Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie

Formularz UK 1

Sygnatura akt

III K 1153/20

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.USTALENIE FAKTÓW

0.1.Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

D. W.

W okresie od 31 maja 2017 roku do 20 sierpnia 2020 roku w W., wpłacając regularnie niepełne zasądzone kwoty uchylał się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego na rzecz dzieci I. i J. W. określonego w wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie VI Wydział Cywilny Rodzinny Odwoławczy sygn. akt (...) z 03 kwietnia 2012 roku w wysokości po 1500 zł miesięcznie na każde z dzieci tj. łącznie 3,000,00 zł miesięcznie, przy czym łączna wysokość powstałych w skutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń alimentacyjnych.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

D. W. oraz M. W. z d. W. zawarli związek małżeński w Urzędzie Stanu Cywilnego w L.. Ich związek trwał do 25 kwietnia 2012 r. tj. do dnia uprawomocnienia się wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie o sygn. (...) z dnia 3 kwietnia 2012 r. orzekającego rozwód.

W dniu (...) urodził się pierwszy syn D. i M. W. - J. W.. (...) r. z kolei urodziło się drugie dziecko wyżej wymienionych - I. W.. Wyrok z dnia 3 kwietnia 2012 r. obciążył kosztami utrzymania małoletnich obojga rodziców, ustalając udział ojca na kwotę łączną 3000 złotych miesięcznie, tj. po 1500 złotych miesięcznie na każdego z synów. Płatność miała się odbywać do rąk matki małoletnich M. W., do 10 dnia każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat. W latach 2012-2014 r. mężczyzna dokonywał nieregularnych, niepełnych wpłat na rzecz matki swoich dzieci. Robił synom drobne prezenty na urodziny, zabierał do kina czy na wyjazd na narty.

D. W. nie wywiązywał się z obowiązku alimentacyjnego, dlatego też wobec mężczyzny 28 stycznia 2016 r. wszczęto postępowanie egzekucyjne, które okazało się bezskuteczne. W jego toku nie wyegzekwowano od zobowiązanego rodzica żadnej kwoty.

Również w okresie zarzucanego czynu, tj. od 31 maja 2017 r. do 20 sierpnia 2020 roku D. W. nie wykonywał w pełni obowiązku alimentacyjnego określonego w wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie o sygn. (...) na dzieci I. i J. W. w wysokości po 1500 zł miesięcznie na każde - łącznie 3000 zł, płatnego do rąk M. W. do 10 dnia każdego miesiąca. W tym czasie mężczyzna nie uiścił żadnej z przytoczonej powyżej kwot, przy czym łączna wysokość powstałych w skutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń alimentacyjnych. Mężczyzna przekazywał jednak synom drobne pieniądze raz w miesiącu, robił im prezenty w postaci upominków urodzinowych, biletów do kina czy organizował wakacje.

Z tego względu M. W. złożyła zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa i wniosek o ściganie. Postanowieniem z dnia 26 marca 2018 r. o sygn. (...) zostało wszczęte dochodzenie w sprawie uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego na rzecz J. i I. W. w W. przez D. W.. W jego trakcie wydane zostało postanowienie z dnia 12 sierpnia 2020 r. o skierowaniu sprawy do mediacji. W jego wyniku 22 października 2020 r. (data stempla) wpłynęło sprawozdanie. Z treści tego dokumentu wynika, iż nie doszło do pojednania.

M. W. jest matką J. i I. W., która samotnie wychowuje swoich synów. Źródło jej dochodów stanowi wynagrodzenie osiągane na podstawie umowy o pracę. Kobieta otrzymuje również środki z programu Rodzina 500 (...) oraz dotację celową, przyznaną przez Ministerstwo Edukacji i Nauki, na podręczniki dla dzieci. Uzyskiwane przez M. W. środki wystarczają na zaspokojenie podstawowych potrzeba życiowych J. i I. W..

D. W. w okresie zarzucanego mu czynu oraz obecnie utrzymuje się z drobnych prac fizycznych w postaci między innymi malowania mieszkań i z tego tytułu osiąga średnio od 800 do 1000 złotych miesięcznie.

9 listopada 2020 r. do Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w W. wpłynął akt oskarżenia w sprawie o sygn. III K 1153/20 przeciwko D. W.. W trakcie postępowania sądowego na rozprawie z 20 maja 2022 r. na wniosek obrońcy sprawę skierowano do postępowania mediacyjnego w zakresie czynu dotyczącego J. W., z racji osiągnięcia przez niego pełnoletniości w dniu (...) roku. W dniu 12 września 2022 r. (data stempla) do Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w W. trafiło pismo od Centrum (...) przy (...) ze sprawozdaniem z przebiegu mediacji, które zawierało także porozumienie. Z tego dokumentu wynika, iż 6 września 2022 r. zawarto porozumienie przed mediatorem K. M. pomiędzy D. W. oraz J. W., w którym to J. W. składa oświadczenie o cofnięciu wniosku o ściganie w sprawie niewykonywania obowiązku łożenia na utrzymanie na jego szkodę. W drugiej część porozumienia D. W. zobowiązał się, że po sprzedaży nieruchomości wspólnej tj. domu w W., której jest współwłaścicielem wraz z M. W., ureguluje zaległości alimentacyjnych w tej sprawie.

D. W. nie był uprzednio karany.

wyjaśnienia oskarżonego

103-105, 126-127, 263-265

zeznania świadka M. W.

24-25, 120, 265-266

odpis wyroku (...)

5-6

informacja od Komornika (...)

34-45

informacja z Powiatowego Urzędu Pracy

w P.

49-50

informacja z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych

52, 89

sprawozdanie z postępowania mediacyjnego

138

karta karna

232

0.1.Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

1.OCena DOWOdów

0.1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

wyjaśnienia oskarżonego

D. W. nie przyznał się do winy, mimo tego Sąd uznał jego wyjaśnienia za w pełni wiarygodne oraz logiczne. Korespondowały one w pełni z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie. Zdaniem Sądu brak było podstaw do ich kwestionowania.

zeznania świadka M. W.

Zeznania matki pokrzywdzonych Sąd uznał za rzeczowe, logiczne i spójne wewnętrznie. Mimo, iż świadek pozostaje w konflikcie z D. W., w ocenie Sądu, nie ma zasadnych podstaw, aby uznać, że chciała ona w sposób fałszywy, bądź ponad miarę obciążyć oskarżonego. Zeznała ona, iż oskarżony w okresie objętym zarzutem nie uiszczał alimentów na rzecz swoich dzieci, przez pewien okres nie interesował się ich życiem, nie uczestniczył w ich wychowaniu. W ocenie Sądu brak jest przesłanek do kwestionowania tych zeznań.

odpis wyroku (...)

Sąd w pełni obdarzył wiarą zgromadzone w trakcie niniejszego postępowania karnego dowody z dokumentów. Dowody te nie były w trakcie całego niniejszego postępowania kwestionowane przez żadną ze stron, a również Sąd nie znalazł żadnych powodów by dowody te zakwestionować, zarówno w zakresie formalnym, jak i materialnym.

informacja od Komornika (...)

informacja z Powiatowego Urzędu Pracy w P.

informacja z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych

sprawozdanie z postępowania mediacyjnego

karta karna

Sąd uznał dokument za w pełni wiarygodny. Został on sporządzony zgodnie z regulacjami ustawowymi, w oparciu o dane z Krajowego Rejestru Karnego. W toku postępowania nie ujawniły się okoliczności podważające prawdziwość zawartych w nim informacji, iż D. W. jest osobą niekaraną.

0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☐

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☒

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

I

D. W.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

W ocenie Sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwala uznać za udowodnione sprawstwo i winę oskarżonego D. W. w zakresie czynu zarzucanego aktem oskarżenia, tj. występku z art. 209 § 1 k.k., na szkodę I. W..

Przestępstwo stypizowane w tym przepisie stanowi, że karze podlega ten, kto uchyla się od wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową, jeżeli łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych albo jeżeli opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosi co najmniej 3 miesiące.

Istotą zachowania się sprawcy jest uchylanie się od wykonania obowiązku utrzymania finansowego własnej rodziny. Samo zachowanie zawierające się w pojęciu „uchylanie się" polega na niewypełnieniu ciążącego na sprawcy obowiązku, takiego jednak, który – jak zauważył Sąd Najwyższy – jest w ogóle możliwy do wykonania (wyr. SN z 9.5.1995 r., III KRN 29/95, OSNKW 1995, Nr 9–10, poz. 64; wyr. SN z 4.9.2008 r., II KK 221/08, OSNwSK 2008, Nr 1, poz. 1755). Przestępstwa z art. 209 § 1 k.k. może zatem dopuścić się tylko ten, kto mógłby wykonać ciążący na nim obowiązek, ale nie czyni tego mimo realnych możliwości. Sprawca nie wypełnia zatem obowiązku, bo nie chce go wypełnić lub ten obowiązek lekceważy (post. SN z 17.4.1996 r., II KRN 204/96, Prok. i Pr. 1996, Nr 11, poz. 4). W pojęciu uchylania się zawarty jest zatem zawsze negatywny stosunek psychiczny sprawcy do świadczenia, sprawiający, że nie dopełnia on swojego obowiązku, mimo że ma obiektywną możliwość jego wykonania. Tak więc sam fakt niewypełniania obowiązku opieki materialnej nie jest równoznaczny z uchylaniem się od jego spełnienia. Należy bowiem zawsze zbadać przyczyny niewywiązywania się z tego obowiązku, które mogą mieć również charakter obiektywny i usprawiedliwiać sprawcę.

Do powodów uzasadniających niewykonanie ciążącego na sprawcy obowiązku w orzecznictwie zaliczono np. ciężką chorobę (uchw. SN z 9.6.1976 r., VI KZP 13/75, OSNKW 1976, Nr 7–8, poz. 86) lub pozbawienie wolności, jeżeli w tym okresie nie miał on możliwości zarobkowania lub innych źródeł majątkowych, z których możliwe było wypłacanie należności alimentacyjnych (wyr. SN z 3.7.2007 r., III KK 144/07, Legalis; wyr. SN z 19.5.2010 r., V KK 74/10, Legalis). Ponadto przyjmuje się, że usprawiedliwieniem braku świadczenia ze strony sprawcy są nie tylko przyczyny niezależne od niego, lecz także takie, które wynikają z jego niefrasobliwości lub błędnego przekonania o niemożności wypełnienia obowiązku opieki materialnej mimo obiektywnej możliwości jego spełnienia (V. Konarska-Wrzosek, Ochrona dziecka, s. 143–144). Można zatem usprawiedliwiać brak świadczenia ze strony sprawcy również przyczynami subiektywnymi, tj. zależnymi od sprawcy, lecz niezawinionymi lub zawinionymi w niewielkim stopniu.

Odnosząc powyższe uwagi do okoliczności niniejszej sprawy wskazać należy, że oskarżony swoim zachowaniem wypełnił znamiona występku z art. 209 § 1 k.k.

Zachowanie D. W. wypełniło znamiona stypizowane w art. 209 § 1 k.k., bowiem w okresie od 31 maja 2017 roku do 20 sierpnia 2020 roku w W., wpłacając regularnie niepełne zasądzone kwoty uchylał się on od wykonywania obowiązku alimentacyjnego na rzecz syna I. W. określonego w wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie VI Wydział Cywilny Rodzinny Odwoławczy sygn. akt (...) z 03 kwietnia 2012 roku w wysokości 1500 zł miesięcznie, przy czym łączna wysokość powstałych w skutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń alimentacyjnych. Oskarżony miał świadomość ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego względem syna. Wpłata miała następować do rąk matki małoletnich pokrzywdzonych M. W., do dnia 10-ego każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat. Oskarżony nie wywiązywał się z ww. obowiązku, co skutkowało wszczęciem wobec niego postępowania egzekucyjnego. Prowadzący postępowanie komornik nie wyegzekwował od oskarżonego żadnych środków pieniężnych. Na podstawie materiału dowodowego, w szczególności wyjaśnień oskarżonego, jak i zeznań świadka M. W. Sąd ustalił, iż w okresie od 31 maja 2017 roku do 20 sierpnia 2020 roku oskarżony nie wypełniał obowiązku alimentacyjnego, co skutkowało powstaniem zaległości, które przekroczyły równowartość 3 świadczeń okresowych w rozumieniu art. 209 k.k.

Zdaniem Sądu oskarżony miał możliwość regularnego uiszczania alimentów na dziecko
w pełnej wysokości w okresie od dnia 31 maja 2017 roku do 4 lutego 2020 roku. Oskarżony swoim postępowaniem wykazał negatywny stosunek psychiczny do ciążącego na nim obowiązku, którego nie dopełniał mimo obiektywnych możliwości jego wykonania. W toku rozprawy nie ujawniły się żadne okoliczności, które miałyby charakter obiektywny i które usprawiedliwiałyby oskarżonego, w szczególności nie wskazywał on na okoliczności dotyczące stanu zdrowia i skutkujące niemożnością podjęcia przez niego pracy zarobkowej w tym okresie. Należy również wskazać, że oskarżony nie złożył w tym czasie wniosku o obniżenie alimentów z uwagi na niemożność ich uiszczania we wskazanej wysokości, ani nie kwestionował wysokości alimentów. Sam wskazał, że utrzymywał się z prac dorywczych w branży budowlanej, osiągając dochód w granicach 800-1000 zł miesięcznie. Pomimo powyższego nie płacił regularnie kwot tytułem alimentów przysługujących jego małoletniemu dziecku. Oskarżony lekceważył przy tym toczące się postepowanie egzekucyjne, nie podejmował żadnych działań w celu wyjaśnienia sytuacji.

Z uwagi na powyższe stwierdzić należy, że oskarżony swoim zachowaniem wypełnił znamiona zarzucanego mu czynu zabronionego z art. 209 § 1 kk. Dlatego też w pkt. I wyroku Sąd uznał go za winnego popełnienia czynu uchylania się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego na rzecz syna I. W..

W stosunku do czynu zabronionego na szkodę J. W. Sąd umorzył postępowanie, z racji na cofnięcie wniosku o ściganie przez pokrzywdzonego, o czym szerzej w pkt. 3.4 uzasadnienia.

☐

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☒

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

Zarzucany oskarżonemu czyn w zakresie uchylania się od obowiązku alimentacyjnego na rzecz J. W. wyczerpał znamiona art. 209 § 1 k.k. Przestępstwo to jest ścigane na wniosek. Pokrzywdzony J. W. na etapie postępowania karnego osiągnął pełnoletniość tj. (...) r. W toku postępowania mediacyjnego w dniu 6 września 2022 r. zawarł z oskarżonym pisemne porozumienie, w którym to oświadczył, iż cofa wniosek o ściganie D. W.. Sąd skontrolował tę czynność i nie miał powodów wątpić, aby zostało na pokrzywdzonym wymuszone siłą fizyczną, czy też przemocą ekonomiczną, czy też u jego podłoża legło jakieś niezgodne z prawem czy etyką powiązanie pomiędzy ofiarą, a sprawcą. Po prostu strony pod auspicjami mediatora zawarły ugodę, a w toku postępowania mediacyjnego wytłumaczyły sobie swoje stanowiska doprowadzając do wygaszenia konfliktu.

Cofnięcie wniosku nastąpiło w terminie przewidzianym w art. 12 § 3 k.p.k., to jest do zamknięcia przewodu sądowego na pierwszej rozprawie głównej za zgodą Sądu. Również oskarżyciel publiczny nie sprzeciwił się temu wnioskowi, ze względu na jego nieobecność na rozprawie w dniu 2 lutego 2023 r.

Skuteczne cofnięcie wniosku o ściganie stanowi ujemną przesłankę procesową i na podstawie art. 17 § 1 pkt 10 k.p.k. w zw. z art. 414 § 1 k.p.k. obligowało Sąd do umorzenia postępowania w zakresie czynu zarzucanemu oskarżonemu D. W., który dotyczył J. W..

☐

3.5. Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

1.KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

D. W.

I

I

1.Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

1.inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

Sąd nie przychylił się do wniosku obrońcy w przedmiocie umorzenia postępowania dotyczącego czynu zabronionego zarzucanemu oskarżonemu w kontekście I. W.. W ocenie Sądu nie wystąpiła przesłanka negatywna, powodująca wydanie orzeczenia w tym zakresie.

1.KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Art. 627 k.p.k. stanowi, iż od skazanego w sprawach z oskarżenia publicznego sąd zasądza koszty sądowe na rzecz Skarbu Państwa oraz wydatki na rzecz oskarżyciela posiłkowego. Z tego względu zasądzono od D. W. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 292,20 złotych tytułem zwrotu wydatków oraz kwotę 120 złotych tytułem opłaty.

1.Podpis