dnia 07 lutego 2013 roku pozostaje zarejestrowana jako bezrobotna. Od dnia 11 sierpnia 2013 roku nie posiada prawa do zasiłku (zaświadczenie z UP m.st. W. z dnia 27 listopada 2015 roku, k. 12-14). W 2014 roku nie osiągnęła dochodów uwidacznianych na zeznaniu podatkowym PIT-37 (k. 11). Szuka pracy w charakterze asystentki zarządu od czasu, gdy straciła poprzednią po powrocie z urlopu wychowawczego. Wskazała, że nie może zatrudnić się w sklepie, gdyż musi odprowadzić syna do szkoły na 8:00 rano i odebrać go o 17:00 (k. 36). Na przełomie maja i czerwca 2015 roku była przez 4 tygodnie na leczeniu odwykowym, gdyż nadużywała alkoholu. Przedstawicielka ustawowa wskazała, że nie ma obecnie problemów z alkoholem(k. 38).Od lipca 2015 roku otrzymuje pomoc finansową od rodziców, którą przeznacza na utrzymanie jej i małoletniego. Poza pomocą od rodziców nie zaciągała innych zobowiązań finansowych (k. 35). Przedstawicielka ustawowa ocenia, że koszt utrzymania mieszkania wynosi 720 zł za czynsz, 110 zł prąd (220 zł co dwa miesiące), Internet i TV 100 zł. Łącznie utrzymanie mieszkania kosztuje w jej ocenie 900 zł miesięcznie. Przedstawicielka przy pomocy swojej matki spłaciła zaległości za mieszkanie z czasów wspólnego zamieszkiwania z pozwanym (k. 35). Przedstawicielka ustawowa nie umie określić kosztów swojego utrzymania (k. 36).

Pozwany Ł. H. ma 38 lat. Pozwany jest radcą prawnym zatrudnionym w Państwowej Inspekcji Pracy Okręgowym Inspektoracie Pracy w W. na stanowisku radcy prawnego, na podstawie umowy na czas nieokreślony. Jego średnie miesięczne wynagrodzenie w drugiej połowie 2015 roku wynosiło 6.13,17 zł brutto, tj. 4.337,98 zł netto. Otrzymywane przez pozwanego wynagrodzenie jest pomniejszane z uwagi na zadłużenie wynikające z pożyczek w (...) w kwocie 13.338zł i (...) w kwocie 11.360, które spłaca w ratach odpowiednio 702 zł i 440 zł, tj. łącznie potrącanych jest 1.142 zł miesięcznie (k. 17, 24). W 2014 roku pozwany osiągnął z pracy w Państwowej Inspekcji Pracy Okręgowym Inspektoracie Pracy w W. dochód w wysokości 79.501,61 zł z przychodu w wysokości 80.836,61 zł (PIT-11 k. 25). W 2014 roku nie osiągnął dochodu z innych źródeł (PIT-37 k. 26-29).

Pozwany od 2008 roku ma zarejestrowaną działalność gospodarczą w O. (k. 37), a na portalu F. od około półtora-dwóch lat prowadzi funpage, na którym ogłasza, że prowadzi kancelarię radcy prawnego (k. 32). Pozwany wyjaśnił, że faktycznie nie prowadzi tej działalności, bo pracuje na etacie od 8:00 do 16:00 w W. . W ramach własnej kancelarii zarobkował do 2009 roku, gdy uległ wypadkowi komunikacyjnemu. Dwa lata temu planował prowadzenie kancelarii notarialnej w domu swoich rodziców w N., gdzie zamierzał zamieszkać z małoletnim i jego matką. Ostatecznie zrezygnował z tych planów z uwagi na pracę na etacie w W.. Obecnie nie widzi szansy na otworzenie kancelarii w W., gdyż nie stać go na ponoszenie kosztów związanych z rozpoczęciem działalności (k. 37).

Po wyprowadzeniu się z mieszkania zajmowanego z małoletnim powodem i przedstawicielką ustawową pozwany zamieszkał u swojego brata. Obecnie od trzech miesięcy, mieszka w wynajmowanym od znajomych pokoju. Płaci za niego 300 zł miesięcznie – tą samą kwotę przekazywał też bratu.

Pozwany weekendy spędza w N. u swoich rodziców. Nie widuje się z synem regularnie i nie zabiera dziecka do siebie. Od października 2015 roku do stycznia 2016 roku widział się z synem dwukrotnie (pozwany wskazał, że było to trzykrotnie) – w mikołajki w kinie i w wigilię (k. 36).

Pozwany ma także drugie dziecko – córkę M. , na którą ma zasądzone alimenty w kwocie po 700 zł miesięcznie. Spotyka się z nią dwa-trzy razy w miesiącu (k.15v, 37).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy, w tym w szczególności w oparciu o zeznania przedstawicielki ustawowej(k. 35-36, 38), pozwanego (k. 36-37) oraz powołane dokumenty złożone do akt sprawy .

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 i 3 kro, rodzice mają obowiązek świadczeń względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub, jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Zakres obowiązku alimentacyjnego, zgodnie z treścią art. 135 § 1 i 2 kro, zależy z jednej strony od potrzeb osoby uprawnionej, z drugiej zaś strony od możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Przyjmuje się, za uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r.
(III CZP 91/86), że „przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu - odpowiedni do jego wieku i uzdolnień
- prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody”.

Granicę obowiązku alimentacyjnego stanowią uzasadnione potrzeby dziecka. „Zgodnie z utrwaloną w orzecznictwie zasadą, dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami i to zarówno wtedy, gdy żyją z nimi wspólnie, jak i wtedy, gdy żyją oddzielnie. Oznacza to, że rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne odpowiadające tym, w jakich żyją sami. Nie będzie to jednak dotyczyło potrzeb będących przejawem zbytku” (por. Z. Krzemiński, Alimenty i ojcostwo. Komentarz, Oficyna, 2008, wyd. III publ. Lex).

Wysokość alimentów zależy nie tylko od zarobków zobowiązanego, ale również od możliwości zarobkowych osoby zobowiązanej, które nie zawsze są równe osiąganym dochodom. O. rodzice obowiązani są ponosić koszty niezbędne do zapewnienia dziecku prawidłowego rozwoju, wychowania i funkcjonowania na odpowiednim poziomie w środowisku, w którym żyją i zagwarantowania dziecku takiej stopy życiowej, na jakiej sami funkcjonują.

W ocenie Sądu miesięczne koszty utrzymania małoletniego powoda wynoszą około 1.300- 1.400 zł miesięcznie. Na kwotę tą składają się wydatki związane z udziałem dziecka w kosztach utrzymania mieszkania 450 zł (połowa z 900 zł, strona pozwana nie zakwestionowała tej wysokości kosztów utrzymania mieszkania), 400 zł koszty wyżywienia , 100 koszty higieny i środków czystości, 150 zł ubrania, 60 zł rozrywka, 65 zł koszt leków i okularów (50 zł średniomiesięcznie na leki i około 15 zł kosztu okularów rozliczanego w okresie dwóch lat), 50 zł na wydatki szkolne (wyprawka, jej uzupełnianie), około 15-20 zł na uczestniczenie dziecka w zuchach, około 70-80 zł średniomiesięcznego udziału w kosztach wypoczynku dziecka.

Pozwany jest radcą prawnym zatrudnionym w instytucji państwowej. Pracując na pełny etat osiąga wynagrodzenie w kwocie około 4.300 netto zł miesięcznie. Pozwany poza małoletnim powodem ma także drugie dziecko, na które jest zobowiązany do łożenia 700 zł miesięcznie. Poza tym pozwany spłaca pożyczki z zakładu pracy w łącznej miesięcznej racie po 1.142 zł. Pozwany ponosi niskie koszty własnego utrzymania z uwagi na ponoszenie jedynie 300 zł tytułem kosztów utrzymania zajmowanego pokoju. Jak wyjaśnił pozwany, pozostałą kwotę przeznacza na własne utrzymanie i utrzymanie małoletniego powoda. Oznacza to, że pozwany dysponuje na te cele kwotą około 2.200 zł. Zauważyć przy tym należy, że pozwany w bardzo ograniczonym stopniu uczestniczy w życiu dziecka – po wyprowadzeniu się widział syna jedynie dwa razy (za nieprawdopodobne uznać należy twierdzenie pozwanego, że widział syna trzykrotnie, gdyż przy tak niewielkiej ilości kontaktów nie umiał umiejscowić tego trzeciego kontaktu na osi czasu). Rzadkie kontakty ojca z synem oznaczają, że ciężar opieki i wychowania dziecka spoczywa przede wszystkim na przedstawicielce ustawowej.

Analizując sytuację zawodową i majątkową przedstawicielki ustawowej należy uznać ,że nie wykorzystuje ona posiadanych możliwości zarobkowych. Na (...) rynku pracy realne jest znalezienie zatrudnienia w takim wymiarze czasu pracy, aby móc bez pomocy osób trzecich odprowadzać i odbierać dziecko ze szkoły. W ocenie Sądu pozostawanie przez nią na bezrobociu od 2013 roku nie jest usprawiedliwione , a możliwości zarobkowe matki małoletniego biorąc pod uwagę iż jest ona osobą z wyższym wykształceniem , ma przerwę w zatrudnieniu, należy ocenić na co najmniej około 2 000 zł miesięcznie.

Sąd uznał za zasadne obciążenie pozwanego obowiązkiem alimentacyjnym na rzecz małoletniego powodowa Mieszka H. w kwocie po 800 zł miesięcznie od dnia wniesienia pozwu. Sąd obciążył pozwanego obowiązkiem alimentacyjnym na rzecz syna w wymiarze przekraczającym połowę kosztów utrzymania dziecka z uwagi na ograniczony udział pozwanego w życiu dziecka – po rozstaniu się z matką małoletniego pozwany praktycznie nie uczestniczy w życiu syna. Przy określeniu wysokości alimentów na rzecz małoletniego Sąd miał na uwadze także fakt, iż pozwany ma jeszcze drugie dziecko , ale także okoliczność, iż pozwany ma możliwości zarobkowe na wyższym poziomie od matki dziecka. Podkreślić należy przy tym, że z uwagi na niski udział pozwanego w życiu dziecka, matka wychowuje syna od marca 2015 roku praktycznie samodzielnie, co oznacza, że realizuje ona swój obowiązek alimentacyjny także na drodze osobistych starań na rzecz wychowania dziecka. W pozostałym zakresie koszty utrzymania małoletniego Mieszka powinna ponosić matka dziecka, która posiada niewykorzystywane możliwości zarobkowe i sposobność do podjęcia pracy w co najmniej ograniczonym wymiarze czasu pracy.

Sąd obciążył pozwanego obowiązkiem alimentacyjnym we wskazanej wyżej wysokości poczynając od dnia wniesienia powództwa, tj. 22 października 2015 roku. Orzekając Sąd dostrzegł, iż pozwany łożył dobrowolne alimenty na rzecz syna w okresie po wyprowadzeniu się od przedstawicielki ustawowej . Odrębną kwestią i niezależną od powództwa o alimenty jest kwestia ewentualnego dochodzenia przez zobowiązanego zwrotu uiszczonych już świadczeń w przypadku ich żądania przez uprawnionego . Dochodzenie tych okoliczności może nastąpić na drodze powództwa przeciwegzekucyjnego.

Przedstawicielka ustawowa wnosiła także o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniego za okres od 01 lipca 2015 roku do 21 października 2015 roku kwoty 2.400 zł, tj. po 600 zł za każdy miesiąc. Powództwo w tym zakresie podlega oddaleniu. Zauważyć należy, że alimenty ze swej natury przeznaczone są na zaspokojenie potrzeb bieżących. Uzyskanie alimentów za okres sprzed wniesienia pozwu uzależnione jest od wykazania przez wierzyciela, że jego usprawiedliwione potrzeby związane z utrzymaniem lub utrzymaniem i wychowaniem nie zostały za ten okres zaspokojone albo zostały zaspokojone dzięki np. zaciągniętym pożyczkom, a wynikające stąd zadłużenie nie zostało zlikwidowane. Przedstawicielka ustawowa nie wskazała niezaspokojonych potrzeb małoletniego powoda za okres przed wniesieniem powództwa a jednocześnie potwierdziła, iż obecnie nie posiada już żadnych zobowiązań finansowych . Zauważyć należy także, że wskazana przez nią pomoc od rodziny szła także na utrzymanie samej przedstawicielki ustawowej, która od 2013 roku pozostaje bezrobotna. Jeżeli potrzeby dziecka za ten okres rzeczywiście zostały zaspokojone przez jego dziadków macierzystych to osobom tym służy ewentualnie roszczenia regresowe w stosunku do pozwanego ( art. 140 k.r.o.)

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł, jak w sentencji na podstawie art. 133 § 1, 135, 137 § 2 kro. O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.

SSR Agnieszka Albera- Biernat