Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie

UZASADNIENIE

Powód Ł. G. w dniu 4 grudnia 2015 roku ( data prezentaty ) wniósł przeciwko pozwanemu Towarzystwu (...) z siedzibą w W. pozew o zapłatę kwoty 22 500 zł, w tym kwoty 20 000 zł na podstawie art. 455 § 1 k.c. tytułem zadośćuczynienia wraz z należnymi ustawowymi odsetkami za zwłokę od dnia 20 kwietnia 2015 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 2 500 zł na podstawie art. 444 § 1 k.c. tytułem odszkodowania w związku z utratą dochodów związaną z brakiem możliwości wykonywania działalności gospodarczej przez powoda wraz z ustawowymi odsetkami za zwłokę od dnia 20 kwietnia 2015 roku do dnia zapłaty, ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za mogące powstać w przyszłości dalsze szkody i krzywdy w związku z doznanym przez powoda urazem. Powód wniósł także o zwolnienie z kosztów sądowych oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 7 marca 2015 roku w P. M. P. kierujący pojazdem S. nr rej. (...) wymusił pierwszeństwo na pojeździe V. (...) nr rej. (...) kierowanym przez powoda przez co doprowadził do zderzenia pojazdów. Sprawca kolizji był ubezpieczony w ramach OC u pozwanego. Po wypadku powód został przewieziony do szpitala w P. gdzie zdiagnozowano załamanie wyrostka rylcowatego lewej kości łokciowej, ogólne potłuczenie z licznymi ranami i otarciami. Po zaopatrzeniu w szynę gipsową i temblak powód został wypisany do domu. Od 10 marca 2015 do 13 marca 2015 roku powód był hospitalizowany w Szpitalu (...) w związku z bólami klatki piersiowej i brzucha, zawrotami głowy i nudnościami. Stwierdzono u niego wstrząśnienie mózgu, stłuczenie klatki piersiowej i brzucha, przepuklinę pępkową oraz potwierdzono złamanie wyrostka rylcowatego lewej kości łokciowej. Powód otrzymał zalecenie noszenia longety gipsowej i przyjmowania leków przeciwbólowych oraz przeciwzakrzepowych. Po opuszczeniu szpitala powód odczuwał bóle głowy, klatki piersiowej i brzucha, co miało wpływ na stan psychiczny powoda. Musiał zmienić tryb życia. Dolegliwości ograniczyły jego sprawność ruchową, aktywność zawodową i towarzyską. Udział w wypadku był dla niego traumatycznym zdarzeniem i źródłem silnego stresu, szczególnie przy jeździe samochodem.

W związku z niezdolnością do pracy powód nie mógł wykonywać działalności gospodarczej usług informatycznych. Pozwana wypłaciła powodowi tytułem zadośćuczynienia kwotę 7 500 zł i 500 zł tytułem zaliczki za utracone dochody. W ocenie powoda odpowiednią kwotą tytułem zadośćuczynienia jest kwota 27 500 zł jako adekwatna do obrażeń i doznanej krzywdy. Wobec tego powód domagał się zasądzenia kwoty 20 000 zł. Odnośnie roszczenia o zwrot utraconych dochodów powód wskazał, że prowadzi działalność w zakresie usług informatycznych. W związku z niezdolnością do pracy nie mógł wykonywać usług i utracony dochód z tego tytułu wyniósł nie mniej niż 3 000 zł, z czego pozwany wypłacił 500 zł.

Odnośnie żądania odsetkowego powód wskazał, że domaga się ich zasadzenia od upływu 30-dniowego terminu na wypłatę świadczeń liczonego od dnia wpływu do pozwanej zgłoszenia szkody.

Powód nie uzasadnił żądania w zakresie ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za mogące powstać w przyszłości dalsze szkody i krzywdy w związku z doznanym przez powoda urazem.

/ pozew k. 1-3 /

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasadzenie kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, ze nie kwestionuje swojej legitymacji biernej w niniejszej sprawie i zasady odpowiedzialności za skutki zdarzenia z dnia 7 marca 2015 roku. Podniósł natomiast, że kwestionuje wysokość dochodzonego przez powoda zadośćuczynienia jako rażąco niewspółmiernego. W ocenie pozwanego kwota 20 000 zł dochodzona ponad wypłaconą już powodowi kwotę 7 500 zł nie jest odpowiednia do rozmiaru krzywdy powoda wywołanej urazem doznanym w dniu 7 marca 2015 roku. Łączny pobyt powoda w szpitalu trwał 4 dni. Powód otrzymał longetę gipsową na kończynę górną, a pozostałe urazy były zachowawcze i farmakologiczne. Odnośnie zadośćuczynienia pozwany wskazał, że kwota wypłacona nie była symboliczna i spełniała swoją kompensacyjną rolę. Powód został wyleczony bez deficytów funkcjonalnych, a stłuczenia i urazy zostały wygojone bez konsekwencji. Odnośnie roszczenia w zakresie utraconego dochodu pozwany wskazał, że w toku postępowania likwidacyjnego i w niniejszym postępowaniu powód składał dokumentację księgową potwierdzającą wysokość przychodu. Pozwany przyznał powodowi tytułem zaliczki na poczet utraconego dochodu kwotę 500 zł zobowiązując go do złożenia decyzji ZUS o przyznaniu zasiłku chorobowego. Powód takiej dokumentacji nie złożył nie wskazał też czy uiszczał składki na ubezpieczenie zdrowotne, wobec tego proces likwidacji szkody nie został zakończony. Odszkodowanie za utracony dochód – zdaniem pozwanego – przysługuje powodowi w wysokości odpowiadającej rzeczywiście poniesionej stracie stanowiącej różnicę pomiędzy dochodem, który powód mógłby osiągnąć, a świadczeniami, które otrzymał od ZUS. Odnośnie ustalenia odpowiedzialności na przyszłość, to zdaniem pozwanego powód powinien wykazać interes prawny w takim ustaleniu i z jakich względów w jego przypadku regulacja przewidziana w art. 442 ¹ k.c. nie zapewnia pełnej ochrony jego interesów na przyszłość. Ustalenie takie nie jest również w ocenie pozwanego zasadne z uwagi na charakter i nieskomplikowany charakter obrażeń powoda.

Odnośnie żądania odsetkowego w ocenie pozwanego niezasadne byłoby ustalenie daty wymagalności świadczenia o zadośćuczynienie od daty wcześniejszej niż data wyrokowania, przy jednoczesnym ustaleniu wysokości zadośćuczynienia w oparciu o materiał dowodowy zebrany w sprawie. W odniesieniu do odsetek od żądania odszkodowania z tytułu utraconego zarobku, z uwagi na bierność powoda w postępowaniu likwidacyjnym niezasadne jest obciążanie pozwanego tymi odsetkami.

/ odpowiedź na pozew k. 105-109/

Postanowieniem z dnia 18 stycznia 2016 roku referendarz sądowy tutejszego sądu oddalił wniosek powoda o zwolnienie z kosztów sądowych.

/ postanowienie k. 87-90 /

W dalszym toku postępowania strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 7 marca 2015 roku w P. miało miejsce zderzenie dwóch pojazdów, w którym poszkodowany został powód Ł. G.. Sprawcą szkody był M. P. ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej u pozwanego.

/ okoliczności bezsporne /

Po wypadku powód został przewieziony na Szpitalny Oddział Ratunkowy szpitala w P. i wobec braku zgody na hospitalizację został wypisany do domu po zaopatrzeniu w longetę gipsową na rękę.

/ karta zlecenia wyjazdu zespołu ratownictwa medycznego k. 4, wypis k.5, zeznania powoda k.130 /

Następnie w dniu 10 marca 2015 roku powód zgłosił się na Szpitalny Oddział Ratunkowy w Szpitalu (...) w W. i został przyjęty na oddział chirurgii, gdzie po badaniach stwierdzono stan po urazie wielomiejscowym wtórnym do wypadku komunikacyjnego, wstrząśnienie mózgu, złamanie wyrostka rylcowatego kości łokciowej lewej, stłuczenie klatki piersiowej oraz powłok brzucha, ogólne potłuczenie. Utrzymano longetę gipsową. Powód został wypisany w dniu 13 marca 2015 roku z zaleceniem oszczędzającego trybu życia i unikania dużych wysiłków fizycznych przez okres 3 miesięcy. Na zwolnieniu lekarskim powód przebywał od 10 do 28 marca 2015 roku.

/ karta k. 9, historia choroby k. 11, skierowanie do szpitala k. 12, konsultacja k. 29, karta informacyjna k. 35 /

Po wypadku powód przez okres około miesiąca przebywał w domu. Uskarżał się zawroty głowy i bóle brzucha, głowy i ręki. Brał środki przeciwbólowe. Głównie leżał, był nerwowy. Wymagał pomocy żony przy ubieraniu się. Miał wówczas dwoje małych dzieci i ponieważ nie mógł pomagać żonie w obowiązkach domowych, do pomocy przyjechała teściowa powoda z E.. Był załamany, przez okres około trzech miesięcy bał się jeździć samochodem. Przez pół roku cierpiał na bóle głowy. Powód, poza leczeniem zachowawczym przeciwbólowym i longetą gipsową, nie był poddawany innemu leczeniu ani zabiegom rehabilitacyjnym.

/ zeznania świadka A. G. k. 128-129, świadka k.129 oraz powoda k. 130-132 /

W badaniu fizykalnym u powoda nie stwierdzono istotnych odchyleń od stanu prawidłowego. W zakresie chirurgicznym stały lub długotrwały uszczerbek powoda na zdrowiu wynosi 0%. Wstrząśnienie mózgu i ogólne potłuczenia nie skutkowały uszczerbkiem na zdrowiu i nie występują zmiany pourazowe. Obrażenia powoda spowodowały obniżenie aktywności życiowej powoda, które mogły się utrzymywać statystycznie do 30 dni po wypadku. Obecnie powód nie wymaga leczenia i rehabilitacji.

/ opinia biegłego chirurga k. 141-144 /

Przebyty podczas wypadku uraz czaszkowo-mózgowy wstrząśnienie mózgu nie spowodował u powoda uchwytnych następstw ze strony ośrodkowego układu nerwowego. Podobnie doznane złamanie wyrostka rylcowatego kości łokciowej lewej. Wstrząśnienie mózgu nie wpływało ani nie wpływa na ograniczenie aktywności życiowej powoda. Powód po wypadku nie leczył się neurologicznie.

/ opinia biegłego neurologa k. 175-176, opinia uzupełniająca k.230 /

Trwały uszczerbek na zdrowiu z powodu złamania wyrostka rylcowatego kości łokciowej lewej wynosi 0%. Przebyty uraz nie wpływa na ograniczenie aktywności życiowej powoda, powód nie wymaga leczenia ortopedycznego.

/ opinia k. 178-182, opinia uzupełniająca k. 231-232 /

Powód od 1 marca 2010 roku prowadził działalność gospodarczą w zakresie usług informatycznych. W listopadzie 2014 roku otworzył punkt-sprzedaż komputerów. Wskutek wypadku nie mógł wykonywać zleceń klientów.

/ wydruk z (...) k. 46, zeznania świadka A. G. k. 129, zeznania powoda k. 131 /

Powód zgłosił szkodę pozwanemu, u którego ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej był sprawca wypadku. Pozwany uznał swoją odpowiedzialność z tytułu wypadku komunikacyjnego i wypłacił powodowi tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę kwotę w wysokości 7 500 zł, tytułem zaliczki na poczet utraconych dochodów kwotę 500 zł.

(decyzja z dnia 29.05.2015 roku – akta szkody, okoliczności bezsporne;)

Okoliczności faktyczne sąd ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach sprawy, których prawdziwość i autentyczność nie była przez żadną ze stron kwestionowana, a także w oparciu o zeznania świadków i powoda. Sąd dał wiarę zeznaniom świadków i powoda, które uznał za jasne, kategoryczne i logiczne. Poszczególne zeznania odpowiadały sobie nawzajem, były także spójne z treścią przedstawionych w sprawie dokumentów. Podstawą ustaleń sądu były także opinie biegłych z zakresu chirurgii, neurologa i traumatologa. Wiarygodność tych opinii nie budziła wątpliwości Sądu, były one rzetelne, zupełne i klarowne.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie jedynie w części.

Zgodnie z art. 822 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba na której rzecz zostaje zawarta umowa ubezpieczenia (ubezpieczony). Zgodnie z § 4 tego przepisu uprawniony do odszkodowania może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Do ustalenia pojęcia szkody i zakresu odszkodowania zastosowanie mają przepisy kodeksu cywilnego.

Stosownie do art. 34 ustawy z dnia 22.05.2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn. Dz. U. 2018.473) odszkodowanie z ubezpieczenia obowiązkowego posiadaczy pojazdów przysługuje, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem są zobowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem pojazdów szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. W myśl art. 19 ust. 1 wyżej powołanej ustawy, uprawniony do odszkodowania za szkodę powstałą w związku z ruchem pojazdu, za którą odpowiedzialność cywilna objęta jest ubezpieczeniem obowiązkowym, może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Zatem między stronami bezsporne było także istnienie odpowiedzialności pozwanego ubezpieczyciela wobec powoda

W przedmiotowej sprawie bezsporne było także, iż powód uległ wypadkowi komunikacyjnemu w dniu 7 marca 2015 r., za którego skutki odpowiedzialność poznosił pozwany jako ubezpieczyciel sprawcy wypadku. Bezsporna pozostawała także kwestia wypłaty na rzecz powoda przez ubezpieczyciela kwoty 7 500 zł tytułem zadośćuczynienia oraz 500 zł tytułem odszkodowania.

Kwestię sporną między stronami stanowiła natomiast wysokość zadośćuczynienia i odszkodowania dochodzona przez powoda w niniejszym postępowaniu.

Wobec tego w pierwszej kolejności należało ustalić, czy dochodzone przez powoda zadośćuczynienie jest odpowiednie i współmierne do poniesionej przez niego krzywdy.

Zgodnie z art. 444 § 1 k.c. w zw. z art. 445 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Dokonując wykładni pojęcia „sumy odpowiedniej” należy stwierdzić, iż pojęcie to w istocie ma charakter niedookreślony, niemniej jednak w judykaturze wskazane są kryteria, którymi należy się kierować przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia. Zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. Jednocześnie wysokość ta nie może być nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy, ale musi być „odpowiednia" w tym znaczeniu, że powinna być - przy uwzględnieniu krzywdy poszkodowanego - utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28.09.2001r., III CKN 427/00). Przy ocenie wysokości tego świadczenia należy uwzględnić przede wszystkim nasilenie cierpień, długotrwałość choroby, rozmiar kalectwa, trwałość następstw zdarzenia oraz konsekwencje uszczerbku na zdrowiu w życiu osobistym i społecznym (por.: wyrok SN z 10.06.1999 r., II UKN 681/98, OSNP 2000/16/626).

Przyznanie zadośćuczynienia na gruncie art. 445 § 1 k.c. osobie poszukującej ochrony prawnej zadośćuczynienie wymaga nie tylko ustalenia uszkodzenia ciała lub naruszenia czynności ciała, ale również wykazania krzywdy, jaka dotknęła poszkodowanego, a także związku przyczynowego pomiędzy zdarzeniem a wyrządzoną krzywdą. Ciężar udowodnienia tych okoliczności spoczywa na powodzie, który wywodzi z nich korzystne dla siebie skutki prawne (art. 6 k.c.). Należy też wskazać, że wysokość zadośćuczynienia zależy od intensywności i rozmiaru krzywdy oraz zakresu negatywnych konsekwencji dla poszkodowanego, zwłaszcza tych niemajątkowych. Trzeba także stwierdzić, że o rozmiarze krzywdy świadczą doznane cierpienia fizyczne, a więc ból, długotrwałość leczenia i inne dolegliwości, a także cierpienia psychiczne, czyli negatywne uczucia przeżywane w związku z doznanymi cierpieniami fizycznymi. O zakresie kompensacji pomocniczo może świadczyć wysokość doznanego uszczerbku na zdrowiu.

Powód domagał się zasądzenia kwoty 20 000 zł tytułem zadośćuczynienia ponad kwotę 7 500 zł już wypłaconą przez pozwanego. W ocenie sądu kwota 7 500 zł nie rekompensuje doznanej przez powoda krzywdy. Powód doznał wstrząśnienia mózgu oraz złamania wymagającego unieruchomienia przez okres około miesiąca kończyny górnej lewej. Powód w tym okresie przebywał na zwolnieniu lekarskim i wymagał pomocy rodziny. Musiał przyjmować środki przeciwbólowe i miał zawroty głowy. W tym czasie miał dwójkę małych dzieci, a sam wymagał pomocy. Jak wynika z zeznań świadków A. G. - żony powoda po wypadku był on załamany, wymagał opieki, utracił samochód, który trafił na złom. Przez około 3 miesiące bał się jeździć samochodem ( zeznania k. 129 ). Świadek H. L., teściowa powoda, zeznała z kolei, że po wypadku przyjechała, żeby pomóc w opiece nad dwójką małych dzieci powoda. Powód narzekał na zawroty głowy, bóle głowy, brzucha, brał tabletki przeciwbólowe. Przez większość czasu leżał. W czynnościach dnia codziennego pomagała mu żona. Doznane urazy, ból oraz niemożność funkcjonowania w rodzinie w dotychczasowy sposób wywołały dodatkowy stres. Należy jednak wskazać, że chociaż sąd nie może pominąć przy ustaleniu wysokości zadośćuczynienia odczuwalnego bólu, to jednak jest to aspekt subiektywny i nie sposób mu przypisać pierwszorzędnego znaczenia. W niniejszej sprawie sąd oparł się także na opinii biegłych, z których wynika, że doznany przez powoda uszczerbek na zdrowiu wynosi 0%. W ocenie biegłych powód wrócił całkowicie do zdrowia, a odczuwalne przez niego zawroty głowy mają charakter subiektywny i nie można ich powiązać z urazami doznanymi w wypadku. Powód nie wymagał po wypadku żadnych zabiegów operacyjnych ani rehabilitacyjnych, miał założoną longetę gipsową, którą– jak wynika z wywiadu biegłego traumatologa – zdjął sam i nie zgłaszał się na żadną kontrolę. W świetle ustaleń faktycznych nie można więc przyjąć, że powód doznał wskutek wypadku takich krzywd, które wykluczyłyby go ze społeczeństwa lub czyniły niemożliwym powrót do pełnej sprawności. Z opinii biegłych wynika jedynie, że musiał prowadzić oszczędzający tryb życia przez około 3 miesiące. Obecnie powód powrócił do pełnej sprawnej i nie wymaga leczenia.

W ocenie sądu – mając powyższe na uwadze - żądana przez powoda kwota zadośćuczynienia w wysokości 20 000 zł ( łącznie z kwotą już wypłaconą przez pozwanego 27 500 zł ) jest wobec tego zbyt wygórowana. Sąd uznał za zasadne zasądzenie na rzecz powoda kwoty 5000 zł tytułem zadośćuczynienia, dochodząc do przekonania, że kwota ta, która łącznie z kwotą już wypłaconą powodowi wynosi 12 500 zł stanowi odpowiednią sumę i w pełni rekompensuje doznaną przez niego krzywdę, ból i niedogodności wynikające z wypadku.

W ocenie sądu za nieudowodnione uznać należało roszczenia o odszkodowanie w wysokości 2 500 zł za utracone dochody. Obowiązek wykazania ich wysokości ciążył bowiem – zgodnie z art. 6 k.c. - na powodzie. Żądanie zwrotu utraconego zarobku znajduje oparcie w przepisach art. 415 k.c. w zw. z art. 361 § 2 k.c., zgodnie z którym naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Wynika z niego, iż szkoda majątkowa w rozumieniu prawa cywilnego występuje w dwóch postaciach: straty, którą poniósł poszkodowany w wyniku zdarzenia szkodzącego (damnum emergens) oraz nie uzyskania przez niego korzyści (lucrum cessans). Utrata korzyści polega na niepowiększeniu się czynnych pozycji majątku poszkodowanego, które pojawiłyby się w tym majątku, gdyby nie zdarzenie wyrządzające szkodę. Szkoda związana z utraconymi korzyściami, w tym utraconym zarobkiem, ma zawsze charakter hipotetyczny, a więc musi być wykazana przez poszkodowanego z tak dużym prawdopodobieństwem, że w świetle doświadczenia życiowego uzasadnia przyjęcie, iż utrata spodziewanych korzyści rzeczywiście nastąpiła (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 października 1979 r., II CR 304/79, OSNC 1980/9/164). Ocena wartości utraconych korzyści jako szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym powinna być przy tym ustalona w oparciu o możliwości zarobkowe konkretnego poszkodowanego, a na stronie zgłaszającej takie roszczenie spoczywa ciężar wykazania, iż osiągnęłaby spodziewane korzyści w określonej wysokości z bardzo dużym prawdopodobieństwem, graniczącym z pewnością.

Jak wynika z załączonego wydruku z CEiDG ( k. 46 ) powód od 1 marca 2010 roku prowadzi działalność gospodarczą w związaną z doradztwem w zakresie i.. W 2014 roku powód osiągał dochody ze stosunku pracy oraz w znacznie mniejszej kwocie z działalności gospodarczej ( PIT za 2014 rok w aktach szkodowych ). Przedstawione do akt sprawy ewidencje sprzedaży za okres od października do grudnia 2014 roku i za okres styczeń.- marzec 2015 roku ( k. 47-51 i 55-61 ) oraz deklaracja dla podatku VAT za 4 kwartał 2014 roku i 1 kwartał 2015 roku ( k. 52-53 i 62-63 ) potwierdzają, że w okresie objętym żądaniem pozwu ( marzec 2015 roku ) powód miał obroty i odprowadzał podatek VAT, natomiast nie wykazują wysokości osiąganego dochodu. Dowodem wykazującym wysokość dochodu powoda nie jest także sporządzony samodzielnie przez powoda wydruk podsumowania księgi za styczeń-marzec 2015 roku ( k. 54 ), z którego zresztą wynika, że w marcu 2015 roku, a więc w czasie gdy powód powinien przebywać na zwolnieniu lekarskim i nie pracować osiągnął przychód wyższy niż w lutym 2015 roku. Należy też wskazać, że pozwany nie uchylał się od odpowiedzialności w tym zakresie i w trakcie likwidacji szkody wypłacił powodowi zaliczkę z tego tytułu w wysokości 500 zł. Odmowa wypłaty wynikała z nieprzedstawienia przez powoda dokumentów wykazujących wysokość dochodu. Również w postępowaniu przed sądem poza wyżej wymienionymi powód nie złożył innych dokumentów pozwalających na ustalenie wysokości jego dochodu w marcu 2015 roku ( choćby zeznania podatkowego za 2015 rok ), nie wskazał również czy został mu wypłacony zasiłek chorobowy, którego wypłata miałaby wpływ na wysokość szkody.

Niezasadne okazało się również żądanie ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za mogące powstać w przyszłości dalsze szkody i krzywdy związane z doznanymi urazami. Interes prawny w ustaleniu odpowiedzialności za ewentualną szkodę na przyszłość, na podstawie art. 189 k.p.c., istnieje gdy istnieje obiektywna niepewność stanu faktycznego ( tak wyrok SN z dnia 14 marca 2012 r., II CSK 252/11, LEX nr 1169345). Podobne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 marca 2010 r. IV CSK 410/09 wskazując, że „pod rządem art. 442 ¹ § 3 k.c. powód dochodzący naprawienia szkody na osobie może mieć interes prawny w ustaleniu odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości”. W uzasadnieniu wyroku Sąd Najwyższy wskazuje, że kolejny proces odszkodowawczy w związku z ujawnieniem się kolejnych szkód może toczyć się po wielu latach po zdarzeniu powodującym szkodę a wówczas pojawić się mogą po stronie poszkodowanego – na którym spoczywa obowiązek dowiedzenia wszystkich przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej – trudności dowodowe. Ustalenie odpowiedzialności na przyszłość zwalnia poszkodowanego z obowiązku udowodnienia istnienia wszystkich przesłanek odpowiedzialności podmiotu na którym ta odpowiedzialności ciąży. Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy trzeba podkreślić, że zgromadzony materiał dowodowy sprawy nie daje podstawy do przyjęcia, że po wydaniu wyroku mogą ujawnić się kolejne skutki wypadku. Powód zakończył leczenie, nie wymagał, ani nie wymaga zabiegów leczniczych czy rehabilitacyjnych. Z opinii biegłych wynika, że rokowania co do stanu zdrowia powoda na przyszłość są dobre, biegli wskazali, że proces leczenia u powoda został zakończony, a doznane urazy nie wywołały żadnych trwałych skutków w jego zdrowiu. Wobec tego brak jest podstaw do ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za mogące powstać dalsze szkody i krzywdy związane z doznanymi przez powoda urazami.

Mając na uwadze powyższe sąd w pkt. I wyroku zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5 000 zł tytułem zadośćuczynienia, a w pozostałym zakresie powództwo oddalił w pkt. II wyroku.

O odsetkach sąd orzekł w oparciu o art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zgodnie natomiast z art. 455 k.c. jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. W tym względzie należy jednak zwrócić uwagę na szczególny charakter spraw o zadośćuczynienie za doznaną krzywdę. Zgodnie z poglądem występującym w orzecznictwie wymagalność roszczenia o zadośćuczynienie za krzywdę, a tym samym i początkowy termin naliczania odsetek za opóźnienie w zapłacie należnego zadośćuczynienia, może się różnie kształtować w zależności od okoliczności sprawy. Terminem od którego należą się odsetki za opóźnienie w zapłacie zadośćuczynienia za krzywdę może być, w zależności od okoliczności sprawy, zarówno dzień poprzedzający wyrokowanie o zadośćuczynienie, jak i dzień tego wyrokowania. (wyr. Sądu Apelacyjnego z dnia 24 listopada 2017 r. sygn. akt I ACa 638/17). Na gruncie niniejszej sprawy kwota zadośćuczynienia została ustalona dopiero w trakcie procesu, bowiem dopiero wtedy ustalono rozmiar uszczerbku na zdrowiu powoda na podstawie wydanych w sprawie opinii biegłych. Powyższe oznacza, że pozwany znajduje się w stanie opóźnienia dopiero od dnia wydania wyroku i od tego dnia należało zasądzić odsetki za opóźnienie.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 2 k.p.c. stosunkowo je rozdzielając. Powód wygrał sprawę w 22%, a pozwany w 78%. W skład kosztów, które poniósł pozwany weszły koszty zastępstwa procesowego w wysokości 2.400,00 złotych (stosownie do § 6 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu), a w skład kosztów powoda oprócz kwoty 2400 zł kosztów zastępstwa procesowego, kwota 1125 zł opłaty od pozwu oraz 1000 zł zaliczki na poczet opinii biegłych. Wobec tego należało zasądzić od powoda na rzecz pozwanego kwotę 876, 50 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Należało także rozliczyć wydatki, które częściowo zostały pokryte z wpłaconej przez powoda zaliczki, a częściowo z sum budżetowych Skarbu Państwa. Na kwotę wydatków złożyły się koszty wynagrodzenia biegłych w łącznej wysokości: 3 719,97 złotych. Kwotę 1000 złotych wypłacono biegłym z zaliczki w wysokości 1000 złotych wpłaconej przez powoda. Pozostałą kwotę 2 719,97 zł wypłacono tymczasowo z sum budżetowych Skarbu Państwa, wobec czego Sąd nakazał ją pobrać – zgodnie z art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych - stosunkowo od strony powodowej i pozwanej. Stosownie bowiem do treści art. 83 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie sąd orzeka o poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa wydatkach, stosując odpowiednio przepisy art. 113. Zgodnie zaś z przepisem art. 113 ust. 1 ww. ustawy kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu.

SSR Agnieszka Kamińska-Urbańska

z/ odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda

SSR Agnieszka Kamińska-Urbańska