Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22 września 2016 r. (data prezentaty) małoletnie Z. K. i H. K. reprezentowane przez przedstawicielkę ustawową O. J., wniosły o podwyższenie alimentów zasądzonych od pozwanego M. K. wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa w W. z dnia 30 września 2015 r. o sygn. akt V RC 315/15, utrzymanym w mocy wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 21 lipca 2016 r. o sygn. akt VI Ca 100/16, na rzecz małoletniej Z. K. z kwoty 1.300 zł do kwoty 2.000 zł i na rzecz małoletniej H. K. z kwoty 1.200 zł do kwoty 1.900 zł, płatnych do rąk matki O. J. do 10 dnia każdego miesiąca z góry począwszy od dnia złożenia pozwu, wraz z odsetkami ustawowymi w razie uchybienia płatności którejkolwiek z rat. Wraz z pozwem został złożony wniosek o udzielenie zabezpieczenia poprzez zobowiązanie pozwanego M. K. do zapłaty na rzecz małoletnich kwoty 3900 zł miesięcznie do 10 –tego dnia każdego miesiąca z góry wraz z odsetkami ustawowymi w razie uchybienia płatności którejkolwiek z rat (pozew wraz z wnioskiem o zabezpieczenie k. 3-8).

Postanowieniem z dnia 10 października 2016 r. tut. Sąd zobowiązał pozwanego M. K., na czas trwania przedmiotowego postępowania, do łożenia alimentów na utrzymanie małoletniej córki Z. K. w kwocie po 1600 (tysiąc sześćset) złotych miesięcznie oraz na utrzymanie małoletniej córki H. K., w kwocie 1500 (tysiąc pięćset) złotych miesięcznie, tj. łącznie 3100 (trzy tysiące sto) złotych miesięcznie, płatnych do rąk matki O. J. do 10-tego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, zmieniając tym samym pkt I wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa w W. z dnia 30 września 2015 r. wydanego w sprawie V RC 315/15. (postanowienie k. 46-51).

Pismem z dnia 14 grudnia 2016 r. (data prezentaty) pozwany M. K., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, złożył odpowiedź na pozew wraz z pozwem wzajemnym, wnosząc o oddalenie powództwa głównego w całości oraz o obniżenie alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa w W. z dnia 30 września 2015 r. o sygn. akt V RC 315/15 od pozwanego M. K. na rzecz małoletnich – Z. K. z kwoty 1.300 zł do kwoty 900 zł miesięcznie oraz H. K. z kwoty 1.200 zł do kwoty 850 zł miesięcznie, tj. łącznej kwoty 1750 (tysiąc siedemset pięćdziesiąt) złotych miesięcznie, płatnych do rąk matki O. J., począwszy od dnia wniesienia pozwu, do 10-tego dnia każdego miesiąca z góry, wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat (odpowiedź na pozew wraz z powództwem wzajemnym k. 72-76v).

Zażaleniem z dnia 09 grudnia 2016 r. (data prezentaty) pozwany M. K., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, zaskarżył w całości postanowienie z dnia 10 października 2016 r. (zażalenie k. 187-195).

Postanowieniem z dnia 14 marca 2017 r. Sąd Okręgowy w Warszawie VI Wydział Cywilny Rodzinny Odwoławczy, postanowił oddalić zażalenie pozwanego M. K.. W uzasadnieniu niniejszego postanowienia Sąd Okręgowy wskazał, że na etapie rozpoznawania wniosku o zabezpieczenie, należało przyjąć, że po stronie powodowej wzrosły koszty mieszkaniowe i zmniejszyły się po stronie pozwanej, przy czym okoliczności oraz zasadność zmiany miejsca zamieszkania stron nie ma znaczenia i będzie dopiero przedmiotem analizy Sądu w dalszym etapie postępowania (postanowienie k. 321-327).

Na rozprawie w dniu 14 listopada 2017 r. strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska (protokół z rozprawy k. 537-548).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

Małoletnie powódki Z. K. ur. (...) i H. K. ur. (...) pochodzą ze związku małżeńskiego O. J. i M. K.. Związek małżeński rodziców małoletnich został rozwiązany przez rozwód Wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 6 marca 2014r. w sprawie o sygn. akt VI C 1181/13, bez orzekania o winie. W punkcie 2 wyroku rozwodowego Sąd powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią Z. K. i H. K. obojgu rodzicom ustalając miejsce pobytu dzieci w każdorazowym miejscu zamieszkania ich matki. W punkcie 3 wyroku rozwodowego Sąd kosztami utrzymania małoletnich córek obciążył oboje rodziców, ustalając udział ojca M. K. na kwoty po 1.000 zł miesięcznie na każde dziecko, łącznie na kwotę 2.000 zł miesięcznie, płatną do rąk matki małoletnich do 10. dnia każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat. (wyrok k. 6 – akta sprawy V RC 315/15).

Wyrokiem z dnia 30 września 2015 r. wydanym w sprawie sygn. Akt V RC 315/16 ( prawomocnym z dniem 22 września 2016 r.) Sąd Rejonowy dla Warszawy M. w W. podwyższył alimenty zasądzone Wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 6 marca 2014r. w sprawie o sygn. akt VI C 1181/13, od pozwanego M. K. na rzecz małoletnich Z. K. z kwoty 1.000 zł miesięcznie do kwoty 1.300 zł miesięcznie oraz H. K. z kwoty 1.000 zł miesięcznie do kwoty 1.200 zł miesięcznie ( k. 9).

Sytuacja stron była wówczas następująca:

Małoletnia powódka/pozwana wzajemna Z. K. miała wówczas 9 lat, uczęszczała do IV klasy szkoły podstawowej, była zdrowa. Mieszkała wraz z matką i młodszą siostrą w domu znajdującym się w miejscowości R.. Jej miesięczne koszty utrzymania Sąd ustalił wówczas na 1.800 zł, na co składały się następujące wydatki: wyżywienie 600 zł( w tym opłata za obiady w szkole, w kwocie 150 zł miesięcznie), odzież i obuwie- 100 zł, środki higieny- 100 zł, wydatki na szkołę – 50 zł, j. angielski- 160 zł, wydatki na dom- 350 zł, rozrywka- 100 zł, zielona szkoła, wycieczki- 50 zł, dowóz do szkoły- 150 zł, leki, stomatolog- 100 zł ( k. 305 akt V RC 315/15)

Małoletnia powódka/pozwana wzajemna H. K. miała 6 lat, była zdrowa, uczęszczała do I klasy szkoły podstawowej. Jej miesięczne koszty utrzymania Sąd ustalił wówczas na 1.600 zł, na co składały się następujące wydatki: wyżywienie 550 zł( w tym opłata za obiady w szkole, w kwocie 150 zł miesięcznie), wydatki na szkołę- 33 zł, lekcje tańca- 80 zł, rozrywka- 100 zł, wydatki na dom- 350 zł, koszty dowozu do szkoły- 150 zł, środki higieny- 100 zł, leki, stomatolog- 100 zł, odzież i obuwie- 100 zł, wycieczki- 100 zł ( k. 305-306 akt V RC 315/15)

Przedstawicielka ustawowa małoletnich powódek/pozwanych wzajemnych O. J. miała 36 lat. Zatrudniona była jako nauczyciel plastyki w Szkole Podstawowej im. H. S. w G., gdzie otrzymywała wynagrodzenie w kwocie ok. 897,10 zł netto miesięcznie (tj. 1258,33 zł brutto) oraz w Niepublicznej Szkole Podstawowej im. L. V. na podstawie umowy zlecenia, gdzie uzyskiwała zarobki w wysokości od 284,86 zł do 706,32 zł. Ponadto podejmowała dorywcze prace. Jej łączny dochód miesięczny Sąd ocenił na około 1.000 zł netto. Przedstawicielka ustawowa małoletnich powódek otrzymywała pomoc finansową od swoich rodziców w wysokości ok. 500 – 600 zł miesięcznie. (k. 237 – 238, 279, 290, 303 V RC 315/15). W 2014r. jej dochód wyniósł 1.978,68 zł. Posiadała samochód marki H. (...), który zakupiła za kwotę 400 zł po spłacie rat leasingu. (k. 191 – 192, 239 – 243 V RC 315/15).

Koszty utrzymania domu matka dzieci szacowała na łączną miesięczną kwotę 900 zł na co składały się następujące wydatki: energia elektryczna – 400 – 500 zł, gaz – 100 zł, wywóz szamba – ok. 60 zł (180 zł raz na dwa lub trzy miesiące), ochrona – 50zł, węgiel – 200 zł, wywóz śmieci – ok. 20 zł. Przedstawicielka spłacała połowę rat kredytów zaciągniętych na zakup działki i domu w wysokości 1.000 zł miesięcznie, zaś drugą połowę spłacał pozwany. (k. 289 – 290 RC 315/15).

Pozwany/powód wzajemny M. K. miał wówczas 36 lat, zatrudniony był w (...) Sp. z o.o. na stanowisku kierownika projektów inwestycyjnych, gdzie otrzymywał wynagrodzenie w kwocie 5.733 zł netto miesięcznie (tj. 34.400 zł netto za 6 miesięcy pracy k. 276 akt V RC 315/15). Mieszkał sam w wynajmowanym mieszkaniu o powierzchni 36m ² położonym w W., gdzie koszt najmu wynosił 1.200 zł wraz z opłatami eksploatacyjnymi (k. 58-59, 304 akt v RC 315/15). W 2013r. pozwany główny osiągnął dochód w kwocie 66.231,22 zł, zaś w 2014r. dochód wyniósł 53.238,87 zł. (k. 37 – 46, 268 – 275 akt v RC 315/15).

W skład miesięcznych kosztów utrzymania pozwanego wchodziły następujące wydatki: opłata za najem mieszkania wraz z opłatami – 1200 zł, ½ rat kredytowych na zakup działki i domu oraz spłata zadłużenia na rachunku bankowym w kwocie 9.500 zł – 1050 zł, telefon – 50 zł, Internet – 50 zł, wyżywienie – 400 zł, odzież/obuwie – 100 zł, środki higieny i czystości – 200 zł. Ponadto z wynagrodzenia pozwanego co miesiąc pokrywany było pakiet w MediCover, którego koszt wynosił 420 zł tj. 140 zł za pozwanego i 280 zł z tytułu objęcia pakietem małoletnich córek. (k. 291, 293 akt V RC 315/15).

Obecnie sytuacja stron wygląda następująco:

Rodzice małoletnich pozostają w silnym konflikcie (okoliczność bezsporna). Pozwany w dniu 13 sierpnia 2016 r. podczas nieobecności dzieci i przedstawicielki ustawowej przeniósł swoje rzeczy do domu w R., aby następnie od dnia 16 sierpnia 2016 r. ponownie w nim zamieszkać. Decyzja ta została podjęta bez porozumienia z przedstawicielką ustawową. Pozwany zamknął na klucz dwa pokoje, które zajął, a znajdujące się tam rzeczy małoletnich i ich przedstawicielki spakował i wystawił, i zaczął remont części pomieszczeń. Zajęte pokoje zamknął na klucz, gdyż wniósł tam swoje rzeczy i obawiał się, że zostaną naruszone. Przedstawicielka ustawowa zaczęła aktywnie sprzeciwiać się obecności pozwanego i pracom remontowym, krzyczała, utrudniała prace remontowe, w związku z czym dochodziło do napięć. Przedstawicielka powodów zażądała od pozwanego partycypacji w kosztach utrzymania domu, w ¼ stosownie do liczby mieszkańców, ten jednak odmówił wskazując, że koszt utrzymania domu w całości rozliczony jest w płaconych na małoletnie alimentach ( k. 524). Wspólne zamieszkiwanie trwało 3 dni, po czym przedstawicielka powódek wyjechała na urlop, a małoletnie z ojcem udały się do jego rodziców, ponieważ okazało się, że w R. uszkodziła się pompa ciepła (o co rodzice małoletnich wzajemnie się oskarżają), wskutek czego nie było ciepłej wody ( przesłuchanie pozwanego k. 540-541, 547-548). W dniu 04 września 2016 r. pozwany wrócił z dziećmi do R., a tego samego dnia wieczorem przedstawicielka ustawowa małoletnich zabrała je, w atmosferze awantury, w której udział po stronie pozwanego brali również jego rodzice, i zamieszkała na stałe na terenie G., w wynajętym 1 września dwupokojowym mieszkaniu o powierzchni 44m ². (przesłuchanie przedstawicielki ustawowej k. 527-528, przesłuchanie pozwanego k. 541-542, 547).

Dom w R. w wrześniu 2017 r. był w złym stanie technicznym, posiadał nieotynkowane ściany, był ogrzewany prowizorycznie, piecem przenośnym na paliwo stałe (tzw. „kozą”). W okresie od września 2016 do maja 2017 pozwany wykonał częściowy remont domu w wyniku, którego zostały wykończone dwa pokoje (zeznania świadka K. M. k. 362). Sam jednak pozwany mieszkał tam jedynie do stycznia 2017 roku, po czym, gdy skończył się zakupiony za kwotę ok. 1000 złotych opał na zimę, wyprowadził się do rodziców, gdzie mieszka do teraz. Tymczasem dom w R. pozostaje niezamieszkały ( k. 540-541).

Małoletnia powódka/pozwana wzajemna Z. K. uczęszcza na dodatkowe zajęcia z akrobatyki oraz zajęcia plastyczne, których łączny koszt wynosi około 110 zł. Małoletnia osiąga bardzo dobre wyniki w nauce. Małoletnia otrzymała nagrodę za wysokie wyniki w nauce i bardzo dobre zachowanie w roku szkolnym 2015/2016. Ma talent plastyczny, bierze udział w konkursach ( k. 31, 32, 36) . Jest alergiczką (zeznania świadka J. K. k. 364, zeznania pozwanego k. 539). Część ubrań małoletniej kupuje jej ojciec ( przesłuchanie przedstawicielki ustawowej k. 526). Raz na dwa tygodnie wychodzi z matką, do kina oraz podczas pobytu w W. do muzeum i do Zachęty, w czwartki, kiedy wejścia są bezpłatne. W lipcu 2017 r. wspólnie z siostrą była na obozie (...), którego koszt dla obu dziewczynek wyniósł 5.000 zł i został sfinansowany przez dziadków ojczystych ( przesłuchanie przedstawicielki ustawowej k. 528-529). Posiada telefon, za który płaci jej ojciec ( przesłuchanie przedstawicielki ustawowej k. 536) Jeździ do szkoły autobusem ( przesłuchanie pozwanego k. 540).

Koszty utrzymania małoletniej wynoszą aktualnie około 1.750 zł, na co składają się następujące wydatki: wyżywienie -600 zł , odzież i obuwie- 100 zł , środków higieny- 100 zł , wydatki szkolne – 50 zł , wydatki mieszkaniowe- 533 zł, rozrywka- 100 zł, koszty zielonej szkoły, wycieczek 50 zł, bilet miesięczny- 50 zł, kieszonkowe- 50 zł, zajęcia plastyczne, akrobatyka- 110 zł . ( potwierdzenie transakcji opłata za wyżywienie k. 39, potwierdzenie transakcji ,,Szkoła (...) k. 40, zeznania świadka J. K. k. 364).

Małoletnia powódka/pozwana wzajemna H. K. uczęszcza na zajęcia karate ( k. 35, przesłuchanie przedstawicielki ustawowej k. 529) Ma talent plastyczny, bierze udział w konkursach ( k. 37). Część ubrań małoletniej kupuje jej ojciec ( przesłuchanie przedstawicielki ustawowej k. 526). Matka opłaca jej obiady w szkole w kwocie 150 zł ( przesłuchanie przedstawicielki ustawowej k. 534).

Sąd ustalił koszty utrzymania małoletniej wynosi również około 1.750 zł, na co składają się następujące wydatki: wyżywienie – 550 zł, wydatki szkolne – 33 zł, rozrywka – 100 zł, wydatki mieszkaniowe – 533 zł, koszty dowozu do szkoły – 150 zł, środki higieny – 100 zł, odzież i obuwie – 100 zł, karate – 180 zł .(potwierdzenie transakcji (...) B. G. k. 41 , 42, potwierdzenie transakcji (...) Związek (...) k. 43 potwierdzenie transakcji komitet rodzicielski k. 44 zł potwierdzenie transakcji ubezpieczenie k. 45, zeznania świadka J. K. k. 364, przesłuchanie przedstawicielki ustawowej k. 526-531).

Małoletnie chodzą do szkoły oddalonej od ich miejsca zamieszkania o 5 km, gdzie są dowożone przez matkę oraz wracają autobusem. Szkoła małoletnich znajduje się blisko miejsca pracy przedstawicielki ustawowej (przesłuchanie przedstawicielki ustawowej k. 526, 530).

Małoletnie na stałe nie przyjmują żadnych leków. Dzieci mogą korzystać z dodatkowej opieki medycznej, gdyż ojciec wykupił pakiet w E.. W ramach ubezpieczenia małoletnia H. odbyła wizytę u alergologa (zeznania przedstawicielki ustawowej k. 536).

Zakres kontaktów pozwanego z małoletnim został ustalony w ugodzie mediacyjnej według której pozwany ma kontakty w co drugi weekend oraz w wakacje, święta, ferie, (przesłuchanie przedstawicielki ustawowej k. 526). Podczas kontaktów małoletnie często przyjeżdżają do dziadków ojczystych (zeznania świadka J. K. k. 364). Ponadto podczas kontaktów pozwany zabiera małoletnie do restauracji, Aquaparku oraz organizuje im wycieczki zagraniczne. ( przesłuchanie przedstawicielki ustawowej k. 526).

Przedstawicielka ustawowa małoletnich powódek/pozwanych wzajemnych O. J. pracuje jako nauczycielka w dwóch szkołach prywatnych, czego osiąga średnio 1.100-1.200 zł miesięcznie. Dorywczo prowadzi zajęcia plastyczne, projektuje na podstawie umowy o dzieło, z czego osiąga średni miesięczny dochód w wysokości około 500 zł. Bierze także dodatkowe zajęcia oraz pracuje w fundacji z dziećmi upośledzonymi umysłowo, w wymiarze 4 godzin tygodniowo, ze stawką 40 zł brutto za godzinę. Pracuje 4-5 godzin zegarowych dziennie w szkole oraz dodatkowo od 17.00 do 20.00 kiedy ma dodatkowe zajęcia plastyczne. Mała propozycję dodatkowej pracy do godziny 18, jednak nie przyjęła tej oferty gdyż nie byłaby w stanie pogodzić dodatkowej pracy z opieką nad małoletnimi. Tak jak poprzednio to ona bowiem sprawuje nad małoletnimi bieżącą pieczę. Korzysta z pomocy finansowej rodziców ( zeznania przedstawicielki ustawowej k. 527-531, 534). Skończyła studia podyplomowe ( przesłuchanie przedstawicielki ustawowej k. 534).

Mieszka na terenie G., w wynajętym, dwupokojowym mieszkaniu powierzchni 44m ², gdzie opłata za najem mieszkania wynosi 1300 zł. Poza opłatą za najem przedstawicielka ustawowa zobowiązana jest do pokrywania opłat za prąd, wodę, śmieci i ogrzewanie w wysokości 300 zł . Przedstawicielka ustawowa małoletnich poniosła także koszty opłaty za pośrednictwo w obrocie nieruchomościami w kwocie 650 zł (k. 5, umowa najmu lokalu mieszkalnego k. 11, faktura- opłata pośrednictwo w obrocie nieruchomościami k. 13, przesłuchanie przedstawicielki ustawowej k. 526).

W sierpniu 2016 r. była na wycieczce w Gruzji, na którą wydała 1.100 zł ( przesłuchanie przedstawicielki ustawowej k. 530). W roku 2017 była na wyjeździe zagranicznym w W., który finansował jej przyjaciel ( przesłuchanie przedstawicielki ustawowej k. 535).

Pozwany główny M. K. posiada wykształcenie wyższe o kierunku zarządzanie , posiada certyfikat znajomości języka francuskiego, angielskiego, ponadto zna podstawy języka niemieckiego i włoskiego ( przesłuchanie pozwanego k. 542). W okresie od 05.05.2014 r. do 31.07.2017 zatrudniony był w (...) sp. z o.o. ‘’, gdzie osiągał średnio 5.396 zł netto ( zaświadczenie o zatrudnieniu k. 79-81), korzysta z pomocy finansowej matki, w sierpniu 2016 r. otrzymał od rodziców 10.000 zł na remont domu i wakacje (zeznanie świadka J. K. k. 363) Od 01.08.2017 r. jest zatrudniony jako kierownik projektów inwestycyjnych, przy czym jego wynagrodzenie nie zmieniło się od 2011 roku ( k. 523, przesłuchanie pozwanego k. 538) Spłaca kredyt hipoteczny z ratą miesięczną 337,13 euro ( k. 414-417).

Do stycznia 2017 r. mieszkał w mieszkaniu w R., którego wykonał remont za kwotę około 7.000 zł oraz zakupił drewno opałowe za około 1.000 zł. Po zużyciu drzewa opuścił mieszkanie w R.. Obecnie mieszka wraz z rodzicami, nie ponosi kosztów mieszkaniowych z tym związanych. Ponosi opłaty za dom w R. w wysokości 600 zł. ( przesłuchanie pozwanego k. 538, 540-541). Ma alergię w związku z czym ponosi dwumiesięczny koszt leków - 93 zł. Ponosi koszty wyżywienia w wysokości 300 zł oraz koszty związane z wyjściami z małoletnimi podczas kontaktów – 100 zł ( przesłuchanie pozwanego głównego k. 538).

W marcu 2016 był z małoletnimi na Teneryfie ( Umowa o świadczenie usług turystycznych k. 221-222, fotografie k. 184-185) Podczas wakacji w 2017 r. był z swoimi rodzicami oraz małoletnimi w Bułgarii ( przesłuchanie pozwanego k. 538).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o materiał dowodowy zgromadzony w aktach sprawy, w tym w szczególności na podstawie: przesłuchania przedstawicielki ustawowej małoletnich, k. 526-531, 533-536, pozwanego/powoda wzajemnego 537-548, świadków: K. M. k. 362-363, J. K. k. 363-365 , jak również dokumentów złożonych do akt.

Przechodząc do oceny materiału dowodowego zebranego w sprawie Sąd dał wiarę stronom, oraz światkom w zakresie w jakim pozwoliło to na ustalenia powyższego stanu faktycznego. Sąd uwzględnił w części stanowisko przedstawicielki ustawowej odnośnie przebiegu zdarzeń z dnia 4 września 2016 r. i okoliczności opuszczenia przez nią mieszkania w R.. Sąd zauważył mimo tego, że przedstawicielka ustawowa już przed tą datą podjęła czynności mające na celu zmianę mieszkania to jednak wobec konfliktu z pozwanym należało przyjąć, że było to działanie usprawiedliwione. W ocenie Sądu trudno przypuszczać, że w sytuacji konfliktu między rodzicami małoletnich ich wspólnie zamieszkiwanie mogło przebiegać w sposób prawidłowy. Z dużą ostrożnością Sąd podszedł do zeznań przedstawicielki ustawowej odnośnie wzrostu nakładów niezbędnych na utrzymanie małoletnich powódek głównych. Przede wszystkim należy tu zauważyć, że od czasu poprzedniego orzekania o obowiązku alimentacyjnym minęło zaledwie kilka miesięcy, przez co w oparciu o zasady doświadczenia życiowego można stwierdzić, że koszty związane z wyżywieniem, zakupem odzieży nie zwiększyły się biorąc pod uwagę stabilne ceny żywności na rynku.

W pozostałym zakresie Sąd oparł się, jak wskazano wyżej, na złożonych w toku postępowania dowodach z dokumentów. Dowody te nie zostały bowiem zakwestionowane w toku postępowania. Przedmiotowe środki dowodowe poza załączonymi paragonami nie wzbudzały również wątpliwości Sądu co do ich rzetelności i wiarygodności zawartych w nich treści, pomimo iż niektóre z nich zostały złożone w kserokopiach – strony nie kwestionowały bowiem tych dowodów.

Załączone do akt sprawy paragony nie zostały uznane, jako wiarygodny wartościowy materiał dowodowy, ponieważ nie są one dokumentami imiennymi, wskazują jedynie jakie towary i za jaką kwotę zostały kupione, nie wynika z nich kto dokonał zakupów, na czyją rzecz były to zakupy. Kopie dokumentów jak polisa OC, faktury z których można było ustalić tożsamość Sąd uznał za wiarygodny i wartościowy materiał dowodowy.

Sąd zważył, co następuje:

Ani powództwo główne ani powództwo wzajemne nie zasługują uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 kro, rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się (§ 3 w/w art.).

Jak stanowi natomiast treść art. 135 § 1 i 2 kro, zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Przyjmuje się, za uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 roku (III CZP 91/86), że „przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu - odpowiedni do jego wieku i uzdolnień - prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody.”

Granicę obowiązku alimentacyjnego stanowią uzasadnione potrzeby dziecka. „Zgodnie z utrwaloną w orzecznictwie zasadą, dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami i to zarówno wtedy, gdy żyją z nimi wspólnie, jak i wtedy, gdy żyją oddzielnie. Oznacza to, że rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne odpowiadające tym, w jakich żyją sami. Nie będzie to jednak dotyczyło potrzeb będących przejawem zbytku.” (por. Z. Krzemiński, Alimenty i ojcostwo. Komentarz, Oficyna, 2008, wyd. III opubl. Lex).

Żądanie każdej ze stron oparte było na tej samej podstawie prawnej, a mianowicie na art. 138 kro, zgodnie z którym w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Przez "zmianę stosunków" należy rozumieć zmianę okoliczności istotnych z punktu widzenia ustawowych przesłanek obowiązku alimentacyjnego i zakresu świadczeń alimentacyjnych (w szczególności określonych w art. 133 i 135 kro). (Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz red. K.Osajda, 2017). Należy brać pod uwagę, czy istniejące warunki i okoliczności – na tle sytuacji ogólnej – mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych i wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie czy zakres obowiązku alimentacyjnego" (uchwała Sądu Najwyższego z 16.12.1987 r., III CZP 91/86). W wypadku gdy zobowiązany do alimentacji posiada określony majątek, o zmianie okoliczności świadczy nie tylko zmiana stosunków własnościowych (utrata lub powiększenie majątku), lecz także zmiany w zakresie faktycznego dysponowania majątkiem, możliwości jego upłynnienia w celu zaspokojenia zobowiązań alimentacyjnych itp. (wyrok Sądu Najwyższego z 26.3.1969 r., III CRN 54/69). W każdym przypadku decydujące znaczenie ma treść wyroku, o którego zmianę wnosi powód z powołaniem się na zmianę stosunków. Jeżeli więc sprawa trafiła do II instancji, to tam rozstrzygnięto ostatecznie wysokość alimentów skarżonych obecnie, więc data prawomocności wyroku sądu odwoławczego będzie punktem odniesienia dla oceny zmiany stosunków (Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, K. G., 2016).

Od dnia wydania poprzedniego prawomocnego orzeczenia alimentacyjnego do dnia zamknięcia rozprawy upłynął okres niewiele ponad roku, zaś od poprzedniego orzeczenia do początku okresu, z którym miałaby obowiązywać zmieniona wysokość alimentów, ledwie kilka tygodni.

Z uwagi na to wysokość uzasadnionych kosztów utrzymania małoletnich w zakresie stałych miesięcznych wydatków w postaci wyżywienia, kosztów odzieży nie uległ zasadniczej zmianie. Szczególną okolicznością w zakresie zmiany wysokości świadczeń alimentacyjnych była zmiana miejsca zamieszkania przez przedstawicielkę ustawową i małoletnie powódki główne oraz pozwanego, a tym samym ewentualna zamiana kosztów z tym związanych. W ocenie Sądu zmiana w tym zakresie była usprawiedliwiona, mając na uwadze napięte relacje miedzy rodzicami małoletnich, co w wykluczało wspólne zamieszkiwanie. Po przeprowadzeniu analizy zgromadzonego w aktach sprawy materiału dowodowego Sąd, zauważył, że w związku z przeprowadzką koszty mieszkaniowe przypadające na każdą z małoletnich zwiększyły się z kwoty 350 do 533 zł, a zatem o 183 zł. W ocenie Sądu okoliczność ta sama w sobie nie jest przesłanką do zmiany wysokości świadczenia alimentacyjnego i niezbędne było dokonanie całościowej oceny uzasadnionych potrzeb małoletnich i zmian w zakresie możliwości zarobkowych osób zobowiązanych do alimentacji.

W zakresie usprawiedliwionych potrzeb małoletnich Sąd w odniesieniu do małoletniej Z. K. ustalił miesięczny koszt jej utrzymania na poziomie około 1.750 zł. W ocenie Sądu wydatki na wyżywienie, środki higieny, wydatki szkolne oraz rozrywkę nie uległy istotnym zmianom w porównaniu z stanem w dniu ustalania poprzedniego obowiązku alimentacyjnego. Natomiast wydatki związane z kosztem dodatkowych zajęć z języka angielskiego nie zostały wykazane przez stronę powodową, a koszty stomatologa zostały poniesione przez dziadków małoletniej i miały charakter epizodyczny. Jak już wspomniano powyżej, w związku z przeprowadzką zwiększyły się koszty mieszkaniowe z kwoty 350 do 533 zł , a także pojawiły wydatki związane z dodatkowymi zajęciami z plastyki oraz akrobatyki. W odniesieniu do małoletniej H. wydatki na wyżywienie, środki higieny, wydatki szkolne oraz rozrywkę nie uległy istotnym zmianom w porównaniu z stanem w dniu ustalania poprzedniego obowiązku alimentacyjnego. Sąd zauważył, że małoletnia nie uczęszcza na lekcje tańca, a w to miejsce chodzi na zajęcia karate. Podobnie jak w przypadku starszej siostry w związku z przeprowadzką zwiększyły się koszty mieszkaniowe z kwoty 350 do 533 zł. Ogólne koszty utrzymania małoletniej oscylują na poziomie około 1.750 zł, co w porównaniu z stanem z poprzedniego okresu orzekania o wysokości alimentów stanowi wzrost kosztów utrzymania małoletniej o około 150 zł. W ocenie Sądu, na tle całokształtu materiału dowodowego wzrost ten nie jest jednak na tyle istotny aby powodował potrzebę zmiany wysokości obowiązku alimentacyjnego, stanowi on jedynie wzrost o około 10% w porównaniu do kosztów utrzymania małoletniej w porównaniu z poprzednim okresem orzekania o obowiązku alimentacyjnym. Co więcej, zmiana ta wynika z czynników z natury niestałych, jak zmiana w zakresie zajęć dodatkowych, które to, w obliczu zmiennych co do zasady upodobań dzieci w tym wieku, mogą być podejmowane lub porzucane nawet kilkakrotnie w ciągu roku szkolnego. Uznać zatem należało, że koszty utrzymania dzieci utrzymały się na zbliżonym poziomie.

Przechodząc do oceny możliwości zarobkowych rodziców małoletnich Sąd zauważył, że sytuacja przedstawicielki ustawowej uległa poprawie, gdyż zarówno jej realne dochody jak i możliwości zarobkowe są obecnie na wyższym poziomie. Obecnie przedstawicielka ustawowa po zsumowaniu wszystkich źródeł dochodu uzyskuje około 2.000 zł miesięcznie, podczas gdy w poprzednim orzeczeniu alimentacyjnym Sąd ocenił jej zarobki na około 1.000 zł. Ponadto w międzyczasie przedstawicielka ustawowa ukończyła studia podyplomowe, co pozytywnie wpływa na ocenę jej możliwości zarobkowych. Jednocześnie jednak, niezależnie od wydatków na małoletnie ponosi zwiększone koszty własne związane ze zmianą miejsca zamieszkania, również o ok. 250 złotych miesięcznie, uwzględniając zwiększony koszt paliwa do samochodu. W ocenie Sądu, mając na względzie konieczność sprawowania bieżącej pieczy nad córkami, przedstawicielka ustawowa nie ma obecnie możliwości istotnego dalszego zwiększenia swoich dochodów.

Przechodząc do oceny możliwości zarobkowych ojca małoletnich Sąd zauważył, że jego dochody nie uległy zmianie. Sąd przyjął również, że pozwany, podobnie jak przedstawicielka ustawowa powódek, nie ma obecnie możliwości istotnego zwiększenia swoich dochodów. Zważyć jednak należało, że zmniejszyły się wydatki pozwanego. Pozwany przejął do wyłącznej dyspozycji dom w R., czyli składnik majątkowy znacznej wartości. Koszty jego utrzymania są więc teraz choćby z tego powodu niższe niż koszty, które ponosił z tytułu wynajmu mieszkania, o ok. 300 złotych średnio miesięcznie (przyjmując, że koszt utrzymania domu w R. wynoszący ok. 900 złotych nie zmienił się na przestrzeni czasu dzielącego ostatnie prawomocne rozstrzygnięcie o alimentach i dzień zamknięcia rozprawy). Należy przyjąć, zgodnie z zasadami logicznego rozumowania, że pozwany może w każdej chwili ten dom zająć i w nim zamieszkać. Argument, iż zamieszkanie tam wyklucza konieczność ogrzewania budynku nie wytrzymuje krytyki choćby dlatego, że pozwany opuścił R. nie tylko na sezon grzewczy, ale nie mieszkał tam też w 2017 roku poza nim, co więcej, nie może ujść uwadze, że w roku 2016 wprowadził się tam właśnie na krótko (ok. 1,5 miesiąca) przed sezonem grzewczym. Tym samym całkowicie nieuprawnione byłoby zaliczanie do jego kosztów utrzymania jakichkolwiek wydatków na mieszkanie poza domem w R..

Odnosząc się tak do możliwości zarobkowych rodziców małoletnich jak i do ich wydatków podkreślić należy, że wartości te mają w przeważającej mierze charakter przybliżony. Przy czym, dotyczą w części składników z natury swej niestałych co do wartości (koszt ogrzewania tak w R. jak i w mieszkaniu w G., osobno przez przedstawicielkę ustawową rozliczany, zależny jest od warunków pogodowych, koszt wyżywienia choćby od aktualnego stanu zdrowia, dyspozycji psychofizycznej). Zmiany w skali miesiąca czy roku rzędu 10% należałoby z całą pewnością uznać za naturalne. Tym samym, tak nieznaczne (po ich zbilansowaniu, rzecz jasna) zmiany w zakresie sytuacji finansowej rodziców małoletnich oraz kosztów utrzymania powódek, nie dają Sądowi żadnej podstawy do ingerencji w dotychczasową wysokość alimentów. Paradoksalnie zatem, niezwykle duży wysiłek stron w zobrazowaniu przed Sądem ich aktualnej sytuacji nie mógł poskutkować zmianą dotychczasowego uregulowania – i to mimo, iż krótko po wydaniu ostatniego orzeczenia w przedmiocie alimentów zaistniały okoliczności, które przy pierwszym oglądzie stwarzały prawdopodobieństwo, że zmiana będzie konieczna.

Biorąc powyższe pod uwagę, na podstawie art. 138 kro w zw. z art. 133 § 1 i 2 kro i art. 135 kro, orzeczono jak w pkt. 1 i 2 sentencji.

Zgodnie z art. 108 § 1 kpc w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji należy zamieścić rozstrzygnięcie o kosztach. Mając na uwadze ostateczne rozstrzygnięcie o kosztach Sąd orzekł w pkt 3 i 4 na podstawie art. 102 k.p.c. oraz na podstawie art. 113 uksc w zw. z art. 102 kpc. Sąd uznał bowiem, że strona powodowa miała usprawiedliwione podstawy by zakładać, że dojdzie do zmiany orzeczenia w zakresie alimentów w zakresie przez nią żądanym. Mogła liczyć, iż nastąpi to choćby w części, bazując na treści orzeczenia o zabezpieczeniu – a pamiętać należy, że strona ta nie była reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika. Argumentacji tej nie można zastosować do pozwanego, zatem jako przegrany z powództwa wzajemnego pozostał przy poniesionych kosztach.