Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy - Mokotowa w W. III Wydział Karny

z dnia 17 sierpnia 2020 r.

Na podstawie całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 10 stycznia 2018 r., kilka minut po godzinie 08:00, M. B. (1) poruszał się rowerem marki H. w W. na drodze rowerowej wzdłuż ul. (...), która umiejscowiona jest po lewej stronie ul. (...) patrząc od strony ul. (...) w kierunku ul. (...). Po dojechaniu do skrzyżowania ul. (...) z ul. (...) zatrzymał się przed przejazdem dla rowerów na ul. (...), gdyż w tym czasie nadawany był sygnał czerwony dla jego kierunku jazdy. Po zmianie sygnału na zielony, M. B. (1) wjechał na przejazd dla rowerów. Poruszał się przy prawej krawędzi drogi dla rowerów. Gdy znajdował się na jezdni ul. (...) prowadzącej w kierunku O. zauważył, że przed drogą dla rowerów zatrzymał się samochód o nieustalonej marce i numerze rejestracyjnym, który poruszał się ul. (...) od ul. (...) w kierunku ul. (...) i wykonał manewr skrętu w prawo. Kierujący tym pojazdem ustąpił pierwszeństwa przejazdu rowerzyście. W tym samym czasie z prawej strony tego pojazdu przejeżdżał samochód marki O. (...) koloru szarego, nr rej. (...), którym poruszał się G. B.. W samochodzie nie było innych osób. M. B. (1) nie zdążył wyhamować i przednim kołem uderzył w tylne lewe drzwi pojazdu. Mężczyzna przewrócił się na prawy bok, zaś rower upadł na lewy bok. M. B. (1) wstał i rozmawiał z kierującym pojazdem O. (...). Mężczyzna nie przedstawił się, jednakże zaoferował się przekazać swój numer telefonu. Wsiadł jednak do swojego samochodu i odjechał z miejsca zdarzenia. M. B. (1) zdążył wykonać swoim telefonem zdjęcia samochodu marki O. (...). Następnie zadzwonił na numer alarmowy 997. W chwili zdarzenia nawierzchnia była sucha. Jezdnia nie była pokryta śniegiem. Widoczność była dobra.

Dowody: zeznania M. B. (1) – k. 6-7, 86, zeznania M. B. (2) – k. 21-22, szkic – k. 9, dokumentacja fotograficzna – k. 10-14, dokumentacja z Zarządu Dróg Miejskich – k. 103.

W wyniku zdarzenia M. B. (1) doznał urazu stawu kolanowego prawego, otarcia naskórka podudzia prawego, krwiaka głowy bocznej mięśnia czworogłowego prawego w okolicy przyczepu dalszego. Obrażenia powyższe mogły powstać w czasie i okolicznościach opisanych przez M. B. (1). Obrażenie te spowodowały naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający nie dłużej niż 7 dni.

Dowód: opinia – k. 19-20

Kamera monitoringu usytuowana na skrzyżowaniu ul. (...) i ul. (...), która pracuje w automatycznym trybie obrotowym nie zarejestrowała momentu przedmiotowego zdarzenia drogowego. Zarejestrowała natomiast o godz. 08:05:24 stojący na przejściu dla pieszych samochód marki O. (...) koloru szarego oraz dwóch mężczyzn stojących obok na chodniku. Jeden z nich trzymał rower. Na następnym ujęciu o godz. 08:06:41 brak jest pojazdu, a na chodniku stoi jedynie mężczyzn, który trzyma rower.

Dowody: notatka – k. 15, płyta CD – k. 16, protokół oględzin – k. 23.

Samochód marki O. (...) o nr rej. (...) jest własnością M. B. (3), która przekazała ten pojazd do użytkowania G. B..

Dowód: zeznania M. B. (2) – k. 21-22.

G. B. urodził się (...) w W.. W toku czynności wyjaśniających, jak i podczas postępowania sądowego nie zdołano ustalić miejsca jego zatrudnienia, wysokości osiąganych dochodów, jak i jego sytuacji rodzinnej. G. B. nie figuruje w ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego.

Dowód: informacja o wpisach w ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego – k. 153.

Obwiniony G. B. mimo otrzymania wezwania do stawiennictwa na przesłuchanie w toku czynności wyjaśniających nie stawił się na wezwanie Policji. W toku postępowania sądowego obwiniony – prawidłowo zawiadomiony o terminie rozprawy – nie stawił się na nią oraz nie składał wyjaśnień w sprawie.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadka M. B. (1) . Zarówno w toku czynności wyjaśniających ( zeznania – k. 6-7), jak i w postępowaniu sądowym ( zeznania – k. 86) świadek
w sposób szczegółowy opisał przebieg zdarzenia w dniu 10 stycznia 2018 r. Zeznania świadka są spójne, logiczne i znajdują potwierdzenie w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym
w postaci nagrania z monitoringu. Kamery miejskiego monitoringu wprawdzie nie zarejestrowały samego momentu zdarzenia, jednakże najpierw zarejestrowały rozmowę pokrzywdzonego
z obwinionym oraz samochód marki O. (...) koloru szarego, a następnie już tylko samego pokrzywdzonego trzymającego rower. Koresponduje to z zeznaniami pokrzywdzonego, który opisał zachowanie kierującego samochodem. Pokrzywdzony zeznał bowiem, że po zdarzeniu rozmawiał chwilę z kierującym samochodem marki O. (...). Następnie kierujący tym samochodem odjechał z miejsca zdarzenia.

W ocenie Sądu na miano wiarygodnych zasługują zeznania M. B. (2) ( zeznania -
k. 21-22), który wskazał, iż jedynym użytkownikiem pojazdu marki O. (...) o nr rej. (...) jest obwiniony. W toku postępowania sądowego nie można było przeprowadzić dowodu z bezpośredniego przesłuchania świadka. Mężczyzna, mimo kilkukrotnego ukarania karą porządkową nie stawił się na wezwanie Sądu. Funkcjonariuszom Policji również nie udało się skutecznie doręczyć świadkowi wezwania na termin rozprawy. Wskazać należy, iż pod jedynym adresem znanym Sądowi oraz instytucjom państwowym (ZUS, NFZ, US) świadek nie przebywał. Tym samym nie było możliwości przesłuchania świadka bezpośrednio przed Sądem. W ocenie Sądu zeznania świadka M. B. (2) złożone przez niego na etapie czynności wyjaśniających zasługują na miano wiarygodnych, gdyż są spójne ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym m.in. w zakresie opisu G. B., który odpowiada rysopisowi przedstawionemu przez pokrzywdzonego.

Sąd uznał również za wiarygodne dokumenty stanowiące podstawę ustaleń faktycznych
w niniejszej sprawie. Ich treść nie budzi wątpliwości. Rzetelności, prawdziwości i fachowości powyższych dokumentów nie była kwestionowana przez strony postępowania, zaś Sąd nie znalazł podstaw, aby tych cech owym dokumentom odmówić.

Analizując tak ustalony stan faktyczny, zgodnie z poczynioną oceną materiału dowodowego, Sąd zważył co następuje:

G. B. została obwiniony o to, że w dniu 10 stycznia 2018 r. około godziny 08:06 w W. na drodze publicznej na skrzyżowaniu ulic (...)/Racławicka, kierując pojazdem marki O. o nr rej. (...) XA, nie zachował należytej ostrożności podczas wykonywania manewru skrętu w prawo w ulicę (...) doprowadzając do zderzenia z prawidłowo jadącym rowerem po przejeździe dla rowerzystów, czym spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, tj. o czyn z art. 86 § 1 k.w. w zw. z art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku – Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r., poz. 110 ze zm.; dalej: p.o.r.d.).

Zgodnie z treścią art. 86 § 1 k.w. odpowiedzialność za to wykroczenie ponosi ten kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, nie zachowując należytej ostrożności, powoduje zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Przedmiotem ochrony tego przepisu jest bezpieczeństwo ruchu drogowego. Może ono być zagrożone poprzez zachowania związane
z naruszeniem zasad ostrożności w tej sferze ruchu. Wśród tego typu zasad są zarówno te ujęte
w przepisach prawa, jak i te niemające normatywnej podstawy (zob. P. Daniluk, (red.) Kodeks wykroczeń. Komentarz, komentarz do art. 86, Warszawa 2016, Legalis).

Warunkiem odpowiedzialności za wykroczenie z art. 86 § 1 k.w. jest niezachowanie przez sprawcę należytej ostrożności. Wyrażenie „należyta ostrożność” należy rozumieć jako odpowiednia, właściwa, stosowna, a zatem taka, jaka jest wymagana w danych okolicznościach. Chodzi przy tym zarówno o „zwykłą ostrożność", jak i „ostrożność szczególną". Jak słusznie wskazuje się w orzecznictwie dla odpowiedzialności z art. 86 k.w. konieczne jest ustalenie, że sprawca nie zachował „należytej ostrożności", a więc takiej, jaka była wymagana w danej sytuacji. Każdy uczestnik ruchu drogowego jest obowiązany do zachowania ostrożności, czyli do postępowania uważnego, przezornego, stosowania się do sytuacji istniejącej na drodze.
W niektórych sytuacjach ustawa wymaga jednak od uczestnika ruchu drogowego ostrożności szczególnej, a więc większej, niż zwykle wymagana. Taka szczególna ostrożność, to ostrożność polegająca na zwiększeniu uwagi i dostosowaniu zachowania uczestników ruchu do warunków
i sytuacji zmieniających się na drodze w stopniu umożliwiającym odpowiednio szybkie reagowanie (wyrok Sądu Najwyższego z 29 kwietnia 2003 r., III KK 61/03, OSNwSK 2003, Nr 1, poz. 886).

Obowiązek zachowania ostrożności ustawodawca nakłada na uczestnika ruchu i inne osoby znajdujące się na drodze, wskazując w art. 3 ust. 1 i 2 p.o.r.d., że są oni obowiązani zachować ostrożność albo gdy ustawa tego wymaga - szczególną ostrożność, unikać wszelkiego działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego, ruch ten utrudnić albo w związku z ruchem zakłócić spokój lub porządek publiczny oraz narazić kogokolwiek na szkodę. Przez działanie rozumie się również zaniechanie. Zasadę tę stosuje się odpowiednio do osoby znajdującej się w pobliżu drogi, jeżeli jej zachowanie mogłoby pociągnąć za sobą skutki, o których mowa w tym przepisie. Przez tego typu zasady ostrożności rozumie się zasady bezpieczeństwa ruchu drogowego, ujęte w innych przepisach, w tym regulacjach ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz przepisach wydanych na jej podstawie (zob. A. Marek, Prawo wykroczeń, 2012, s. 130). Można wśród nich wymienić m.in. zasadę ograniczonego zaufania (art. 4 p.o.r.d.) oraz zasadę prędkości bezpiecznej (art. 19 p.o.r.d.). Podkreślić należy, że może chodzić także o naruszenie pewnych zasad ruchu podyktowanych zdrowym rozsądkiem, a wynikających z istoty obowiązku zachowania ostrożności przy takim ruchu (wyrok Sądu Najwyższego z 31 stycznia 1949 r., K 1068/48, OSN 1949, Nr 1, poz. 10). Zgodnie z treścią art. 27 ust. 1 p.o.r.d. kierujący pojazdem, zbliżając się do przejazdu dla rowerzystów, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa rowerowi znajdującemu się na przejeździe.

Odnosząc powyższe uwagi do okoliczności niniejszej sprawy wskazać przede wszystkim należy, że obwiniony G. B. nie zachował należytej ostrożności podczas wykonywania manewru skrętu w prawo z ul. (...) w ul. (...), w wyniku czego doprowadził do zderzenia z prawidłowo jadącym po przejeździe dla rowerzystów M. B. (1). Jak bowiem zeznał pokrzywdzony po zmianie sygnału na zielone, wjechał on na drogę dla rowerów. Poruszał się przy prawej krawędzi drogi dla rowerów. Gdy znajdował się na jezdni ul. (...) prowadzącej w stronę O. zauważył, że przed drogą dla rowerów zatrzymał się samochód o nieustalonej marce i numerze rejestracyjnym, który poruszał się ul. (...) od strony ul. (...) w kierunku ul. (...) i wykonywał manewr skrętu w prawo. Kierujący tym pojazdem ustąpił pierwszeństwa pokrzywdzonemu, który znajdował się na przejeździe dla rowerów. W tym samym czasie z prawej strony tego pojazdu przejeżdżał samochód marki O. (...) koloru szarego, nr rej. (...), którym poruszał się G. B.. M. B. (1) nie zdążył wyhamować i przednim kołem uderzył w tylne lewe drzwi pojazdu. Mężczyzna przewrócił się na prawy bok, zaś rower upadł na lewy bok. Kierujący pojazdem O. (...) nie zachował szczególnej ostrożności i nie ustąpił pierwszeństwa rowerowi znajdującemu się na przejeździe, mimo że kierujący innym pojazdem ustąpił pierwszeństwa rowerzyście. Zachowanie G. B. niewątpliwie spowodowało zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Wyjaśnić należy, że Sąd nie miał żadnych wątpliwości, że to G. B. kierował
w dniu 10 stycznia 2018 r. samochodem marki O. (...) o nr rej. (...). Jak bowiem wynika z opisu przedstawionego przez pokrzywdzonego kierującym pojazdem marki O. (...)
o nr rej. (...) był mężczyzna w wieku ok. 42 lat, ok. 175 cm wzrostu, szczupłej budowy ciała. Na rozprawie w dniu 10 czerwca 2019 r. pokrzywdzony doprecyzował, że kierujący pojazdem O. (...) miał około 50 lat. M. B. (2) zeznał, że użytkownikiem ww. pojazdu jest jego brat, który ma ok. 175 cm wzrostu i jest szczupłej budowy ciała. Na rozprawie w dniu 16 stycznia 2020 r. obrońca obwinionego wskazał, że w sprawie powinien zostać przesłuchany P. G. – szwagier obwinionego, albowiem to ten mężczyzna poruszał się przedmiotowym samochodem. Obrońca wskazał, iż świadek ten zamieszkuje w Finlandii ( nagranie rozprawy z dnia 16.01.2020 r., 02:43). Następnie obrońca doprecyzował ten wniosek na piśmie wskazując, iż P. G. zamieszkuje w Niemczech ( pismo – k. 133). Na rozprawie w dniu 17 września
2020 r. Sąd oddalił ten wniosek. Wskazać należy, że w aktach sprawy brak jest jakiegokolwiek dowodu wskazującego, iż to inna osoba niż obwiniony kierował ww. pojazdem. Należy zauważyć, iż obwiniony G. B. nie składał wyjaśnień w sprawie, a tym samym nie przedstawił on swojej wersji wydarzeń. Ponadto pierwszy termin rozprawy w sprawie odbył się w dniu 10 czerwca 2019 r. Wówczas to obrońca nie wskazywał na fakt, iż to P. G. bądź inna osoba kierował tym samochodem. Dopiero na rozprawie w dniu 16 stycznia 2020 r. wskazano, że to inna osoba niż obwiniony miał kierować samochodem O. (...). W ocenie Sądu wniosek ten zmierzał jedynie do nieuzasadnionego przedłużenia postępowania.

Reasumując tę część rozważań Sąd uznał, że obwiniony G. B. nie zachował należytej ostrożności podczas wykonywania manewru skrętu w prawo w ulicę (...) doprowadzając do zderzenia z prawidłowo jadącym rowerzystą po przejeździe dla rowerzystów, czym spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Jego zachowanie wypełniło zatem znamiona wykroczenia z art. 86 § 1 k.w.

Wymierzając karę Sąd rozważył przesłanki z art. 33 § 1 i 2 k.w., a mianowicie ustawowe granice kary za wykroczenie, stopień społecznej szkodliwości czynu, cele kary w zakresie społecznego oddziaływania oraz cele zapobiegawcze i wychowawcze jakie kara ma osiągnąć wobec obwinionego. W szczególności przy wymiarze kary Sąd bierze pod uwagę rodzaj i rozmiar szkody wyrządzonej wykroczeniem, stopień winy, pobudki i sposób działania obwinionego, stosunek do pokrzywdzonego (o ile takowy występuje), warunki osobiste i majątkowe obwinionego, jego stosunki rodzinne, sposób życia przed popełnieniem wykroczenia
i zachowanie po jego popełnieniu. Zgodnie z art. 47 § 6 k.w. przy ocenie społecznej szkodliwości wykroczenia bierze się pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia.

Czyn z art. 86 § 1 k.w. zagrożony jest karą grzywny od 20 do 5000 zł (art. 24 § 1 k.w.)

W ocenie Sądu zarówno stopień winy, jak i stopień społecznej szkodliwości czynu, którego dopuścił się obwiniony, są znaczne. Obwiniony, wbrew ciążącemu na nim – jako na uczestniku ruchu drogowego – obowiązkowi zachowania szczególnej ostrożności podczas wykonywania manewru skrętu w prawo w ulicę (...) doprowadził do zderzenia
z prawidłowo jadącym rowerem po przejeździe dla rowerzystów. W ocenie Sądu obwiniony nie mając zamiaru popełnienia wykroczenia popełnił je na skutek niezachowania szczególnej ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, mimo że co najmniej mógł przewidzieć skutek swojego zachowania w postaci sprowadzenia zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Tym samym, czyn będący przedmiotem niniejszego postępowania został przez niego popełniony nieumyślnie. Na ocenę stopnia społecznej szkodliwości czynu ma wpływ przede wszystkim rozmiar szkody powstałej w związku z kolizją drogową, a także to, że obwiniony naruszył swoim zachowaniem jedną z podstawowych zasad ruchu drogowego, wyrażoną w art. 27 ust. 1 p.o.r.d., czym doprowadził do kolizji z innym uczestnikiem ruchu drogowego. Przy wymiarze kary obwinionemu Sąd miał na względzie także jego zachowanie po zaistniałej kolizji. Mężczyzna wprawdzie zatrzymał się, aby sprawdzić w jakim stanie znajduje się rowerzysta, jednakże po chwili odjechał, nie podając swoich danych kontaktowych pokrzywdzonemu. Gdyby pokrzywdzony nie wykonał zdjęć samochodu, to praktycznie nie byłoby możliwości ustalenia kierującego pojazdem. Jak bowiem wynika z protokołu oględzin monitoringu miejskiego tablice rejestracyjne ww. pojazdu były nieczytelne.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd wymierzył obwinionemu karę grzywny
w wysokości 800,00 złotych. W ocenie Sądu kara grzywny wymierzona obwinionemu uwzględnia zarówno stopień społecznej szkodliwości czynu, jak również stopień jego winy. Ponadto kara ta uwzględnia okoliczności, w jakich doszło do popełnienia czynu zabronionego. Jednocześnie wskazać należy, że wymierzona kara powinna spełniać cele prewencji szczególnej względem obwinionego oraz cele prewencji ogólnej wobec ogółu społeczeństwa, ukazując że naruszanie przepisów ruchu drogowego nie jest aprobowane przez organy wymiaru sprawiedliwości.

Należy zauważyć, że kara grzywny wymierzona obwinionemu oscyluje bliżej dolnej granicy zagrożenia ustawowego, nie jest również nadmiernie dotkliwa. Przy ustalaniu wysokości kary Sąd uwzględnił stopień winy, dotychczasowy sposób życia obwinionego i pozytywną prognozę co do dalszego jego postępowania. Mężczyzna nie figurował bowiem dotychczas
w ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego. Wskazać należy, iż w toku postępowania sądowego nie ustalono wprawdzie wysokości zarobków osiąganych przez obwinionego, to jednak w ocenie Sądu wymierzona kara grzywny nie jest nadmiernie dolegliwa, gdyż odpowiada ona mniej więcej 1/3 minimalnego wynagrodzenia za pracę, które w 2020 r. wynosi 2 600 złotych brutto.

Na podstawie art. 119 § 1 k.p.w. Sąd zasądził od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa łącznie kwotę 200,00 złotych tytułem kosztów sądowych. Na kwotę tę składają się zryczałtowane koszty postępowania sądowego w wysokości 100,00 złotych oraz zryczałtowane wydatki związane w czynnościami wyjaśniającymi w wysokości 20,00 złotych. Dodatkowo Sąd obciążył obwinionego kwotą 80,00 złotych tytułem opłaty. Wysokość opłaty została ustalona na podstawie przepisu art. 20 pkt 2 w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jedn. Dz.U. 1983 r., Nr 49, poz. 223 ze zm.). W ocenie Sądu
w niniejszej sprawie brak jest podstaw do zwolnienia obwinionego z obowiązku ponoszenia kosztów postępowania, albowiem obwiniony jest osobą dorosłą, posiadającą zdolności zarobkowe, a ich opłacenie nie powinno stanowić dla niego nadmiernej uciążliwości.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w wyroku.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem proszę doręczyć obrońcy obwinionego z pouczeniem.