Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 12 grudnia 2019 r. (data nadania w placówce pocztowej k. 28) złożonym w Sądzie Rejonowym w N. T., powód L. Sp. z o.o. z siedzibą we W., działając przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym i zażądał zasądzenia na jego rzecz od pozwanego B. M.S.A. z siedzibą w W. kwoty w wysokości 894,35 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 22 grudnia 2016 r. do dnia zapłaty. Wniósł również o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że dnia 23 czerwca 2016 r. poprzednik prawny pozwanego banku, tj. E. B.S.A. z siedzibą we W. zawarł z K. K. umowę pożyczki (kredytu konsumenckiego) nr (...). Kwota udzielonego kredytu konsumenckiego wynosiła 44 429,33 zł. Tytułem prowizji bank pobrał kwotę 942,25 zł, która została sfinansowana w ten sposób, że pozwany w ramach udzielonego kredytu pożyczył konsumentowi środki na jej zapłatę.

Powód w dalszej części uzasadnienia wskazał, że konsument dokonał całkowitej spłaty pożyczki w dniu 8 grudnia 2016 r. tj. wcześniej niż przewidywał to harmonogram spłat. W związku z tym Bank był zobowiązany w terminie 14 dni od dnia dokonania wcześniejszej spłaty do rozliczenia z konsumentem spornej kwoty.

Jak wskazała strona powodowa 10 lipca 2019 r. między powodem a pożyczkobiorczynią zawarta została umowa cesji wierzytelności pieniężnej, która przysługiwała pożyczkobiorczyni od pozwanego z tytułu wcześniejszej spłaty w/w umowy pożyczki. Dnia 24 lipca 2019 r. powód skierował do pozwanego banku zawiadomienie o dokonanym przelewie wierzytelności oraz oryginał oświadczenia konsumenta o zwolnieniu pozwanego z tajemnicy bankowej. Jednocześnie Bank został wezwany do zapłaty spornej kwoty wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w terminie 3 dni od dnia doręczenia wezwania.

Materialnoprawną podstawę dochodzonego roszczenia stanowi art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (dalej: u.k.k.). Z daleko idącej ostrożności procesowej powód wskazał także, że podstawę jego roszczenia może stanowić art. 385 ¹ § 1 k.c. oraz art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 410 § 2 k.c. Jak wskazał domaga się również odsetek od dnia 22 grudnia 2016 r., tj. od dnia następnego po upływie 14-dniowego terminu do rozliczenia umowy.

(pozew k. 1-3)

W dniu 14 stycznia 2020 r. w Sądzie Rejonowym w N. T., I W. C. wydany został nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (sygn. akt I C 1366/19).

(nakaz zapłaty k. 29)

Dnia 10 lutego 2020 r. (data nadania w placówce pocztowej k. 48) strona pozwana wniosła skutecznie sprzeciw od w/w nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości. Jeszcze przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy podniesiony został zarzut braku właściwości miejscowej sądu. Wskazano, że powód nie poczynił żadnej wzmianki uzasadniającej właściwość Sądu Rejonowego w N. T.i odstąpienie od reguły ogólnej z art. 30 k.p.c. Przywołany został jedynie art. 33 k.p.c. Kolejno pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Pozwany zakwestionował fakt zawarcia przez powoda z K. K. umowy przelewu wierzytelności, podnosząc, iż na etapie przedprocesowym przedmiotowa umowa nie została mu nigdy okazana. Jednocześnie zakwestionował również ważność tejże umowy ze względu na zawarcie jej przez cedenta pod wpływem błędu a nawet podstępu. Z ostrożności procesowej zakwestionowana została także poprawność wyliczenia roszczenia. Pozwany wskazał, że w związku z wcześniejszą całkowitą spłatą kredytu rozliczył się z kredytobiorczynią, w związku z czym K. K. nie posiadała żadnej wierzytelności wobec pozwanego banku, która mogłyby być przedmiotem cesji.

Uzasadniając swoje stanowisko pozwany podniósł, iż pobrana prowizja nie dotyczy okresu, o którym skrócono czas obowiązywania umowy, przez co nie znajdzie zastosowania art. 49 ust. 1 u.k.k. Nadmieniono, że dokonując wykładni przywołanego przepisu odwołać należałby się do literalnego brzmienia art. 16 ust. 1 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylającej dyrektywę Rady 87/102/EWG. Zdaniem pozwanego literalne brzmienie tego przepisu jednoznacznie wskazuje, iż intencją unijnego ustawodawcy, wprowadzającego regulację przedterminowej spłaty w kredytach konsumenckich, była redukcja kosztów powiązanych z okresem, o który następuje skrócenie obowiązywania umowy. Podniósł również, iż pobrana prowizja stanowiła tę część wynagrodzenia pozwanego banku, która związana była wyłącznie z jednorazowymi czynnościami wykonywanymi przez bank w związku z udzielenie pożyczki.

Mając na uwadze, iż powód powołał się na wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) z dnia 11 września 2019 r. wydany w sprawie C-383/18, pozwany wskazał, iż dokonana w w/w wyroku interpretacja Dyrektywy o kredycie konsumenckim (...) nie jest wiążąca dla pozwanego banku i wywołuje tylko skutki bezpośrednie wobec państw członkowskich UE co do obowiązku jej implementacji. Wiążące nie są również same przepisy Dyrektywy. Podniesiono również, iż TSUE dokonał wykładni jedynie na podstawie angielskiej i niemieckiej wersji językowej, zaś wersja polska ma inne brzmienie. Strona pozwana dodała także, iż wyrok TSU nie jest wiążący dla Sądu rozpoznającego niniejszą sprawę i wywołuje on skutki jedynie wobec Sądu, który zwrócił się z pytaniem prejudycjalnym. Podkreślone zostało, że wykładnia zaprezentowana przez TSUE jest uzasadniona celami ochrony konsumentów i nie powinna odnosić się wobec cesjonariusza, będącego przedsiębiorcą. Jego zdaniem wystąpienie przez stronę powodową z powództwem przeciwko bankowi jest nadużyciem prawa w rozumieniu art. 5 k.c. Ponadto pozwany podniósł, iż art. 49 u.k.k. jest jasny i winien być interpretowany zgodnie z zasadami wykładni językowej.

(sprzeciw od nakazu zapłaty k. 32-37)

Pismem z dnia 9 marca 2020 r. (data nadania w placówce pocztowej k. 59) powód podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko i ustosunkował się do zarzutów podniesionych przez pozwanego.

(pismo procesowe powoda k. 53-58)

Zarządzeniem z 29 maja 2020 r. pełnomocnicy stron zostali wezwani do wskazania czy wyrażają zgodę na rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym z uwagi na zagrożenie epidemiologiczne w terminie tygodniowym, pod rygorem uznania, że nie sprzeciwiają się rozpoznaniu sprawy na posiedzeniu niejawnym. Zarządzenie to doręczono skutecznie pełnomocnikom stron w dniach16 czerwca 2020 r. i 8 czerwca 2020 r. Do akt nie wpłynęły sprzeciwy wobec rozpoznania sprawy na posiedzeniu niejawnym.

(zarządzenie k. 60, dowody doręczenia k. 63-64)

Postanowieniem z dnia 20 października 2020 r. Sąd Rejonowy w N. T.stwierdził swoją niewłaściwość oraz przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu dla W. M. w W., jako sądowi właściwemu miejscowo.

(postanowienie k. 65)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany B. M.S.A. z siedzibą w W. został następcą prawnym E. B. S.A. z siedzibą we W. w wyniku połączenia obu podmiotów.

(bezsporne, a ponadto wydruk z KRS k. 25-26)

Dnia 23 czerwca 2016 r. K. K. zawarła z E. B.S.A. z siedzibą we W. umowę pożyczki powtórnej nr (...) Kwota pożyczki została określona na 44 429,33 zł (§ 1 ust. 2). Zgodnie z § 1 ust. 4 przedmiotowej umowy pożyczkobiorczyni zobowiązała się do zapłaty opłat, prowizji i innych kosztów związanych z udzieleniem pożyczki w wysokości 942,25 zł. Kwota ta została pobrana jednorazowo z kwoty udzielonej pożyczki (§ 1 ust. 5).

Umowa zawarta została na czas określony od dnia 23 czerwca 2016 r. r. do dnia 11 lipca 2025 r. (§ 1 ust. 1). Pożyczkobiorczyni zobowiązała się do spłaty pożyczki w 108 ratach, których wysokość wynosiła 604,32 zł, z wyjątkiem ostatniej raty wyrównawczej, która wynosić miała 602,708 zł (§ 2 ust. 1). Ponadto zgodnie z § 2 ust. 14 umowy pożyczkobiorczyni w każdym czasie była uprawniona do dokonania częściowej lub całkowitej wcześniejszej spłaty pożyczki. W paragrafie 2 ust. 16 przewidziano natomiast, że w przypadku całkowitej spłaty pożyczki bank dokona rozliczenia w terminie 14 dni od dnia spłaty pożyczki w całości.

(bezsporne, a ponadto kopia umowy pożyczki powtórnej nr (...) k. 21-24)

Dnia 8 grudnia 2016 r. pożyczkobiorczyni umową kredytu konsolidacyjnego powtórnego nr (...)zawartą z E. B. S.A. z siedzibą we W., dokonała wcześniejszej całkowitej spłaty zadłużenia, wynikającego z wyżej wskazywanej umowy pożyczki powtórnej.

(dowody: kopia umowy kredytu konsolidacyjnego powtórnego nr (...) wraz z harmonogramem spłat k. 14-19, kopia oświadczenia o spłacie zobowiązań konsolidowanych k. 20, oświadczenia pożyczkobiorczyni k. 10)

10 lipca 2019 r. K. K. zawarła z powodem umowę cesji wierzytelności nr (...). Przedmiotem umowy była wierzytelność pieniężna wynikająca z umowy pożyczki nr (...) przysługująca cedentowi w stosunku do pozwanego banku wraz z wszystkimi związanymi z tą wierzytelnością prawami (m.in. odsetkami za zwłokę i opóźnienie).

(dowód: umowa cesji k. 11-12)

Pismem datowanym na dzień 10 lipca 2019 r. strona powodowa zawiadomiła pozwany bank o dokonanym przez pożyczkobiorczynię przelewie wierzytelności, a także o wyrażeniu przez nią zgody na uchylenie tajemnicy bankowej na rzecz powoda. Jednocześnie L. sp. z o.o. wezwał pozwanego do zapłaty spornej kwoty w terminie 3 dni od dnia doręczenia wezwania.

Pismem z dnia 7 sierpnia 2019 r. poprzednik prawny pozwanego banku udzielił odpowiedzi powodowi, wskazując, iż nie znalazł podstaw do przychylenia się do wniosku o realizację zwrotu.

(dowody: przedsądowe wezwanie do zapłaty k. 5, potwierdzenie odbioru k. 6, oświadczenia o zwolnieniu z tajemnicy bankowej k. 8-9, pismo z dnia 7 sierpnia 2019 r. k. 47)

Stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o okoliczności między stronami bezsporne oraz o wyżej powołane dokumenty i kopie dokumentów, które uznał w całości za wiarygodne. Przedłożone przez stronę powodową wyliczenia kosztów kredytu Sąd potraktował jako dokument prywatny, wzmacniający argumentację powoda w zakresie dochodzonego roszczenia, a w istocie powtarzający proste wyliczenia matematyczne zawarte w pozwie i możliwe do zweryfikowania bez konieczności korzystania z wiadomości specjalnych.

Sąd nie zrealizował wniosku pozwanego o zobowiązanie powoda do przedłożenia oryginałów umowy cesji. Przedłożona przez stronę powodową kopia umowy poświadczona za zgodność z oryginałem przez pełnomocnika nie budziła wątpliwości. Strona pozwana kwestionując fakt zawarcia tejże umowy nie przedłożyła także żadnych dowodów, które mogłyby wzbudzić co do niej wątpliwości. Nie zachodziły zatem okoliczności uzasadniające poddanie w wątpliwość załączonych kserokopii poświadczonych za zgodność z oryginałem przez pełnomocnika występującego w sprawie (art. 129 § 2 i 4 k.p.c.).

Postanowieniem z dnia 4 lutego 2021 r. tut. Sąd na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 3 k.p.c. pominął dowód z zeznań świadka K. K., uznając, iż dowód ten jest nieprzydatny do wykazania faktu nieważności umowy przelewu wierzytelności (k. 33v). Wskazać należy, iż zawarcie umowy pod wpływem błędu lub podstępu rzutuje na ocenę skuteczności umowy jedynie w przypadku złożenia przez stronę, której oświadczenie woli było dotknięte wadą oświadczenia o uchyleniu się od skutków takiego oświadczenia. W niniejszej sprawie okoliczności takie nie zostały nawet uprawdopodobnione. Nawet zatem gdyby przesłuchanie świadka wykazało zawarcie umowy pod wpływem błędu lub podstępu – nie doprowadziłoby to do uznania umowy cesji za nieważną. Pozostaje ona ważna i skuteczna. Pozwany nie wskazał także na czym miałby polegać rzeczony błąd czy podstęp. Antycypując ewentualne zarzuty co do wysokości wynagrodzenia uzyskanego przez konsumenta za dokonany przelew, wskazać należy, że sam fakt, iż wysokość tego wynagrodzenia nie odpowiada wysokości roszczenia kierowanego następnie do pozwanego nie pozwala na stawianie twierdzeń o wprowadzeniu konsumenta w błąd, czy też wykorzystaniu podstępu do zawarcia umowy. Niezależnie podkreślenia wymaga, że okazanie pozwanemu umowy cesji nie jest warunkiem jej skuteczności, a tym bardziej ważności. Powód dochował swoich obowiązków informując pozwanego o zmianie osoby wierzyciela w piśmie z 10 lipca 2019 r., (k. 5), a potwierdzeniem otrzymania tej informacji jest odpowiedź udzielona przez poprzednika prawnego pozwanego (k. 47)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

Powód domagał się zasądzenia od pozwanego kwoty w wysokości 894,35 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 22 grudnia 2016 r. do dnia zapłaty. Przedmiotem dochodzonego roszczenia był zwrot części prowizji.

W przedmiotowym sporze między stronami bezspornym było zawarcie między K. K. a poprzednikiem prawnym pozwanego banku umowy pożyczki powtórnej nr (...) jak również fakt jej wcześniejszej spłaty w dniu 8 grudnia 2016 r. Spór między stronami dotyczył samego faktu zawarcia umowy przelewu wierzytelności i jej ważności oraz zasadności dochodzenia zwrotu części prowizji we wskazanej przez powoda wysokości.

Podstawą dochodzonego roszczenia był art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r., o kredycie konsumenckim (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r., poz. 1083 ze zm., dalej jako: u.k.k.), zgodnie z którym w przypadku spłaty całości kredytu przed terminem określonym w umowie, całkowity koszt kredytu ulega obniżeniu o te koszty, które dotyczą okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy, chociażby konsument poniósł je przed tą spłatą. Art. 49 i 48 ustawy o kredycie konsumenckim stanowi efekt implementacji art. 16 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (...) z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylającej Dyrektywę 87/102/EWG (dalej: Dyrektywa (...)).

Definicja legalna terminu „całkowity koszt kredytu” znajduje się w art. 5 pkt 6 u.k.k. Zgodnie z powyższą definicją całkowity koszt kredytu to wszelkie koszty, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt, w szczególności są to odsetki, opłaty, prowizje, podatki i marże, jeżeli są znane kredytodawcy (lit. a), a także koszty usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń, w przypadku gdy ich poniesienie jest niezbędne do uzyskania kredytu lub do uzyskania go na oferowanych warunkach (lit. b). Wyjątkiem są koszty opłat notarialnych ponoszone przez konsumenta, które nie stanowią całkowitego kosztu kredytu.

Przywołany przepis art. 49 u.k.k. przewiduje zatem mechanizm obniżenia kosztów kredytobiorcy z tytułu umowy o kredyt konsumencki albo kosztów związanych z taką umową, ustanawiając zasadę proporcjonalnej redukcji tych kosztów. Jak wskazano w literaturze, w sytuacji gdy konsument dokona spłaty kredytu przed terminem określonym w umowie, proporcjonalnemu obniżeniu powinny ulec wszelkie koszty składające się na całkowity koszt kredytu w rozumieniu art. 5 pkt 6 u.k.k., włącznie z kosztami, których wysokość nie zależy od okresu obowiązywania umowy, czyli takimi jak opłaty i prowizje z tytułu wykonania przez bank czynności jednorazowych (Ł. Obzejta, Koszty związane z kredytem konsumenckim w związku z wyrokiem L. , LEX/el. 2019.). Podobne stanowisko zajął również K. Osajda wskazując, że koszty od których ponoszenia konsument zostaje zwolniony na podstawie art. 49 u.k.k., obejmują wszelkie świadczenia na rzecz kredytodawcy, które przekraczają wysokość kapitału. Zakres tych kosztów pozostaje szerszy od całkowitego kosztu kredytu w rozumieniu art. 5 pkt 6 u.k.k., może bowiem obejmować również roszczenia powstałe już po zawarciu umowy i niemożliwe do przewidzenia przez kredytodawcę w chwili jej zawarcia (K. Osajda (red.) Komentarz do art. 49 ustawy o kredycie konsumenckim, Legalis 2019).

Wskazać należy, że ostatnia część zdania art. 49 ust. 1 u.k.k. wyraźnie stanowi, iż obniżeniu podlegają również te z kosztów, które zostały poniesione przez konsumenta przed spłatą kredytu. W związku z powyższym uznać należy, że intencją ustawodawcy było nieróżnicowanie obniżenia kosztu kredytu od tego jaki charakter ma dany koszt i kiedy (w jakim czasie) został poniesiony. Przepis ten należy interpretować zgodnie z istotą i celem ustawy o kredycie konsumenckim. Bez wątpienia bowiem ratio legis tego przepisu jest zmniejszenie ciężarów finansowych konsumenta kredytobiorcy.

Zaprezentowane stanowisko znajduje potwierdzenie w judykaturze. Uchwałą z dnia 12 grudnia 2019 r., sygn. akt III CZP 45/19, Sąd Najwyższy stwierdził, że uprawnienie konsumenta do obniżenia całkowitego kosztu kredytu w przypadku jego spłaty w całości przed terminem określonym w umowie obejmuje także prowizję za udzielenie kredytu. Przywołać należy również stanowisko Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zawarte w wyroku z dnia 11 września 2019 r. w sprawie C-383/18 L. sp. z o.o. przeciwko (...) im. (...), S. B.S.A. orazm. (...)S.A. W niniejszym wyroku TSUE dokonał wykładni art. 16 ust. 1 Dyrektywy 2008/48/WE, zgodnie z którą przepis ten należy interpretować w ten sposób, że prawo konsumenta do obniżenia całkowitego kosztu kredytu w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu obejmuje wszystkie koszty, które zostały nałożone na konsumenta. Uzasadniając swoje stanowisko TSUE podniósł, że art. 3 lit. g Dyrektywy (...), który definiuje pojęcie „całkowitego kosztu kredytu”, nie zawiera żadnego ograniczenia, które dotyczyłoby okresu obowiązywania danej umowy o kredyt. Podkreślono również, że przy dokonywaniu wykładni art. 16 przedmiotowej Dyrektywy wzięto pod uwagę nie tylko brzmienie przepisu w różnych wersjach językowych, ale również kontekst oraz cele regulacji. Skuteczność prawa konsumenta do obniżki całkowitego kosztu kredytu byłaby osłabiona, gdyby przyjąć, że obniżenie kredytu ogranicza się do uwzględnienia jedynie kosztów przedstawionych przez kredytodawcę jako zależnych od okresu obowiązywania umowy. Tym samym na uwzględnienie nie zasługuje zarzut pozwanego podważający wykładnię zaproponowaną przez TSUE z uwagi na jej oparcie wyłącznie na dwóch wersjach językowych dyrektywy, z których żadna nie jest wersją polską. Skuteczność takiego zarzutu wymagałaby wskazania istotnych rozbieżności językowo-semantycznych między polską a innymi wersjami językowymi dyrektywy, gdyż oczywiście każda z tych wersji ma w prawie unijnym równą skuteczność.

Zaznaczyć należy, że także z samej umowy wynika, że prowizja stanowi część całkowitego kosztu kredytu. Została ona bowiem kredytowana przez bank i wchodziła w skład wypłaconej kwoty pożyczki oraz całkowitego kosztu pożyczki.

Pozwany podnosił również, że przywołany przez powoda wyrok TSUE nie będzie miał zastosowania w przedmiotowej sprawie, gdyż wyrokiem tym związany jest jedynie sąd zadający pytanie prejudycjalne. Tutejszy Sąd w pełni podziela zdanie Sądu Najwyższego zawarte w uchwale z dnia 12 grudnia 2019 r., sygn. akt III CZP 45/19. Wskazać należy na art. 267 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.U.2004.90.864/2 z dnia 2004.04.30), zgodnie z którym TSUE jest właściwy do orzekania w trybie prejudycjalnym o wykładni Traktatów oraz o ważności i wykładni aktów przyjętych przez instytucje, organy lub jednostki organizacyjne Unii. W związku z powyższym TSUE jest również uprawniony do dokonania wykładni Dyrektywy (...) i wykładnia ta ma charakter wiążący. W sytuacji, gdy TSUE dokonał interpretacji przepisu prawa unijnego, to taki sam sposób interpretacji winny też przyjmować sądy krajowe w swoich wyrokach. Skład orzekający podziela również zdanie Sądu Najwyższego, że orzeczenie TSUE wiąże sądy krajowe, skoro wydanie przez sąd krajowy orzeczenia z oczywistym naruszeniem wyroku TSUE może stanowić podstawę odpowiedzialności państwa członkowskiego za szkody wyrządzone jednostkom wskutek naruszenia prawa wspólnotowego. Podkreślić należy, że sąd krajowy, w zakresie w jakim stosuje prawo unijne, staje się sądem unijnym i związany jest wykładnią przepisów unijnych dokonywaną przez TSUE.

Również w doktrynie wpływ dokonanej przez TSUE wykładni dyrektywy na orzecznictwo oraz praktykę sądów krajowych nie budzi wątpliwości. Przywołać można Ł. Obzejta, który stwierdził, że dla przyjęcia takiego rozwiązania nie ma znaczenia to, że odpowiedź na pytanie prejudycjalne wiąże jedynie sąd krajowy, zadający pytanie prejudycjalne w sprawie, w ramach której pytanie to zostało zawarte, jak również nie ma znaczenia to, że sądy krajowe stosują prawo wewnętrzne (art. 49 ust. 1 u.k.k.), a nie unijne (art. 16 ust. 1 dyrektywy (...)). Polska zobowiązana była do pełnej implementacji art. 16 ust. 1 dyrektywy (...)do wewnętrznego porządku prawnego, a następnie (sądy) do zapewnienia stosowania przepisu prawa wewnętrznego implementującego art. 16 ust. 1 dyrektywy (...) (art. 49 ust. 1 u.k.k.) – aby cel wyznaczony w art. 16 ust. 1 dyrektywy 2008/48/WE został w pełni osiągnięty. Dlatego też, jak podnosi autor, wpływ wyroku C-383/18, L., na praktykę i orzecznictwo nie powinien budzić wątpliwości (Ł. Obzejta, Koszty związane z kredytem konsumenckim w związku z wyrokiem L. , LEX/el. 2019.).

Kolejno pozwany zaprzeczał temu, że pożyczkobiorczyni zawarła z powodem umowę przelewu wierzytelności, ponieważ umowa taka nie została doręczona pozwanemu na etapie przedsądowym. Zarzut ten w ocenie sądu jest bezzasadny, gdyż do skutecznego zawarcia umowy przelewu wierzytelności nie jest wymagana wiedza dłużnika o zawarciu takiej umowy. Umowa cesji została uregulowana w art. 509 k.c., zgodnie z którym wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Paragraf 2 stanowi natomiast, że wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

W ocenie sądu sam fakt zawarcia umowy przelewu wierzytelności między powodem a K. K. nie budzi wątpliwości. Fakt ten w ocenie sądu został wykazany w sposób wystarczający przez powoda. Pełnomocnik powoda przedłożył kopię umowy cesji poświadczoną za zgodność z oryginałem (k. 11-12). Sąd wskazuje, że dla uznania nieważności czynności zawartej pod wpływem błędu konieczne jest złożenie przez stronę działającą w błędzie oświadczenia o uchyleniu się od skutków czynności zawartej pod wpływem błędu w terminie zawitym 1 roku od dnia wykrycia błędu (art. 88 § 1 i 2 k.c.). Jak wskazano powyżej cedentka nie złożyła takiego oświadczenia. Umowę należy więc traktować jako ważną i skuteczną. Pozwany kwestionując ważność umowy nie wykazał także, by zawarta umowa przelewu wierzytelności sprzeciwiała się ustawie, zastrzeżeniu umownemu czy właściwości zobowiązania.

Jako bezzasadny sąd uznał także zarzut pozwanego wystąpienia przez powoda z roszczeniem, korzystając z motywów wyroku TSUE, który dotyczy konsumenta. Na mocy umowy cesji dochodzi do pochodnego nabycia wierzytelności. Jak wynika z samej właściwości umowy przelewu wierzytelności, cesjonariusz nabywa wierzytelność dokładnie w takim kształcie i stanie w jakim przysługiwała ona cedentowi. Wierzytelność nabyta przez cesjonariusza jest identyczna do tej zbytej przez cedenta. Nowy wierzyciel może żądać od dłużnika spełnienia świadczenia na takich samych zasadach na jakich był do tego uprawniony zbywca. Co więcej, z punktu widzenia konsumenta umowa cesji może być korzystną formą dochodzenia roszczenia, gdyż pozwala mu uzyskać korzyści z roszczenia, które musi być dochodzone na drodze sądowej – z pominięciem trudności z tym związanych. W ocenie sądu działalności takiej nie można co do zasady uznać za sprzeczną z zasadami współżycia społecznego.

Pozwany kwestionował również wysokość roszczenia. Nadmienić należy, że ustawodawca nie wskazał wprost szczegółowego sposobu obliczenia kosztów kredytu podlegających zwrotowi na rzecz konsumenta, jednakże art. 49 u.k.k. nakazuje przyjąć, iż koszty te ulegają proporcjonalnemu obniżeniu w stosunku do czasu trwania zobowiązania. Strony w umowie pożyczki określiły okres kredytowania od dnia 23 czerwca 2016 r. do dnia 11 lipca 2025 r., czyli na 3 305 dni. Pożyczkobiorczyni dokonała całkowitej spłaty pożyczki w dniu 8 grudnia 2016 r. Faktyczny okres kredytowania trwał zatem 168 dni i tylko za ten okres należy się pozwanemu prowizja. Kwota kosztów należnych za 1 dzień wynosi 0,2850983358547 zł (942,25 zł : 3 305 = 0,2850983358547 zł). Kwota należna pożyczkodawcy wynosi zatem 47,90 zł (0,2850983358547 zł x 168 ≈ 47,90 zł). Do zwrotu na rzecz powoda pozostaje kwota 894,35 zł (942,25 zł – 47,90 zł = 894,35 zł).

Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od powyższej kwoty od dnia 23 grudnia 2016 r. do dnia zapłaty. Wskazać należy, że całkowita spłata umowy pożyczki nastąpiła 8 grudnia 2016 r., zaś pozwany na rozliczenie umowy miał 14 dni od dnia tejże spłaty. Termin do rozliczenia umowy upłynął zatem z dniem 22 grudnia 2016 r., w związku z czym odsetki należne były dopiero od dnia następnego, tj. 23 grudnia 2016 r. Żądanie pozwu w zakresie odsetek ustawowych za opóźnienie za dzień 22 grudnia 2016 r. należało oddalić, o czym orzeczono w punkcie II wyroku. O odsetkach orzeczono zgodnie z art. 481 § 1 i 2 k.c.

W punkcie 3 wyroku rozstrzygnięto o kosztach procesu, na podstawie art. 100 zd. 2 k.p.c. uznając, iż powód uległ jedynie co do nieznacznej części swego żądania.

Wysokość zasądzonych kosztów procesu wyniosła łącznie 387 zł, na którą to kwotę złożyły się: opłata od pozwu - 100 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa - 17 zł i wynagrodzenie pełnomocnika powoda – 270 zł ustalone na podstawie § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji.

asesor sądowy Alicja Sieczych-Drzewiecka

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku proszę doręczyć pełnomocnikowi pozwanego (bez pouczenia).

asesor sądowy Alicja Sieczych-Drzewiecka