Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 26 listopada 2021 roku (data nadania przesyłki poleconej) powodowie M. R. i W. R. wnieśli o zasądzenie na rzecz każdego z nich od strony pozwanej T. P. sp. z o.o. z siedzibą w W. kwoty po 4.245 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 20 sierpnia 2021 roku do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że strony w dniu 23 czerwca 2021 roku zawarły umowę o udział w imprezie turystycznej, której przedmiotem było zorganizowanie przez stronę pozwaną wczasów dla dwóch osób w terminie od 08 sierpnia 2021 roku do dnia 22 sierpnia 2021 roku na g. wyspie E. za cenę 8.490 zł. W ocenie powodów w docelowym miejscu podróży występowały nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności obejmujące poważne problemy związane z bezpieczeństwem powodów powodujące znaczne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzkiego w postaci fali pożarów dlatego też w dniu 05 sierpnia 2021 roku skutecznie odstąpili od umowy z pozwanym na podstawie art. 47 ust. 4 ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych. Dodatkowo wskazali, że gdyby nie uznać, że zachodziły przesłanki do odstąpienia od umowy ma podstawie ww. przepisu to doszło do rezygnacji, o której mowa w art. 47 ust. 1 i 3 powołanej ustawy i wówczas przysługuje im zwrot 20% ceny imprezy turystycznej. (pozew - k. 2-13; koperta z odciskiem datownika pocztowej placówki nadawczej – k. 44)

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym, wydanym w dniu 18 grudnia 2021 roku pod sygn. II Nc 12712/21 orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu. (nakaz zapłaty – k. 45)

Od ww. nakazu zapłaty pozwany T. P. sp. z o.o. wniósł sprzeciw, zaskarżając go w całości oraz wnosząc o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powodów na jego rzecz kosztów postępowania według norm przewidzianych.

Powyższe pozwany argumentował tym, że na dzień złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy nie było podstaw do bezkosztowego odstąpienia od imprezy turystycznej na podstawie art. 47 ust. 4 ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych albowiem nie spełniła się wskazana w tym przepisie przesłanka znaczącego wpływu na realizację imprezy turystycznej lub przewóz podróżnych do miejsca docelowego. Podniósł, że przedmiotowa impreza turystyczna odbyła się zgodnie z planem i spośród 30 uczestników jedynie powodowie nie wzięli w niej udziału. Dodał, że powodowie nie wykazali, że w hotelu, w którym mieli przebywać odczuwalne były skutki pożaru i że zagrożone było ich bezpieczeństwo. Zwrócił uwagę, że w G. co roku występują temperatury skutkujące pożarami i nie może ponosić odpowiedzialności za to na co nie ma wpływu, tj. za funkcjonowanie natury i środki bezpieczeństwa podejmowane przez władze. Pozwany podniósł również, że pismo powodów z 05 sierpnia 2021 roku nie zawiera wyraźnego oświadczenia o ostatecznej rezygnacji z wyjazdu z uwzględnieniem kosztów tej rezygnacji. (sprzeciw – k. 48-49)

Ustosunkowując się do powyższego powodowie podnieśli brak udowodnienia, że impreza turystyczna się odbyła i że pożary o skali jak podczas planowanego wyjazdu występują w G. co roku. Niezależnie od powyższego wskazali, że dla oceny skuteczności bezkosztowego odstąpienia od umowy znaczenie ma to czy pożar miał znaczący wpływ na realizację imprezy turystycznej, a nie to czy wyjazd może albo nie może dojść do skutku. Zwrócili także uwagę na to, że okoliczności występujące w miejscu docelowym lub jego najbliższym otoczeniu, o których mowa w ww. art. 47 ust. 4, nie można ograniczać do obiektu, w którym ma nastąpić nocleg. (pismo procesowe – k. 64-65)

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

W dniu 23 czerwca 2021 roku, M. R., działając w imieniu własnym oraz W. R., zawarła z biurem podróży T. P. Sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę o udział w imprezie turystycznej – nr rezerwacji (...). Przedmiotem umowy było zorganizowanie przez ww. biuro podróży, zagranicznych wczasów na przybrzeżnej greckiej wyspie E. (gr. E.), w terminie od dnia 08 sierpnia 2021 roku do dnia 22 sierpnia 2021 roku dla dwóch uczestników. Koszt imprezy turystycznej wyniósł 8.490 zł. Cena usługi turystycznej zawierała koszty podróży samolotem z K. do A. i z powrotem wraz z transportem do/z E., zakwaterowanie w trzygwiazdkowym hotelu E. B. wyżywienie i ubezpieczenie.

Treść zawartej umowy regulowały Warunki Imprez (...) (dalej, jako WIT), które w punkcie 1.4 wskazywały, że zgłaszający, który zawarł umowę czyni to także, w imieniu wszystkich zgłoszonych na umowie uczestników imprezy turystycznej. W punkcie 6 WIT określono zasady rezygnacji z udziału w imprezie, wskazując, że klient może odstąpić od umowy w każdym czasie przed rozpoczęciem imprezy turystycznej informując pisemnie organizatora o swojej rezygnacji. Za datę rezygnacji uznawało się dzień wpływu do punktu sprzedaży, w którym umowa została zawarta, pisemnej informacji o rezygnacji klienta. Rezygnacja wiązała się z koniecznością uiszczenia przez klienta opłaty z tytułu odstąpienia od umowy, której wysokość kształtowała się następująco: a) 25% ceny imprezy przy rezygnacji do 36 dni przed datą rozpoczęcia imprezy; b) 40% ceny imprezy przy rezygnacji w okresie między 35 a 25 dniem przed datą rozpoczęcia imprezy; c) 50% ceny imprezy przy rezygnacji w okresie między 24 a 18 dniem przed datą rozpoczęcia imprezy; d) 60% ceny imprezy przy rezygnacji w okresie między 17 a 11 dniem przed datą rozpoczęcia imprezy; e) 80% ceny imprezy przy rezygnacji w okresie między 10 a 4 dniem przed datą rozpoczęcia imprezy; f) 90% ceny imprezy przy rezygnacji od 3 dnia przed datą rozpoczęcia imprezy lub jej nierozpoczęcia. Wyżej wymieniona opłata miała zostać potrącona przez organizatora z zapłaconej ceny za imprezę. Zwrot wpłaconej przez klienta ceny miał nastąpić w terminie 14 dni od daty odstąpienia od umowy. Bezkosztowe odstąpienie od umowy przez zgłaszającego przed rozpoczęciem imprezy turystycznej mogło nastąpić w przypadku wystąpienia nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności występujących w miejscu docelowym lub jego najbliższym sąsiedztwie, które mają znaczący wpływ na realizację imprezy turystycznej lub przewóz podróżnych do miejsca docelowego (pkt 6.6).

(fakty bezsporne, a nadto dowód : umowa o udział w imprezie turystycznej - k. 17, WIT – k. 19-22v)

Przy zawieraniu umowy uiszczona została zaliczka na poczet ceny imprezy turystycznej w kwocie 2.024 zł. Pozostałą do zapłaty kwotę 6.466 zł uiszczono 12 lipca 2021 roku.

(fakt bezsporny, a nadto dowód: potwierdzenie przelewu – k. 18; umowa o udział w imprezie turystycznej - k. 17)

Powszechnie wiadomo, że od początku 2020 roku świat zmaga się z nowym k. – (...)2 powodującym chorobę (...)19. Jej źródłem były zachorowania w C., gdzie na przełomie 2019 i 2020 roku liczba zakażeń wynosiła kilkaset przypadków dziennie, z których kilkaset zakończyło się zgonem. W dniu 30 stycznia 2020 roku Komitet Światowej Organizacji Zdrowia ds. Zagrożeń zarekomendował ogłoszenie stanu zagrożenia zdrowia publicznego o zasięgu międzynarodowym. W odpowiedzi na tę decyzję wiele państw zamknęło swoje granice. W dniu 28 lutego 2020 roku także w Polsce podejmowano już pierwsze nieoficjalne kroki związane z szerzącym się nowym wirusem (np. uruchomiono infolinię NFZ, zadecydowano o wypłacie zasiłków chorobowych w okresie kwarantanny, część uniwersytetów wstrzymała wyjazdy studentów). W dniu 4 marca 2020 roku w Polsce zdiagnozowano pierwszy przypadek zachorowania na k. Światowa Organizacja Zdrowia uznała epidemię koronawirusa za pandemię. Po tej dacie – 11 i 12 marca 2020 roku wiele państw zapowiedziało zawieszenie ruchu międzypaństwowego zarówno w obrębie Europy, jak też pomiędzy kontynentami. Rozprzestrzenianie się choroby (...)19 stało się głównym tematem rozmów prywatnych i doniesień medialnych.

( fakty nie wymagające dowodu, gdyż informacja o nich jest powszechnie dostępna – art. 228 § 2 k.p.c. ).

E. (E.) jest drugą po K. co do wielkości wyspą G. i zarazem głównym szlakiem turystycznym. Położona jest najbliżej A.. Od kontynentalnej G. jest oddzielona wąskimi zatokamiE. (...)oraz znajdującą się pomiędzy nimi cieśninąE., a jej brzegi są połączone z kontynentem mostem. Na północy wyspa oddzielona jest od kontynentu cieśniną T. Na południu wyspy cieśnina P.. E. rozszerza się, tworząc Z. P.. Od wyspy A. E. oddzielona jest Cieśniną K.. Wyspa jest górzysta, najwyższe pasma mają do 1743 m n.p.m., teren wyspy to także rzeki, lasy sosnowe i liściaste, pola oliwne, a nawet gorące źródła. Gospodarka opiera się na uprawie winorośli, oliwek.

( fakty nie wymagające dowodu, gdyż informacja o nich jest powszechnie dostępna – art. 228 § 2 k.p.c., a nadto dowód: przesłuchanie powódki – k. 99v; przesłuchanie powoda – k. 99v).

Na początku sierpnia 2021 roku potężne upały nawiedziły południową Europę, w tym G. i były przyczyną gigantycznych pożarów. Była to najgorsza fala upałów w G.od lat 80 XX wieku . Pożary w G. objęły przede wszystkim wyspę E. (E.) (od co najmniej 04 sierpnia) oraz półwysep P.. Znaczące pożary wybuchły również w A. w pobliżu A., O. i A., na wyspach R. i K. oraz rozprzestrzeniały się na kolejne miejscowości. Pożar pochłonął (w tym na wyspie E.) setki domów, budynków, samochodów oraz lasy, skutkował przerwami w dostawie prądu i wody oraz wstrzymywaniem ruchu na drogach krajowych i regionalnych. Organizowano zorganizowane ewakuacje ludności, w tym turystów z E.. Do wali z żywiołem oprócz straży pożarnej zaangażowano policję, wojsko, helikoptery i samoloty. Na prośbę G. pomocy udzielali również strażacy z innych państw, w tym z Polski. Z początkiem sierpnia władze zalecały mieszkańcom A., by nie wychodzili z domów i by nosili maski przeciw dymowe i przeciwpyłowe. Odradzano im otwierania okien. Przewidywano, że nawet po skończeniu się fali upałów zagrożenie pożarowe będzie wysokie, a to z powodu silnych wiatrów.

W dniu 06 sierpnia 2021 roku w oficjalnym serwisie internetowym Rzeczpospolitej Polskiej pojawił się komunikat związany z pożarami w G.. Władze Polski w związku z groźną dynamicznie rozwijającą się sytuacją pożarową w wielu miejscach w G., m.in. A. północnej i północno-wschodniej, północnej E. i P., apelowały do obywateli polskich przebywających w G. o zachowanie szczególnej ostrożności oraz śledzenia i bezwzględnego stosowania się do zaleceń przekazywanych przez lokalne służby porządkowe. Wskazano na prowadzenie przez władze g.akcji ratunkowych w kilkudziesięciu miejscach w kraju, ewakuacje ludzi, braki w dostawie prądu i możliwość czasowego wstrzymania ruchu na odcinkach dróg krajowych i regionalnych. Dodano, że w najbliższych dniach należy unikać zbędnych podróży i że zakazany jest wstęp oraz przebywanie w lasach i parkach.

( fakty nie wymagające dowodu, gdyż informacja o nich jest powszechnie dostępna – art. 228 § 2 k.p.c., a nadto dowody: artykuły prasowe – k. 24-36; komunikat z serwisu internetowego Rzeczpospolitej Polskiej - k. 37; przesłuchanie powódki – k. 99v; przesłuchanie powoda – k. 99v)

M. R. i W. R. zdecydowali się na podróż do E. w celach wypoczynkowych. Nigdy wcześniej nie byli na E., chcieli ją zwiedzić oraz podziwiać rosnące na niej tysiącletnie gaje oliwne. Mieli w planach również wykupić na miejscu wycieczkę fakultatywną na wyspę S. i do A.. Powzięcie wiadomości o opisanej wyżej sytuacji w G. sprawiło, że M. R. i W. R. przestraszyli się. W rezultacie skontaktowali się z pracownikiem biura podróży, który nie mając wiedzy o tym jak wygląda sytuacja w G. skontaktował się z centralą, a następnie przekazał, że samoloty lądują w A. i biuro podróży jest gotowe zorganizować imprezę turystyczną. Ponieważ sytuacja w G.nie uległa poprawie, a pożary nie zostały zażegnane M. R. i W. R. obawiając się o własne życie i zdrowie postanowili odstąpić od umowy.

( dowód: przesłuchanie powódki – k. 99v; przesłuchanie powoda – k. 99v)

W konsekwencji pismem z dnia 05 sierpnia 2021 roku M. R. i W. R. na podstawie punktu 6 ppkt 6.6. WIT odstąpili od ww. umowy o udział w imprezie turystycznej powołując się na wystąpienie nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności występujących w miejscu docelowym lub jego najbliższym sąsiedztwie, które mają znaczący wpływ na realizację usługi turystycznej lub przewóz do miejsca docelowego. Wskazali na falę pożarów w G., w tym w A., gdzie miał nastąpić przylot oraz na wyspie E., gdzie jest zaplanowany pobyt. Powołali się również na wzrost liczby zachorowań nak.. M. R. i W. R. jednocześnie wezwali do zwrotu całości wpłaconych przez nich środków.

Pismo to zostało doręczone TUI Poland sp. z o.o. w dniu 05 sierpnia 2021 roku.

( fakty bezsporne, a nadto dowód : oświadczenie o odstąpieniu od umowy – k. 23)

W odpowiedzi T. P. sp. z o.o., pismem z 06 sierpnia 2021 roku, poinformowało M. R. i W. R., że bezkosztowe odstąpienie od umowy nie jest możliwe albowiem mimo pożarów na chwilę obecną imprezy turystyczne z wylotami do G. są realizowane zgodnie z planem. Dodał, że stale monitoruje rozwój sytuacji w G. i analizuje jej wpływ na imprezy turystyczne klientów.

(dowód : pismo z dnia 06 sierpnia 2021 roku – k. 38)

W piśmie z dnia 25 sierpnia 2021 roku oraz w wiadomości mailowej z 26 sierpnia 2021 roku M. R. i W. R. podtrzymali swoje stanowisko w przedmiocie bez kosztowego odstąpienia od umowy i wezwali T. P. sp. z o.o. do zapłaty na ich rzecz kwoty 8.490 zł w terminie 14 dni od otrzymania pisma. Pismo to zostało doręczone T. P.sp. z o.o. w dniu 30 sierpnia 2021 roku.

(dowód : wiadomość mailowa z 26 sierpnia 2021 roku – k. 40; pismo z dnia 25 sierpnia 2021 roku – k. 39-39v; potwierdzenie nadania i odbioru – k. 41)

T. P. sp. z o.o. w piśmie z dnia 28 października 2021 roku poinformowało M. R. i W. R., że samo wystąpienie nieuniknionych i nadzwyczajnych w miejscu docelowym lub jego najbliższym sąsiedztwie nie uprawnia podróżnego do bezkosztowego odstąpienia od umowy o udział w imprezie turystycznej. Wskazano również, że nie przysługuje im zwrot jakiejkolwiek części wpłaconej kwoty albowiem do dnia wylotu nie poinformowali czy akceptują koszty anulacji i odstępują od umowy.

(dowód : pismo z dnia 28 października 2021 roku – k. 42-43)

Do chwili zamknięcia rozprawy T. P. sp. z o.o. nie wypłaciło na rzecz M. R. i W. R. jakichkolwiek kwot.

(fakt bezsporny)

T. P. sp. z o.o. zorganizowało imprezę turystyczną w dniach 08 sierpnia 2021 roku do dnia 22 sierpnia 2021 roku na E., w której mieli uczestniczyć M. R. i W. R..

(dowód : zeznania świadka J. Ż. - k. 109v-110)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane w jego opisie dokumenty, które nie budziły wątpliwości Sądu co do ich prawdziwości oraz mocy dowodowej. W ocenie Sądu dowody te, w zakresie w jakim stanowiły podstawę poczynionych w niniejszej sprawie ustaleń faktycznych, tworzą zasadniczo spójny i niebudzący wątpliwości w świetle wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, a przez to zasługujący na wiarę materiał dowodowy.

Przy dokonywaniu ustaleń faktycznych, Sąd oparł się również na zeznaniach świadka J. Ż. oraz na przesłuchaniu w charakterze strony powoda i powódki.

Sąd ocenił zeznania świadka J. Ż. jako wiarygodne aczkolwiek mało przydatne. Z jej zeznań wynika jedynie to, że pozwany zorganizował imprezę turystyczną, w której powodowie mieli wziąć udział. Z racji przydzielonych jej obowiązków służbowych świadek nie wiedziała jednak jak wyglądała sytuacja w G., w tym w A. i na wyspie E., spowodowana pożarami oraz jak wpłynęła ona na przebieg imprezy turystycznej. Nie była w stanie udzielić odpowiedzi na pytanie, czy któryś z uczestników skarżył się na pobyt i składał reklamacje. Nie wiedziała również czym kierowano się podejmując decyzję o zorganizowaniu imprezy turystycznej mimo pożarów i oficjalnych komunikatów władz polskich.

Dokonując oceny przesłuchania powodów Sąd miał na uwadze, iż są oni osobami bezpośrednio zainteresowanymi korzystnym dla siebie wynikiem niniejszego postępowania, w związku z tym ocena ta wymagała szczególnie ostrożnej i krytycznej analizy ich treści. Ostatecznie Sąd, co do zasady dał im wiarę w całości albowiem są spójne, rzeczowe i logiczne oraz znajdują potwierdzenie w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, jak również nie są wewnętrznie sprzeczne.

Czyniąc ustalenia faktyczne Sąd również uwzględnił, zgodne twierdzenia stron w trybie art. 229 k.p.c. oraz twierdzenia strony, którym przeciwnik nie przeczył w trybie art. 230 k.p.c.

Podstawę ustaleń faktycznych stanowiły także fakty notoryjne, powszechnie znane dotyczące pożarów, które miału miejsce w sierpniu 2021 roku w południowej Europie, w tym G.oraz położenia i ukształtowania terenu wyspy E..

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Roszczenie powodów zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 494 § 1 k.c. strona, która odstępuje od umowy wzajemnej (a taką umową jest łącząca strony umowa o świadczenie usług turystycznych), obowiązana jest zwrócić drugiej stronie wszystko, co otrzymała od niej na mocy umowy, a druga strona obowiązana jest to przyjąć, natomiast strona, która odstępuje od umowy, może żądać nie tylko zwrotu tego, co świadczyła, lecz również na zasadach ogólnych naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania.

Stosownie do treści art. 47 ust. 4 ustawy z dnia 24 listopada 2017 roku o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych (Dz. U. Dz.U. z 2019 roku, poz. 548 t.j.; dalej, jako ustawa o imprezach turystycznych), który jest przepisem szczególnym do art. 494 § 1 k.c. podróżny może odstąpić od umowy o udział w imprezie turystycznej przed rozpoczęciem imprezy turystycznej bez ponoszenia opłaty za odstąpienie w przypadku wystąpienia nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności występujących w miejscu docelowym lub jego najbliższym sąsiedztwie, które mają znaczący wpływ na realizację imprezy turystycznej lub przewóz podróżnych do miejsca docelowego. Podróżny może żądać wyłącznie zwrotu wpłat dokonanych z tytułu imprezy turystycznej, bez odszkodowania lub zadośćuczynienia w tym zakresie. Podróżnym – zgodnie z art. 4 pkt 6) ustawy jest każdy, kto chce zawrzeć umowę lub jest uprawniony do podróżowania na podstawie umowy zawartej w zakresie stosowania ustawy.

Postanowienie zawarte w pkt 6.6 Szczegółowych W. P. sp. z o.o. z siedzibą w W. stanowi w istocie powtórzenie treści art. 47 ust. 4 ustawy o imprezach turystycznych. Stanowi ono, że zgłaszający może odstąpić od umowy przed rozpoczęciem imprezy turystycznej bez ponoszenia opłaty za odstąpienie w przypadku występowania nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności występujących w miejscu docelowym lub jego najbliższym sąsiedztwie, które mają znaczący wpływ na realizację imprezy turystycznej lub przewóz do miejsca docelowego. Zgłaszający może żądać wyłącznie zwrotu zapłaconej kwoty bez dochodzenia odszkodowania lub zadośćuczynienia w tym zakresie.

Przepis art. 4 pkt 15 ustawy o imprezach turystycznych definiuje pojęcie „nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności” jako sytuację pozostającą poza kontrolą strony powołującej się na taką sytuację, której skutków nie można było uniknąć, nawet gdyby podjęto wszelkie rozsądne działania. W motywie 31 preambuły dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2015/2302 z 25 listopada 2015 roku w sprawie imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych, zmieniającej rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 i dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/83/UE oraz uchylającej dyrektywę Rady 90/314/EWG (Dz.Urz.UE.L 2015 Nr 326, str. 1), którą implementuje ustawa o imprezach turystycznych, wskazano, że nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności mogą obejmować na przykład działania wojenne, inne poważne problemy związane z bezpieczeństwem, takie jak terroryzm, znaczące zagrożenie dla zdrowia ludzkiego, takie jak wybuch epidemii poważnej choroby w docelowym miejscu podróży lub katastrofy naturalne, takie jak powodzie lub trzęsienia ziemi, lub warunki pogodowe uniemożliwiające bezpieczną podróż do miejsca docelowego uzgodnionego w umowie o udział w imprezie turystycznej. Przy ocenie, czy dane okoliczności mają nieunikniony i nadzwyczajny charakter należy stosować kryteria obiektywne, aczkolwiek w pewnych okolicznościach mogą być brane pod uwagę czynniki dotyczące konkretnego podróżnego.

W realiach niniejszej sprawy powodowie złożyli 05 sierpnia 2021 roku pozwanemu oświadczenie o odstąpieniu od umowy o świadczenie usług turystycznych w trybie pkt 6.6 WIT, a zarazem art. 47 ust. 4 ustawy o imprezach turystycznych w związku z na falą pożarów w G., w tym w docelowym miejscu przylotu (A.) oraz w docelowym miejscu pobytu (E.), a także w związku z wybuchem epidemii wirusa (...)2. Okoliczność ta była pomiędzy stronami bezsporna, a spór koncentrował się wobec zasadności złożenia przez podróżnych przedmiotowego oświadczenia.

Okoliczności odstąpienia przez powodów od przedmiotowej umowy pozwalały na stwierdzenie, że złożone przez nich oświadczenie było uzasadnione na podstawie pkt 6.6 WIT i przepisów ogólnych, tj. art. 47 ust. 4 ustawy o imprezach turystycznych.

W momencie składania oświadczenia o odstąpieniu od umowy 05 sierpnia 2021 roku sytuacja pożarowa w G. była na tyle niebezpieczna, że uzasadniona była konkluzja, iż zaistniały nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności, które miały znaczący wpływ na realizację imprezy turystycznej lub przewóz podróżnych do miejsca docelowego. Kwestia występowania nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności nie budziła wątpliwości. W pierwszej kolejności wskazać należy, że ustawodawca w art. 47 ust. 4 ustawy o imprezach turystycznych nie wymaga aby okoliczności te uniemożliwiały całkowicie wyjazd lub korzystanie z usług turystycznych w miejscu docelowym. Wymagane jest jedynie, aby nadzwyczajne i nieuniknione okoliczności miały znaczący wpływ na realizację imprezy turystycznej lub przewóz. Zatem zamknięcie hoteli, granic czy zawieszenie pasażerskiego ruchu lotniczego międzypaństwowego przed złożeniem oświadczenia o odstąpieniu nie było w świetle art. 47 ust. 4 ustawy o imprezach turystycznych i zarazem pkt 6.6 WIT warunkiem sine qua non skutecznego odstąpienia przez powodów od umowy.

Na początku sierpnia 2021 roku potężne upały nawiedziły południową Europę, w tym G. i były przyczyną gigantycznych pożarów. Pożary wG. objęły przede wszystkim wyspę E. (E.), półwysep P. i A., w tym okolice A. oraz rozprzestrzeniały się na kolejne miejscowości. Była to najgorsza fala upałów w G.od lat 80 XX wieku, a do walki z pożarem oprócz straży pożarnej zaangażowano policję, wojsko, helikoptery i samoloty oraz konieczna stała się pomoc strażaków z innych państw. Przewidywano, że nawet po skończeniu się fali upałów zagrożenie pożarowe będzie wysokie. Od początku pożar pochłonął setki budynków, dorobek ludzi, przyrodę, skutkował śmiercią lub obrażeniami ludzi i zwierząt, przerwami w dostawie prądu i wody, wstrzymywaniem ruchu oraz ewakuacją ludności.

W istotę imprezy turystycznej wpisuje się wypoczynek, będący następstwem realizacji usług przez organizatora, a nie ciągła troska o własne zdrowie i życie, obawa o ryzyko dotarcia lub wzniecenia pożaru blisko miejsca pobytu, zamknięcia ośrodka, konieczności ewakuacji, o warunki powrotu do domu i poniesienie kosztów z tym związanych. Stan faktyczny przedmiotowej sprawy obrazuje jak dynamicznie i gwałtownie zmieniała się sytuacja pożarowa na terenieG., w tym w miejscu do którego miał nastąpić przylot (A.), a następnie pobyt (wyspa E.). Obawy powodów, które to opisali w swych zeznaniach, znajdowały swe podstawy w doniesieniach medialnych i informacjach, jakie były przekazywane przez przedstawicieli władz publicznych.

Nie sposób stwierdzić, że dynamicznie rozwijająca się sytuacja pożarowa w wielu miejscach na raz w G., w tym przede wszystkim objęcie pożarami wyspy E. i A., spalenie setek budynków i domów mieszkalnych, lasów, gajów oliwnych, przerwy w dostawie prądu i wody, ograniczenia ruchu na drogach czy ewakuacja ludności, w tym z wyspy E., pozostawały bez wpływu na możliwość realizacji zaplanowanej usługi turystycznej. Podróżni mogli realnie obawiać się – obserwując dynamicznie zmieniającą się sytuację pożarową, rozprzestrzenianie się gigantycznych pożarów, w tym na E. – że realizacja zaplanowanej na 08-22 sierpnia 2021 roku imprezy turystycznej będzie niemożliwa lub będzie wiązała się z nadmiernymi niedogodnościami związanymi z brakiem możliwości podziwiania pięknych krajobrazów i korzystania z atrakcji jakie oferuje E. oraz zwiedzania innych zakątkówG.. Mogli obawiać się, że panujące na wyspie warunki będą stanowiły realne zagrożenie dla zdrowia i życia uczestników tej imprezy poprzez ryzyko znalezienia się w strefie objętej pożarem lub jego oddziaływaniem, wdychania i zatrucia się toksycznymi produktami rozkładu termicznego i spalania materiałów, objęcia oddziaływaniem promieniowania cieplnego i związanego z nim oparzenia skóry oraz dróg oddechowych, czy wreszcie ryzyko śmierci, a nawet ryzyko związane z problemem powrotu do kraju. Nie sposób natomiast wymagać od podróżnych, aby przy tak nietypowej, nagłej i dynamicznej zmianie sytuacji pożarowej decydowali się na realizację wycieczki turystycznej. Już w momencie składania przez powodów kwestionowanych oświadczeń o odstąpieniu od umowy istniało bowiem ryzyko znalezienia się w obrębie pożaru, a co najmniej brak możliwości podziwiania krajobrazów, zwiedzania i korzystania z miejscowych atrakcji, co wiązałoby się dla nich z dużymi niedogodnościami oraz stresem i w rezultacie uniemożliwiałoby im odbycie wycieczki w zaplanowany sposób. Wybierając się w podróż do innych zakątków świata warto poznać tamtejszą kulturę i tradycję oraz skorzystać z oferowanych atrakcji. Temu właśnie służą podróże i takie też były plany powodów.

Nadmienić przy tym należy, że również władze polskie przestrzegały przez pobytem w G., w tym przede wszystkim w A. i na wyspie E.. Zachęcały do rezygnacji z podróży do G., a do tych obywateli, którzy przebywali już w G. apelowano o zachowanie szczególnej ostrożności oraz śledzenie i bezwzględne stosowanie się do zaleceń przekazywanych przez lokalne służby porządkowe.

W ocenie Sądu wszystkie opisane powyżej okoliczności przesądzają o tym, że oświadczenie o odstąpieniu od umowy na podstawie pkt 6.6 WIT i zarazem art. 47 ust. 4 ustawy o imprezach turystycznych złożone 05 sierpnia 2021 roku było skuteczne i powodowało rozwiązanie umowy. W związku z tym strona pozwana zobowiązana była do zwrotu tego, co powodowie świadczyli na jej rzecz – 8.490 zł, tj. po 4.245 zł na rzecz każdego z nich, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 20 sierpnia 2021 roku. Pozwana, jako organizator turystyki, na podstawie art. 47 ust. 6 ustawy o imprezach turystycznych i zarazem pkt 6.2 WIT, zobowiązana była w przypadku odstąpieniu od umowy na podstawie art. 47 ust. 4 tej ustawy (pkt 6.6 WIT) dokonać zwrotu wpłat dokonanych przez podróżnych z tytułu imprezy turystycznej, w terminie 14 dni od dnia rozwiązania umowy o udział w imprezie turystycznej. Skoro powodowie odstąpili od umowy w dniu 05 sierpnia 2021 roku to termin na spełnienie przez pozwaną świadczenia upływał 19 sierpnia 2021 roku. Ponieważ pozwana nie spełniła świadczenia to od dnia następnego powodom należne są odsetki ustawowe za opóźnienie na podstawie art. 481 k.c.

Uznając zatem roszczenia powodów za zasadne, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz każdego z nich kwotę 4.245 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 20 sierpnia 2021 roku, o czym orzekł w pkt. I i II wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., tj. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Po stronie każdego z powodów w związku z niniejszym postępowaniem powstały koszty w wysokości 1.317 złotych (400 złotych tytułem opłaty od pozwu - art. 13 ust. 1 pkt 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, 900 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego - § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa i taką też kwotę Sąd przyznał od pozwanego na rzecz każdego z powodów - o czym orzekł w pkt. III i IV wyroku. Od zasądzonych na rzecz każdego z powodów kosztów procesu Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie, w oparciu o treść art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

Z uwagi na powyższe orzeczono jak w sentencji.

sędzia Aleksandra Owczarek-Konert

ZARZĄDZENIE

- odpis wyroku z uzasadnieniem proszę doręczyć pełn. pozwanego (bez pouczenia).

sędzia Aleksandra Owczarek-Konert