Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie

Sygn. akt I C 5213/16

Uzasadnienie wyroku z dnia 29 stycznia 2021 r.

Podstawę prawną uchylenia wyroku zaocznego z dnia 25 maja 2016 r. wydanego
w sprawie o sygn. akt I C 4791/15 oraz zniesienia postępowania w tej sprawie względem C. K. od dnia 2 marca 2016 r. stanowił art. 412 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego, według którego po ponownym rozpoznaniu sprawy sąd stosownie do okoliczności bądź oddala skargę o wznowienie, bądź uwzględniając ją zmienia zaskarżone orzeczenie albo je uchyla i w razie potrzeby pozew odrzuca lub postępowanie umarza. W przypadku ustalenia nieważności usprawiedliwiającej dopuszczalność wznowienia, sąd uchyla zaskarżony wyrok, znosi postępowanie w zakresie dotkniętym nieważnością i orzeka ponownie. W sprawie niniejszej usprawiedliwioną podstawę wznowienia postępowania na skutek skargi C. K., zaskarżającej prawomocny wyrok zaoczny z dnia 25 maja 2016 r. wydany
w sprawie o sygn. akt I C 4791/15, stanowił art. 401 pkt 2 Kodeksu postępowania cywilnego, według którego można żądać wznowienia postępowania z powodu nieważności jeżeli strona wskutek naruszenia przepisów prawa była pozbawiona możności działania. Ze zgromadzonego w sprawie niniejszej materiału dowodowego w postaci wiarygodnych dowodów z dokumentów powołanych przez skarżącego oraz z wiarygodnych zeznań świadka J. K. jednoznacznie bowiem wynikało, że skarżący C. K. nie mieszkał pod adresem, na który skierowany został odpis pozwu wraz z załącznikami oraz zawiadomienie o terminie rozprawy w sprawie o sygn. akt I C 4791/15 zakończonej zaskarżonym obecnie wyrokiem zaocznym.

W sprawie niniejszej po ponownym rozpoznaniu sprawy zachodziła podstawa do zasądzenia od C. K. na rzecz Wspólnoty Mieszkaniowej (...)
z siedzibą w W. kwoty 12.908,47 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 17 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty. W pozostałym zakresie powództwo oraz skarga
o wznowienie postępowania podlegały oddaleniu.

Podstawę prawną uwzględnienia powództwa stanowił art. 289 § 1 Kodeksu cywilnego, według którego w braku odmiennej umowy obowiązek utrzymywania urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności gruntowej obciąża właściciela nieruchomości władnącej. Wobec tego, że w § 3 ust. 1 aktu notarialnego z dnia 28 grudnia 2006 r. Rep A nr 18656/2006 (k. 61 akt o sygn. I C 4791/15) strony, w tym poprzednik prawny skarżącego, nie uregulowały szczegółowo podstawy rozliczenia kosztów utrzymywania urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności gruntowej, obciążających skarżącego jako obecnego właściciela nieruchomości władnącej, poza ustaleniem zasady proporcjonalności powierzchni nieruchomości obciążonej i władnącej, w sprawie niniejszej zachodziła podstawa do ustalenia tych kosztów według opinii biegłego sądowego. Wobec braku możliwości ustalenia należnych kosztów według cen rynkowych rozliczenie stron przyjmować musiało za podstawę koszty rzeczywiście poniesione przez powoda, które według opinii biegłego sądowego dr Z. P. (k. 218-340 akt sprawy niniejszej) w części przypadającej na skarżącego z uwzględnieniem wspomnianej zasady proporcjonalności za sporny okres odpowiadały kwocie 12.013,60 zł. Wiarygodność opinii biegłego sądowego dr Z. P. nie budziła wątpliwości. Opinia ta była logiczna, jasna i rzeczowa, a ponadto zupełna, bowiem przyjmowała za podstawę całość materiału dowodowego zgromadzonego
w sprawie niniejszej oraz w sprawie o sygn. I C 4791/15, ale także całość dokumentacji księgowej znajdującej się w dyspozycji powoda, której oględziny ze względu na obszerność zarządzono u powoda według art. 249 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego. Dokumentacja ta w istotnej części została ponadto zgromadzona w sprawie o sygn. I C 711/15, z którą strony mogły się zapoznać po dołączeniu tej sprawy do sprawy niniejszej, niezależnie od możliwości wzięcia udziału we wspomnianych oględzinach zarządzonych u powoda według art. 249 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego.

Skuteczność ustanowienia służebności gruntowej na użytkowaniu wieczystym, polegającej na prawie swobodnego przejazdu i przechodu wewnętrznymi drogami i ciągami komunikacyjnymi wraz z prawem korzystania z elementów wewnętrznego zagospodarowania osiedla, nie budziła przy tym żadnych wątpliwości (por. uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2017 r., III CZP 101/16, OSNC 2017/11/123, LEX nr 2284273 oraz orzecznictwo tam powołane).

Podstawę prawną zasądzenia odsetek za opóźnienie stanowił art. 481 § 1 Kodeksu cywilnego, według którego jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Wysokość odsetek za opóźnienie należało natomiast ustalić na podstawie art. 481 § 2 Kodeksu cywilnego, według którego to przepisu jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych.

Stan opóźnienia skarżącego oraz wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie pozostawały poza sporem.

Jeżeli od objętej żądaniem pozwu kwoty 12.015,53 zł odsetki ustawowe za opóźnienie wynosiły 895,00 zł, to od podlegającej zasądzeniu kwoty 12.013,60 zł, należne odsetki ustawowe za opóźnienie wynosiły 894,87 zł.

Żądanie odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu, naliczonych od sumy kwot 12.013,60 zł oraz 894,87 zł, tj. 12.908,47 zł, nie naruszało art. 482 § 1 Kodeksu cywilnego, według którego od zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźnienie dopiero od chwili wytoczenia o nie powództwa.

Podstawę zasądzenia od skarżącego na rzecz powoda kosztów procesu stanowił art. 100 zd. drugie Kodeksu postępowania cywilnego, zgodnie z którym sąd może włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania.

Według art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 99 Kodeksu postępowania cywilnego przegrywający sprawę powinien zwrócić przeciwnikowi koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony, w tym wynagrodzenie i wydatki pełnomocnika będącego adwokatem lub radcą prawnym.

Z kolei podstawę obciążenia skarżącego na rzecz Skarbu Państwa powstałymi
w sprawie i nieuiszczonymi kosztami sądowymi stanowił art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, według którego kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd
w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu.

Z tych względów Sąd Rejonowy orzekł jak w sentencji.

Sędzia Robert Bełczącki